Historisch Nieuwsblad 4 - 2024
Amsterdammers liepen de deur bij elkaar plat
Ruzie, seks, plezier – Amsterdammers wisten precies hoe het er bij hun buren aan toeging. Alleen de elite had enige privacy.
RAF-terroristen verdienen geen bewondering
‘Wie nu nog sympathie voor de RAF heeft, verheerlijkt niet alleen een narcistische mythe, maar geeft voorrang aan sensatie boven historie.’
The Peasants: verfilming over een rebelse boerendochter
‘The Peasants’ is een rauwe vertelling over dwingende patriarchale mores op het Poolse platteland rond 1900.
Amerikanen baseerden hun identiteit op de strijd van de pioniers
In de negentiende eeuw kwam het idee op dat de barre strijd van de pioniers de typische Amerikaanse identiteit had bepaald.
Kooplui brachten de islam naar Indië
Geen land ter wereld telt zoveel moslims als Indonesië. Het eilandenrijk was ver voor de komst van de Nederlanders al islamitisch geworden door handel.
Oudste lipstick komt uit Iran
Vier millennia geleden bezat een inwoner van wat nu Zuidoost-Iran heet waarschijnlijk al een lippenstift.
Koloniale ziekenzorg gericht op blanken
In 1910 laaide de gele koorts op in Ghana, waardoor veel Europeanen ziek werden. Voor de Britse machthebbers was dat reden om in te grijpen.
‘Ik voel geen verdriet, wel compassie’
Historicus en schrijver Reggie Baay over zijn historische sensatie: ‘Er zit maar één generatie tussen mij en mijn ongeregistreerde Indische grootmoeder.’
Toverlantaarns in de collegezaal
Zoals de powerpoint tegenwoordig niet is weg te denken uit de Nederlandse collegezalen, zo gold dat honderd jaar geleden voor de toverlantaarn. Docenten verzamelden duizenden projectieplaatjes om hun studenten te leren observeren.
‘Uitlatingen Thierry Baudet zijn antisemitisch’
Is Forum voor Democratie antisemitisch? Ja, schrijft de Amerikaanse historicus Jazmine D. Contreras in The Journal of Holocaust Research.
De luddieten verzetten zich tegen technologie
Begin negentiende eeuw sloegen textielarbeiders de machines die hun banen bedreigden kort en klein.
Eva Vriend: ‘Schokland is nog steeds een magische plek’
Eva Vriend onderzocht hoe het de inwoners van Schokland verging die gedwongen naar het vasteland moesten verhuizen. ‘Het is een plek met een geschiedenis die doorwerkt.’
Amerika liet geen immigranten meer binnen
De formerende partijen bespreken de mogelijkheid om een ‘asielcrisis’ uit te roepen en zo een asielstop in te voeren. In 1924 gooide Amerika de deur dicht voor vrijwel alle nieuwkomers.
Amsterdamse politie trad op tegen ‘danswoede’ bij jazz
De Amsterdamse hoofdcommissaris Hendrik Versteeg vreesde dat zwarte jazzmuzikanten jonge vrouwen tot zedenverval zouden aanzetten.
Burgerrechten golden niet voor indianen
Ned Blackhawk, lid van de Te-Moak-stam, vertelt de geschiedenis van de Verenigde Staten vanuit het oogpunt van de inheemse bevolking.
Vrouwen vertellen over Jappenkamp
In de documentaire ‘Als ik mijn ogen sluit’ praten tachtig jaar later hoogbejaarde vrouwen over hun ervaringen in de Jappenkampen in Indië.
Gibraltar is een visioen van de jaren vijftig
Philip Dröge was onder de indruk van een bezoek aan Gibraltar. ‘Alles is attractief aan Gibraltar, maar de grootste attractie is de rots zelf.’
Fictie over een foute grootvader
Rolf Wennekes legde het leven van zijn collaborerende opa vast. Tegelijkertijd vertelt hij andere verhalen die het geheel nogal vaag maken.
Het prachtige licht boven Volendam
Rond 1900 groeide Volendam uit tot een kunstenaarskolonie. Jan Brokken schreef over de Volendammers en de vreemde vogels die ze op bezoek kregen.
Gevaren aan de grenzen van Europa
Historicus Ivo van de Wijdeven laat zien hoe de conflicten aan de randen van Europa zijn ontstaan en hoe ze met elkaar zijn verweven.
Last van een mond vol tanden
Wie vroeger last had van zijn gebit, kreeg het voor zijn kiezen. Er waren weinig goede behandelingen. En de methodes die er bestonden, waren pijnlijk.
Albertine Agnes blonk uit tijdens het Rampjaar
Na de dood van haar man ontpopte Albertine Agnes van Oranje-Nassau zich tot een invloedrijk regentes, die een cruciale rol speelde tijdens het Rampjaar.
Uw dagelijkse portie geschiedenis
Elke dag de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad 05 met korting!