Alle artikelen
‘Weest U vooral dankbaar jegens uw vroegere meesters,’ sprak de gouverneur van Suriname bij de afschaffing van de slavernij. De tentoonstelling Erfenis van slavernij confronteert de bezoeker met de gruwelen van het verleden en met de woede van nu.
Gastconservator Felix de Rooy heeft Surinaamse, Antilliaanse en Nederlandse wortels en is multimediakunstenaar. Hij gebruikt veel verschillende middelen om zijn boodschap over te brengen, waaronder getuigenissen op video, fragmenten uit films, kunstwerken, zelfs een skelet.
Slavernij was gruwelijk, dat is zijn hoofdboodschap. Verschillende onderwerpen komen aan bod, zoals de afschaffing van de slavernij, of vrouwelijke slaven – de ‘stille heldinnen’. Overal is het de grenzeloze harteloosheid van de koloniale samenleving die indruk maakt. Mensen van Surinaamse en Antilliaanse afkomst pleiten op de video’s dan ook voor meer aandacht voor dit verleden.
De tentoonstelling is een beetje als een bezoek aan een vriend die een groot onrecht heeft meegemaakt en daar gepassioneerd over praat. Het is leerzaam, maar vrolijk is het niet. Alleen het discours van de koloniale overheersers roept zo nu en dan een grimas op, zo stuitend is het in hedendaagse ogen. Bijvoorbeeld de toespraak van de gouverneur als alle slaven net zijn bevrijd: ‘U zijt nu allen vrij. En weest U vooral dankbaar jegens uw vroegere meesters en vergeet niet wat zij voor u gedaan hebben.’
In de tentoonstelling is wel troost ingebouwd. Hij begint met een graf waarin de Nederlandse slavernij is bijgezet. De laatste zaal gaat over kunst van de Marrons, ontsnapte slaven die in de bossen van Suriname uit Afrika meegebrachte kunstvormen verder ontwikkelden. Daar zijn prachtige houtsnijwerken en foto’s van de Surinaamse oerwouden te zien.
Erfenis van slavernij Tot en met november 2004. Wereldmuseum Rotterdam, Willemskade 25, Rotterdam. Open: di-zo 10-17 uur. Info: 010-27 07 172 of www.wereldmuseum.rotterdam.nl
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Gezien
‘Weest U vooral dankbaar jegens uw vroegere meesters,’ sprak de gouverneur van Suriname bij de afschaffing van de slavernij. De tentoonstelling Erfenis van slavernij confronteert de bezoeker met de gruwelen van het verleden en met de woede van nu. Gastconservator Felix de Rooy heeft Surinaamse, Antilliaanse en Nederlandse wortels en is multimediakunstenaar. Hij gebruikt veel...
Boeken top-10
1. Een vrouw in Berlijn. Dagboekaantekeningen van april tot juni 1945 Anoniem Cossee, euro 22,90 2. Het Vaderlandse Geschiedenisboek samengesteld door P. Brood & K.Delen Waanders, euro 14,50 3. De Peloponnesische Oorlog. Epos van de moordende strijd tussen Athene en Sparta 431-404 v.Chr. door D.Kagan Balans, euro 27,50 4. Vercingetorix. De ‘mythe van Frankrijks oudste...
Tijdschrift: Aanzet
De Utrechtse universiteit pronkt de laatste jaren met Gerard ’t Hooft, die enkele jaren geleden de Nobelprijs voor natuurkunde in de wacht sleepte met zijn theoretische beschouwingen over het heelal. ’t Hooft had in Leonard Salomon Ornstein (1880-1941) een illustere voorganger. Ornstein was tussen 1914 en 1941 hoogleraar theoretische natuurkunde. De Utrechtse studente geschiedenis Liesbeth...
Recent verschenen
Frankrijk‘Frankrijk’ was het thema van de Boekenweek. Dus bundelde de Leidse historicus Henk Wesseling opnieuw zijn artikelen over Frankrijk in Franser dan Frans (Bert Bakker, euro 17,50). Enkele stukken zijn nieuw, zoals het erg grappige voorwoord ‘Herinneringen van een francofiel’. ‘Francofiel’ vindt Wesseling een vies woord. ‘Bovendien gaan mijn interesse en bewondering niet alleen uit...
