In de podcast Nederland en de apartheid van omroep MAX duiken singer-songwriter Joya Mooi en journalist Remco Tomesen in het verleden van Zuid-Afrika. Zij combineren de grote geschiedenis met persoonlijke verhalen. Zo komt onder anderen Moois vader aan het woord, die actief was in het Zuid-Afrikaanse verzet.
De ouders van Kenneth Mooi woonden in Sophiatown, een etnisch gemengde woonbuurt in Johannesburg, totdat zij in 1955 onder dwang verhuisden naar het gesegregeerde township Soweto. Het apartheidsregime maakte Sophiatown met de grond gelijk en bouwde er een nieuwe wijk, uitsluitend voor de witte bevolking. In 1976 was Kenneth Mooi in Soweto getuige van protesten van zwarte inwoners tegen het apartheidsregime, die de politie beantwoordde met dodelijk geweld. Hierna werd hij lid van de militaire tak van het ANC. ‘Mijn vader heeft een oorlog meegemaakt,’ vertelt zijn Nederlandse dochter Joya, die als singer-songwriter aan de weg timmert.
Meer historisch nieuws lezen? Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
In de podcast die zij samen met Remco Tomesen heeft opgenomen, interviewt Joya Mooi haar vader en bezoekt ze onder meer Sophiatown en Soweto. De podcast is gemaakt om de invoering van de apartheid in Zuid-Afrika 75 jaar geleden te herdenken. Toch begint het verhaal eerder, in de zeventiende eeuw, toen de Nederlandse VOC-commandant Jan van Riebeeck de Kaapkolonie stichtte.
De Nederlandse kolonisten zouden zich in de loop van twee eeuwen ontwikkelen tot een groep met een eigen identiteit: de Afrikaners. Nederland bleef zich lang met hen verbonden voelen, ook tijdens de beginjaren van het apartheidsregime. Pas in de jaren zestig kwam daar langzaam verandering in. In de daaropvolgende decennia begon de Nederlandse overheid schoorvoetend de anti-apartheidsstrijd te steunen. Maar harde diplomatieke veroordelingen of politiek-economische sancties bleven uit, zegt Mooi. ‘De regering heeft nooit een politiek statement gemaakt. Het waren de Nederlanders zelf die in actie kwamen.’ De podcast Nederland en de apartheid is te beluisteren op NPO Luister en alle andere populaire podcast-apps.
Openingsafbeelding: Tijdens een grote scholierenopstand in Soweto houdt een soldaat twee jongens onder schot, 16 juni 1976. Bron: Getty Images.
