Historisch Nieuwsblad 2 - 2025



Midas Man: film over de man achter The Beatles
De film Midas Man laat de enorme betekenis van manager Brian Epstein voor The Beatles zien. Maar toont ook zijn tragiek.


Bedenker van de Wet van Buys Ballot
Christoph Buys Ballot zat achter de oprichting van het Nederlands Meteorologisch Instituut en tal van natuurwetenschappelijke onderzoeken. Dirk van Delft schetst het portret van een bevlogen onderzoeker.


Meer diefstal in oorlogstijd
Tijdens de Duitse bezetting nam het aantal kleine diefstallen in Nederland sterk toe. Werd diefstal meer geaccepteerd in de oorlog dan in vredestijd?


Kongo trok de WIC een oorlog met Portugal in
De West-Indische Compagnie wilde de Portugezen eens stevig dwarszitten. Daarom ging ze in op een hulpverzoek van Kongo, gelegen naast de Portugese kolonie Angola. Zo ontdekten de Nederlanders dat ze schatten konden verdienen aan de slavenhandel.


Amsterdam is slim, empathisch en heeft lef
Ter gelegenheid van de 750ste verjaardag van Amsterdam verschijnen er tal van boeken die laten zien hoe het dorpje kon uitgroeien tot een metropool.


De cocaïnecoup in Bolivia
Keer op keer viel Bolivia ten prooi aan een staatsgreep. Onder het oog van de CIA pleegden generaals en drugsdealers in 1980 samen een coup.


Georges Boulanger was een populistische allemansvriend
Generaal Georges Boulanger wist de onvrede in de Franse samenleving maximaal uit te buiten. Historicus John-Alexander Janssen toont hoe deze populist massa’s kiezers trok door zijn intenties expres vaag te houden.


Religieuze vluchtelingen als politiek wapen
Wie wij zien als ‘echte vluchteling’ die bescherming en hulp verdient, wordt vooral gestuurd door politieke of economische factoren.


De eerste hippies waren pantoffelprofeten en bloemenmeisjes
Eind negentiende eeuw kwamen rijkeluiskinderen in opstand tegen hun burgerlijke en materialistische milieu.


Activisten vermeld op monument Zuid-Afrika
De namen van zes Nederlanders zijn op 14 november toegevoegd aan de Wall of Names in het Freedom Park bij Pretoria.


Tsjechoslowakije lokte vluchtelingen in de val met Operatie Grenssteen
Na de communistische staatsgreep in 1948 in Tsjechoslowakije leek het even alsof aardige agenten toegang boden naar het geblokkeerde Westen.


‘We hebben een slavenhouder in onze stamboom’
Kunstenaar Elena Beelaerts van Blokland ontdekte dat ze een onvolledig beeld had van haar familiegeschiedenis. Ze dook in de archieven en deed een ontdekking die haar schokte.


De schokkende les van Spionkop
Philip Dröge bezocht Spionkop in Zuid-Afrika. ‘De heuvel is verplichte kost op militaire academies, een schoolvoorbeeld van hoe een slimme groep guerrilla’s een machtig maar dom leger kan verslaan.’


De vooroordelen in koloniale kringen
Het christendom is superieur aan de islam. Zo beweert een Indo-Europese dame in een reisverhaal, dat is heruitgegeven.


‘Vestig niet alle hoop op herinnering’
Vreemdelingenhaat en antisemitisme groeien in Duitsland even hard als bij ons. Volgens historicus Frank Trentmann voldoet de officiële herinneringspolitiek niet meer.


Lodewijk XIV beledigde zijn tegenstanders met standbeelden
De Franse koning Lodewijk XIV mocht zijn collega-monarchen graag dodelijk beledigen. Dat deed hij door standbeelden op te richten met hemzelf als stralend middelpunt en de anderen als hond, slaaf of ingedutte grijsaard


Paarden gaven de mens kracht
Duizenden jaren geleden klommen kwajongens af en toe op een paard. Met het berijden van paarden ontketenden ze een revolutie.


Poppenhuizen hadden miniatuurmeubels en minischilderijen
De poppenhuizen uit de zeventiende-eeuwse Republiek zaten vol verfijnde details. Ze moesten jonge vrouwen leren over het huiselijk leven.


Indonesiërs kregen schuld van corruptie
Machtsmisbruik kwam in Nederlands-Indië op grote schaal voor. Vooral Indonesische bestuurders kregen daarvan de schuld.


Ingenieurs hadden grote wanen over waterbouw
De afgelopen eeuwen kwamen waterbouwkundigen met de wildste plannen. Door de zeespiegelstijging zijn die weer terug van weggeweest.


‘Olipodrigo was hét zeventiende-eeuwse feestgerecht’
Historicus Garrelt Verhoeven bracht historische recepten bijeen. ‘Je laat vlees uren trekken met kruiden en specerijen. En voegt dan eidooiers en asperges toe.’


The Brutalist prikt de mythe van Amerika als promised land door
In The Brutalist probeert een Hongaars-Joodse architect een plaats te veroveren in de VS, waar hij na de Tweede Wereldoorlog naartoe is verhuisd.


Communistisch avontuur in Afrika bleek te duur
Tijdens de Koude Oorlog werd een reeks Afrikaanse landen geregeerd door communistische regimes. Waarom was dat zo aantrekkelijk?


Als een autofabrikant giftige ideeën verspreidt
De verering van zakenmannen als Elon Musk is niet nieuw. De Musk van de twintigste eeuw was Henry Ford, stelt columnist Beatrice de Graaf.

Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!