Aan de Franse leiband
Bataven! Nederlandse vluchtelingen in Frankrijk 1787-1795 door Joost Rosendaal. 735 p. Vantilt, euro 39,90 Stokebrand Janus 1787. Opkomst en ondergang van een achttiende-eeuws satirisch politiek-literair weekblad door Pieter van Wissing. 601 p. Vantilt, euro 34,90 ‘In den ganschen omvang der algemeene en bijzondere geschiedenissen van alle eeuwen en volken zoude het moeijelijk zijn een tijdvak...
De olifant en de walvis
Elke zondag na het eten vertelden mijn ouders over `de oorlog’. Net zo moet het in het antieke Griekenland zijn gegaan, met de verhalen over de Peloponnesische Oorlog. Dit conflict, dat de Griekse wereld van 431 tot 404 verscheurde, heeft zijn Loe de Jong gevonden in de Athener Thucydides. Met zijn recente vertaling (Eburon, 2002)...
Kijkgaatjes
In twaalf hoofdstukken en een epiloog beschrijft Theo Toebosch evenzoveel spraakmakende opgravingen in Nederland; als eerste die van Caspar Reuvens op het landgoed Arentsburg in 1827-1834, en als laatste die in het tracé van de Betuweroute bij Hardinxveld in 1997-1998. ‘De hoofdstukken zijn te vergelijken,’ zegt Toebosch, ‘met de proefsleuven die archeologen trekken. Het zijn...
Werkende vrouwen
Tot ver in de negentiende eeuw werden er nauwelijks afbeeldingen van werkende vrouwen gemaakt. Daar kwam verandering in met de opkomst van het realisme. De aanhangers van deze stroming in de beeldende kunst lieten zich inspireren door het gewone dagelijkse leven. Dat leven van alledag bleek ook door werkende vrouwen te worden bevolkt. In dezelfde...
De problemen van immigranten zijn economisch, niet cultureel
De multiculturele romantiek uit de jaren zeventig heeft plaatsgemaakt voor een droombeeld van culturele eenvormigheid. Het is echter de vraag in hoeverre het begrip ‘cultuur’ bruikbaar is voor integratie. Problemen die onder de noemer ‘cultuur’ worden geschoven, zijn vaak een kwestie van inkomen, leefmilieu en opleiding. Op 19 januari presenteerde de Onderzoekscommissie Integratiebeleid het onderzoeksrapport...
Sensatie en sentiment in het levenslied
Van nieuwsvoorziening tot tranentrekker, van roddellied tot liefdesverklaring. De smartlap heeft nooit geleden onder gebrek aan belangstelling. Tijdens de opening van de tentoonstelling Ode aan de Zangeres Zonder Naam, in het Leidse museum De Lakenhal, vloeiden er tranen. Echte tranen. In een van de laatste kabinetjes draaide een film over het leven van de Zangeres....
Met de Roze Zaterdag had Roermond in 1979 de primeur in Nederland
Vandaag opent Nederland de Pride-maand met de kleurrijke botenparade door de Utrechtse grachten. De eerste Roze Zaterdag in 1979 markeerde het begin van de georganiseerde homobeweging in Nederland. Wat begon met een handjevol activisten in Roermond, groeide uit tot een landelijke traditie en bredere emancipatiestrijd.
De teruggevonden oprichtingsnotulen van de ARP
Onlangs kreeg de Vrije Universiteit de notulen aangeboden van de oprichtingsvergadering van de Anti Revolutionaire Partij, de eerste politieke partij van Nederland. Het verloren gewaande verslag is, waarschijnlijk in 1942, door een schoonzoon van ds. A. Kuyper jr. (inderdaad: de zoon ván) uit angst voor confiscatie door de Duitsers meegegeven aan dr. A. La Fleur....
