Historisch Nieuwsblad 1 - 2025
Archeologen vinden in Nederland sporen van strijdwagens
In de IJzertijd maakte de krijgerselite gebruik van zowel paarden als strijdwagens. Zo blijkt uit archeologisch onderzoek naar Nederlandse, Belgische en Duitse graven.
Nesjomme toont unieke beelden van Joods Amsterdam
De meeslepende archiefdocumentaire Nesjomme (‘ziel’) toont Joods Amsterdam tussen 1918 en 1942 aan de hand van het leven van een fictieve Joodse vrouw.
Jan Hus was de martelaar van de Tsjechen
De Praagse priester Jan Hus stelde het wangedrag van geestelijken aan de kaak, preekte in de Tsjechische taal en werd een volksheld.
‘Veel Surinamers schamen zich voor hun geschiedenis’
Roline Redmond ging op zoek naar haar tot slaaf gemaakte voorouders. ‘De macht van het schrift is de macht van de witte mens.’
Mysterieus boek Oera Linda werd populair in nazi-Duitsland
De Friezen stonden aan de basis van veel grote culturen. Tenminste, dat beweert het Oera Linda-boek, een mysterieus document dat opdook in 1867.
Achterstelling vrouwen begon in de prehistorie
Waarom is de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op sommige plaatsen groter? Jan Luiten van Zanden zoekt het antwoord in de prehistorie.
De roemloze ondergang van CDA en PvdA
Gijs Korevaar en Ruud Slotboom analyseren hoe de stabiliteit van volkspartijen CDA en PvdA in korte tijd is verdwenen.
In Nederland mislukte de revolutie
Pieter Jelles Troelstra was niet de enige die in november 1918 de revolutie uitriep in Nederland. In Revolutiekoorts ontrukt Wouter Linmans andere revolutionairen aan de vergetelheid.
Ernest Cole legde de apartheid vast in foto’s
Hoe bitter kan het lot zijn? De Zuid-Afrikaanse fotograaf Ernest Cole maakte in 1967 met zijn fotoboek 'House of Bondage' de wereld bewust van de schokkende realiteit van de Apartheid.
‘Lubbers probeerde altijd te ontsnappen’
In zijn biografie over Lubbers beschrijft Johan van Merriënboer zijn neergang. ‘Hij voelde de internationale verhoudingen niet goed aan.’
De filosofie en ontstaansgeschiedenis van Hamas
Hamas en Israël wisselen gevangenen uit. Arabist Joas Wagemakers betoogt dat we Hamas moeten zien als nationalistische bevrijdingsbeweging die pragmatische keuzes maakt.
De paladijnen van Hitler
Adolf Hitler had een kring van getrouwen om zich heen. Waarom steunden zij de Führer? Hoe konden deze mensen tot oorlogsmisdaden vervallen?
‘Onderhoud van een buitenplaats is een levenslange missie’
Het boek 'Schitterende ballast' laat de opkomst en ondergang van luxe huizen uit de zeventiende eeuw zien. ‘De rijken hadden steeds meer moeite personeel vast te houden.'
Inca’s waren de heersers van de Andes
De Inca’s leefden in een groot, goed georganiseerd rijk in de Andes. Maar ze hadden geen verweer tegen de ziektes en de wapens die de Spaanse kolonisten met zich meebrachten.
Antonius Stapel werd opgepakt vanwege een gerucht
Het CABR krijgt duizenden inzageverzoeken voor dossiers over Nederlanders die verdacht werden van collaboratie met de Duitse bezetter. Soms waren die verdenkingen onterecht.
Drukpers betekende niet het einde van tamtam
De opkomst van de eerste kranten leidde niet tot het verdwijnen van orale tradities, concludeert Alie Lassche in haar promotieonderzoek.
Een spin in een walnoot tegen de pest
Joodse geleerden adviseerden tijdens epidemieën in de achttiende eeuw hun lezers een vroom leven te leiden om aan de ziekten te ontsnappen.
De Wide Awakes waren woke in de negentiende eeuw
Op de avond voor zijn inauguratie belooft Donald Trump dat hij 'het radicale woke links' uit de samenleving zal verwijderen. In de negentiende eeuw voerde een groep witte jonge mannen campagne tegen de slavernij onder een naam die aan woke doet denken: de 'Wide Awakes'.
Ingmar Bergman raakte snaar bij Nederlanders
De films van Ingmar Bergman veroorzaakten in 1959 een golf van opwinding in Nederland. Maar de regisseur werd hier niet begrepen.
Josephine Baker was een diva met een hart
Europa en Amerika lagen aan haar voeten, maar Josephine Baker wilde meer dan een diva zijn. Ze gebruikte haar roem ook om zich in te zetten voor een betere wereld.
De vloek van de tweede termijn
Philip Dröge waarschuwt dat Trump te maken kan krijgen met de 'second term curse'. 'We gaan zien of Trump zo geniaal is als hij zelf zegt.'
Merkel bood terecht geen excuses aan
Waarom riepen Duitse bladen zo hard om excuses van Angela Merkel, vraagt columnist Beatrice de Graaf zich af.
Op de Westelijke Jordaanoever gaat het geweld verder
In Gaza is een staakt-het-vuren van kracht, maar Israël voert wel aanvallen uit bij de stad Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever.
Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!