Historisch Nieuwsblad 1 - 2023
Oorlog zonder einde
Beatrice de Graaf vraagt zich af hoe je weet wanneer je een oorlog moet beginnen. 'De oorlogen van nu worden voor een groot deel aan het thuisfront gestreden.'
Eeuwenoude clichés over Joden
Jarenlang kregen Nederlandse kinderen in jeugdliteratuur clichématige en negatieve verhalen over Joden voorgeschoteld. Ewout Sanders inventariseert alle vooroordelen.
De wolf maakt mensen al eeuwen bang. Op het dier werd fanatiek gejaagd
Uit sprookjes spreekt een diepe angst voor de wolf; die gold als vals en verraderlijk. Er werd dan ook genadeloos jacht op het dier gemaakt. In werkelijkheid had de wolf meer van de mens te duchten dan andersom. Ruim een eeuw geleden verdween de wolf uit Nederland, sinds een paar jaar komt het dier weer...
Een zingende boef
De crimineel Hans Gruijters was in de jaren zestig een cultfiguur. Dankzij een optreden in de tv-show van Willem Duys was hij even heel populair.
De raadsels van Nostradamus
Al ruim 450 jaar zorgen de voorspellingen van de astroloog Nostradamus voor ophef. Waarom intrigeren ze nog steeds?
‘De Russische Burgeroorlog was opvallend wreed’
De Russische Burgeroorlog leidde in 1917 tot totale chaos. Jarenlang stond het land in brand, vertelt de Britse militair historicus Antony Beevor.
Ketterse monniken
Augustijner monniken gingen in de Nederlanden soms over tot het lutherse geloof. Dat gold als onacceptabele ketterij.
Catharine van Tussenbroek: arts voor vrouwen
In de negentiende eeuw wees arts Catharine van Tussenbroek op de dubbele seksuele moraal in Nederland.
De ongrijpbare Hein Berlage
H.P. ‘Hein’ Berlage, de architect van onder meer de Beurs, had uitgesproken opvattingen over architectuur en gold als invloedrijk.
Wereldheerschappij van families
Simon Sebag Montefiore vat de wereldgeschiedenis samen aan de hand van familiebanden. Dat levert een intrigerend boek op.
De zinloze bezetting van het Ruhrgebied
Honderd jaar geleden bezetten Franse en Belgische troepen het Duitse Rijnland om herstelbetalingen af te dwingen. Het leidde tot een economische crisis.
Vrouwenverering of eerste porno?
Er is geen bewijs dat mannen altijd de baas waren, zo betoogt de Franse prehistoricus Marylène Patou-Mathis.
Tinbergen wilde maar 10 miljoen Nederlanders
Volgens het CBS zal Nederland in 2037 19 miljoen inwoners tellen. Steeds als het inwonertal de afgelopen eeuw toenam, barstte de discussie los over de vraag of Nederland niet te vol raakt.
De valse romantiek van de maffia
De Italiaanse politie voert in Palermo een grote actie uit tegen maffiakopstukken. De maffia vertelt graag dat het syndicaat ooit begon ter bescherming van arm en rijk. De werkelijkheid is anders.
Call Jane: strijd voor veilige abortus
De Hollywood-film Call Jane toont hoe een vrouwencollectief in 1968 in Chicago vrouwen aan een veilige abortus hielp.
Maya’s vervuilden de bodem met kwik
Maya’s verzamelden zoveel kwik dat ze hun omgeving problematisch vervuilden, tot op de dag van vandaag.
Kasboek van een katholieke maagd
Het ‘memorieboek’ van Maria van Nesse biedt een unieke inkijk in de katholieke minderheid die in de Republiek leefde.
Im Westen nichts neues: overkill aan geweld
'Im Westen Nichts Neues' won dit weekend maar liefst zeven Bafta's, de belangrijkste Britse filmprijs. De Duitse film bewijst dat elke serieuze oorlogsfilm automatisch een anti-oorlogsfilm is.
Slaven in Egypte kregen brandmerken
Egyptenaren gaven hun slaven in de Late Periode van de zevende tot en met de vierde eeuw voor Christus brandmerken.
De invloed van peilingen
Begin jaren zestig raakten Nederlandse journalisten geïnteresseerd in opiniepeilingen. Ze zagen het als middel om de politiek kritisch te benaderen.
De oude leugen
De zinloosheid van de strijd in Oekraïne doet Philip Dröge denken aan de Eerste Wereldoorlog en dichter Siegfried Sassoon.
Historici sceptisch over Canon van Vlaanderen
De Canon van Vlaanderen wordt pas in april bekend, maar nu al hebben historici kritiek: het zou gaan om een politiek instrument.
Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!