Historisch Nieuwsblad 2 - 2024
Bar Kochba: icoon van de zionisten
In het jaar 132 leidde Simon bar Kochba een Joodse opstand tegen de Romeinse bezetter. Hij gold als de nieuwe messias, maar faalde.
Voor Anna Boleyn ging Hendrik tot het uiterste
Anna Boleyn heeft ongekend veel invloed gehad. Ze was de drijvende kracht achter een kerkscheuring: vanwege haar brak Hendrik VIII met de katholieke kerk.
De glorie van Venetië
Toeristen die Venetië willen bezoeken, hebben vanaf deze week een toegangskaartje nodig. In de Middeleeuwen was de Doorluchtige Republiek Venetië een grootmacht.
Thijssen was een man om van te houden
Ruim dertig jaar werkte Peter-Paul de Baar aan een biografie over Theo Thijssen. En dat is te merken. Het boek wemelt van de veelzeggende details.
Reizigers leden onder hitte, dorst en bandieten
Middeleeuwers die door de woestijn reisden, kregen het advies altijd een ijzeren staaf mee te nemen. In Anthony Bale’s boek ‘Op reis in de Middeleeuwen’ wemelt het van zulke tips.
Sam van Houten joeg iedereen op de kast
Coen Brummer laat zien hoe Samuel van Houten steeds conservatiever werd en in 1917 zelfs dwarslag bij de invoering van het algemeen mannenkiesrecht.
Radicale partijen in Nederland
CPN, NSB, Provo, de Rode Jeugd, PVV en Forum voor Democratie hebben één ding gemeen: ze zijn radicaal. Hans Schoots schreef een boek over dit soort bewegingen.
De Romeinse keizer bekeken als instituut
In haar boek over Romeinse keizers neemt Mary Beard de lezer mee in haar wetenschappelijk onderzoek. Ze toont haar vondsten en de twijfels erover.
Villa met uitzicht op Auschwitz
‘The Zone of Interest’ won dit weekend meerdere prijzen. De film toont het leven van Auschwitz-commandant Rudolf Höss, die met zijn gezin in een villa woont aan de rand van het kamp.
Rapito: katholieken ontvoeren Joods kind
Rapito (‘Ontvoering’) van toont de geschiedenis van Edgardo, een 6-jarig Joods jongetje dat in 1858 door de roomse autoriteiten in Bologna werd ontvoerd.
Een torenhoge rekening uit het verleden
Philip Dröge vertelt over de dood van Nellie Kershaw in 1924. Haar huisarts vermoedde dat het iets te maken had met haar werk in een industriële spinnerij.
Hoe krijg je grip op de wereld?
Volgens columnist Beatrice de Graaf is de zoektocht naar houvast in onzekere tijden een constante door de geschiedenis.
‘Ook wij kunnen collectief gek worden’
In de late Middeleeuwen liet de christelijke theologie zich beïnvloeden door het volksgeloof. Dat leidde tot het levensgevaarlijke idee dat er heksen bestonden en dat die moesten worden uitgeroeid. De Zweedse historicus Dick Harrison waarschuwt in zijn nieuwe boek ‘Heksenjacht’ voor dit soort gekte. ‘Wij geloven dat heksenjachten niet meer bestaan. Maar in andere delen van de wereld komen ze nog steeds voor.’
De desillusie van Kronstadt
In 1921 liet Sovjetleider Vladimir Lenin een opstand van jonge, idealistische matrozen in Kronstadt keihard neerslaan.
Lachen om die domme Duitsers
Volgens het CPB lost meer arbeidsmigratie de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt niet op. In de zeventiende eeuw kwamen Duitse arbeiders in groten getale naar de Republiek.
‘Achter een bosje doemde het graf van Franz Junghuhn op’
Hoogleraar Rick Honings vertelt over zijn historische sensatie: ‘We belandden in een piepklein gehucht met kippen en spelende kinderen.’
De jacht op de laatste Tasmaniërs
Door de komst van tienduizenden Britten veranderde het leven van de Tasmaniërs in een hel. Ze werden vervolgd en hadden geen weerstand tegen westerse ziekten.
Studiefinanciering: gratis geld voor studenten
Vanwege de hogere rente lossen studenten massaal extra af op hun studieschuld. Politici discussiëren al eeuwen over de vraag of studenten het geld voor hun opleiding moeten lenen of krijgen.
Podcast over Nederlandse rol in apartheid
In de podcast ‘Nederland en de apartheid’ duiken singer-songwriter Joya Mooi en journalist Remco Tomesen in het verleden van Zuid-Afrika.
Botten komen tot leven
Op basis van skeletten kan de levensloop van middeleeuwers in grote lijnen worden gereconstrueerd. Zo krijgen ‘gewone’ mensen een podium.
Federale plannen voor Europa
Al vanaf de jaren dertig discussieerden Amerikaanse intellectuelen over de mogelijkheid van een Atlantische unie of een Verenigde Staten van Europa.
Hulp voor ‘ongelukkige’ Praagse Joden
Joodse gemeenschappen in de Nederlandse Republiek organiseerden hulp voor onderdrukte geloofsgenoten in het buitenland.
Horror kan geschiedverhaal versterken
Historische horrorseries laten mensen anders nadenken over geschiedenis, stelt de Australische historicus Rebecca Weeks in Television & New Media.
Onderwijs worstelt al een eeuw met burgerschap
Over de precieze vorm en inhoud van Nederlands burgerschapsonderwijs wordt al meer dan honderd jaar gediscussieerd.
Uw dagelijkse portie geschiedenis
Elke dag de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad 05 met korting!