Historisch Nieuwsblad 2 - 2023
Hoog in de lucht met de luchtballon
Eind achttiende eeuw lukte het de eerste uitvinders om door de lucht te reizen met luchtballonnen. Al gauw bleek dat die ook geschikt waren voor het leger.
Geslaagd portret van Anna Boleyn
Blood, Sex & Royalty is een even amusante als boeiende mengeling van fictie en documentaire over Anna Boleyns tragische huwelijk met Hendrik VIII.
Godland: fatale Deense zendingsdrang
In het rond 1870 spelende Godland pakt zendingsdrang niet goed uit voor een jonge Deense dominee in IJsland.
De waarheid maakt vrij
Beatrice de Graaf schrijft in haar column over de slavernijexcuses. 'Deze excuses bevatten de soundbites van de toekomstige historiografie.'
‘We vonden brieven van Nobelprijswinnaars’
Margriet van der Heijden over de Russische wis- en natuurkundige Tatiana Afanassjewa. ‘Ik zag haar ineens helder voor me.’
Wie kraste de naam van Eadburg?
Een eeuw of dertien geleden kraste iemand de vrouwennaam Eadburg in een bijbeltekst, tot vijf keer toe. Wie is daarvoor verantwoordelijk?
Vrouwelijke spionnen in de Middeleeuwen
Uit gelekte documenten blijkt dat Amerika is doorgedrongen tot belangrijke afdelingen in het Kremlin. In de late Middeleeuwen rekruteerden Vlaamse steden vaak vrouwen als spion.
Oorlog dwingt om economisch zelfstandiger te worden
Net als de oorlog in Oekraïne zorgde de Eerste Wereldoorlog in Nederland voor tekorten aan energie, grondstoffen en producten.
Smyrna veranderde in een inferno
De Anatolische havenstad Smyrna – of Izmir - was in september 1922 strijdtoneel in de Grieks-Turkse Oorlog.
Schisma in de katholieke kerk
Was de paus als enige de baas in de Nederlandse katholieke kerk? Of had de lokale bisschop ook iets te vertellen? Het meningsverschil hierover liep hoog op.
Olga van Kiev is belangrijk voor Russen en Oekraïners
Oekraïne verbiedt de Russisch-orthodoxe kerk vanwege haar steun aan de Russische inval. Binnen die kerk staat de middeleeuwse heerser Olga van Kiev nog steeds op een voetstuk.
Katyn: een onbestrafte massamoord
In 1940 executeerde de Russische staatsveiligheidsdienst 22.000 Poolse krijgsgevangenen. De Poolse regering eist daarover nog steeds opheldering.
Laat Ötzi zijn wie hij was
Ötzi maakt grote indruk op Philip Dröge. 'Ötzi is voor mij een symbool geworden van de grote wetenschappelijke vooruitgang van onze tijd.'
Genuanceerd beeld van Joodse Raad
De Joodse Raad staat al sinds de bevrijding ter discussie. Waren de leden collaborateurs, konden ze niet anders of probeerden ze erger te voorkomen?
De januskop van een dominee-patriot
IJsbrand van Hamelsveld was dominee én patriot, een combinatie die hem hoon opleverde van tijdgenoten. Maar daar trok hij zich niets van aan.
Bernhard: geen schurk, maar ook geen held
Prins Bernhard riep tegengestelde reacties op. Sommigen liepen met hem weg, anderen zagen in hem een opportunistische oplichter.
Alle kennis kwam samen in Leiden
De universiteit van Leiden trok in de zestiende eeuw veel creatieve geesten en hielp bij de wederopbouw van de stad.
Turkije in tweestrijd: islamitisch of seculier?
Er is een tweede ronde nodig om de Turkse presidentsverkiezingen te beslissen. Het land zwalkt al een eeuw tussen vernieuwing en traditie.
Vegetariër in de negentiende eeuw: een menu zonder dierenleed
Steeds meer gemeentes verbieden vleesreclames in bushokjes. In de loop van de negentiende eeuw kregen politici, activisten en schrijvers oog voor dieren als ‘broeders’ van de mensheid.
De mythe van Colditz ontzenuwd
De tv-serie Colditz schetste in de jaren zeventig een heroïsch beeld van Britten in een Duitse gevangenis. Volgens Ben Macintyre was de werkelijkheid anders.
‘Familie is ons laatste toevluchtsoord’
In zijn nieuwste boek behandelt Simon Sebag Montefiore het verleden van de mensheid aan de hand van families. 'De dynastie is aan een comeback bezig.'
Uw dagelijkse portie geschiedenis
Elke dag de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!