Historisch Nieuwsblad 11 - 2024
Jan Ernst Matzeliger: een vergeten schoenenreus
Een uitvinding van de Surinaamse fabrieksarbeider Jan Ernst Matzeliger maakte hem een rijk man, maar hij kon niet lang van zijn fortuin genieten.
Slimme truc van Gurméndez redt tientallen Joden
Onder de neus van de Duitsers redt de Uruguayaanse gezant Carlos Maria Gurméndez ruim twintig personen, merendeels Joden.
‘Reclamemakers leggen hun vinger op de tijdgeest’
Historicus Wilbert Schreurs doet al jaren onderzoek naar reclame. ‘Studiegenoten vonden dat ik mijn tijd verspilde.’
Het kanaal van koning Darius
Om zijn macht te tonen liet de Perzische koning Darius een waterweg door Egypte graven: de voorloper van het Suezkanaal.
Historische posts polariseren vaker
Facebookgebruikers die in politiek getinte berichten verwijzen naar de Oudheid of Middeleeuwen, slaan daarin vaker een vijandige toon aan.
Een museum voor alle Surinamers
Eind november gaat in Amsterdam het Suriname Museum open. Het vertelt het verhaal van de verschillende bevolkingsgroepen.
De laatste Britse stuiptrekking
Het gaat belabberd met Groot-Brittannië. 'Het land dat vanaf de krijtrotsen de golven beheerste, is verworden tot een langzaam brokkelende rotspunt.'
Viollet-le-Duc nam de Nôtre-Dame onder handen
Voor het eerst sinds de verwoestende brand in 2019 is de Nôtre-Dame weer van binnen te zien. In de negentiende eeuw werd de kathedraal gerestaureerd door Eugène Viollet-le-Duc.
‘Eisinga wilde zijn kennis doorgeven’
In haar boek over uitvinder en patriot Eise Eisinga haalt onderzoeker Sandra Langereis uit naar negentiende-eeuwse historici.
Film over meedogenloze moord op Lumumba
De documentaire 'Soundtrack to a Coup d’Etat' ontrafelt de perverse rol van westerse landen bij de moord op de Congolese premier Patrice Lumumba.
Che Guevara exporteert de revolutie
Na de succesvolle machtsovername in Cuba reisde strijder van het eerste uur Ernesto ‘Che’ Guevara de wereld rond om de revolutie te exporteren.
Wagner zette mythes op muziek
Boosaardige dwergen, nobele helden en edele jonkvrouwen – de negentiende-eeuwse opera’s van Richard Wagner wemelen van de archetypes.
Etnische rel in Tegendraads: Italianen zaten aan ‘onze’ vrouwen
De speelfilm Tegendraads speelt zich af tegen de achtergrond van een etnische rel tussen Twentse jongeren en Italiaanse gastarbeiders.
De Bronstijd in Europa: een koperen dageraad
De Bronstijd leidde tot grote maatschappelijke veranderingen. Zo is te zien op een nieuwe tentoonstelling in het Rijksmuseum van Oudheden.
De Maagd Maria als modelmoeder
Middeleeuwse moeders hadden een duidelijk rolmodel: de Maagd Maria. Zo betoogt historicus María Jesús Fuente aan de hand van vele bronnen.
Verhalen over Jezus die de Bijbel niet haalden
Vanaf de eerste eeuw na Christus deden vele alternatieve evangeliën en andere geloofsgeschriften de ronde.
Als Ien Dales iets flauwekul vond, zei ze dat gewoon
PvdA-politicus Ien Dales was populair bij de kiezers, omdat ze eerlijk was en op het belang van een integere overheid hamerde.
Zeven Cleopatra’s gingen over lijken
Maar liefst zeven Cleopatra’s hebben over Egypte geheerst. Stuk voor stuk doortastende vrouwen met veel gevoel voor pr en sterker dan hun echtgenoten.
CPN was gewillig werktuig van Moskou
Decennialang volgde de CPN trouw de Sovjet-Unie. Pas eind jaren zeventig ging de partij kritisch naar haar eigen verleden kijken. En dat was meteen de doodsteek.
Erasmus kijkt over je schouder mee
Columnist Beatrice de Graaf verblijft dit semester in Cambridge. 'In de prachtige bibliotheekhal hoor je nog het gefluister van Erasmus.'
Zuid-Korea verdiende aan de Vietnamoorlog
Noord-Koreaanse soldaten helpen de Russen. Noord-Korea hoopt te verdienen aan de strijd in Oekraïne, zoals Zuid-Korea dat deed tijdens de Vietnamoorlog.
‘Kerken hebben in de Tweede Wereldoorlog niet gezwegen’
Nederlandse kerken zouden zich in de jaren dertig te weinig uit hebben gesproken tegen het fascisme. Maar klopt dat wel?
‘Monument geeft erkenning aan slachtoffers Bersiap’
De Haagse burgemeester Jan van Zanen heeft groen licht gegeven voor de oprichting van een monument voor de slachtoffers van de Bersiap. Historicus Onno Sinke vindt het een goed idee.
Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!