De namen van zes Nederlanders zijn op 14 november toegevoegd aan de Wall of Names in het Freedom Park bij Pretoria. De zes gaven steun aan de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika.
Op de Wall of Names staan namen van mensen die voor vrijheid hebben gevochten in de vele historische conflicten in Zuid-Afrika, vooral strijders tegen de apartheid. Sinds kort staan de namen van zes Nederlandse anti-apartheidsactivisten ook op het monument: Johannes Verkuyl, Karel Roskam, Klaas de Jonge, Lucia Raadschelders, Sietse Bosgra en Stella Hilsum.
Meer historisch nieuws in uw inbox? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
Historicus Kier Schuringa, onderzoeker bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), heeft een actieve rol gespeeld in de opname en correcte weergave van deze zes namen. ‘Toen ik in 2012 het monument bezocht zag ik dat er namen van buitenlandse strijders tegen apartheid op stonden, maar geen Nederlanders. Toen heb ik Karel Roskam voorgedragen. Er kwam niets van terecht. Vorig jaar ontdekte een bevriende fotograaf dat er drie Nederlandse namen op het monument stonden: naast Roskam ook die van Bosgra en Raadschelders. Maar hun namen waren verkeerd gespeld. De Nederlandse ambassade in Zuid-Afrika is toen met het bestuur van het Freedom Park in gesprek gegaan. Nu staan er zes Nederlandse namen op het monument. Allemaal correct gespeld.’
Maar waarom deze zes? Schuringa: ‘Verkuyl was een protestantse predikant, die al in de jaren vijftig kritisch over apartheid schreef. Roskam schreef een kritisch proefschrift over de apartheid en besteedde als buitenlandcommentator voor de VARA veel aandacht aan Zuid-Afrika. Ook was hij medeoprichter van het Comité Zuid-Afrika, samen met Hilsum. Bosgra richtte het Angola Comité op, het latere Komitee Zuidelijk Afrika. De Jonge en Raadschelders ten slotte waren in Zuid-Afrika zelf betrokken bij het ANC-verzet tegen de apartheid. De Jonge smokkelde wapens, Raadschelders huurde een huis waar ANC-strijders konden onderduiken en hielp gevluchte ANC-strijders naar Zuid-Afrika terug te keren.’
Het is de bedoeling dat in toekomst nog meer Nederlandse anti-apartheidsactivisten op het namenmonument komen te staan.
Openingsbeeld: Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brachten in oktober 2023 een bezoek aan de Wall of Names in Pretoria. Bron: ANP.