Home Alle artikelen

Alle artikelen

Een overzicht van de artikelen die we recent hebben gepubliceerd.

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land.

Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein vorst van de Noordelijke Nederlanden. Na de ontberingen tijdens de Franse overheersing krijgt hij de taak het vaderland te redden. Een rol waarvan hij diep doordrongen is.

In 1815 wordt hij ingehuldigd als koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, dat ook de Zuidelijke Nederlanden en Luxemburg omvat. Die gebiedsuitbreiding is er vooral gekomen op aandringen van Engeland, dat een stevige bufferstaat ten noorden van Frankrijk verlangt. Koning Willem I heeft een ambitieus programma: hij wil de economie en de infrastructuur verbeteren en de twee delen omsmeden tot een geheel.

Portret Willem I
Koninklijk portret van Willem I in gala-uniform. Over zijn rechterschouder het lint van het Grootkruis van de Militaire Willemsorde. Over zijn uniform een rode, met hermelijn gevoerde koninklijke mantel. Links kroon en scepter en een hoed met struisveren. Schilderij door Joseph Paelinck, 1819.
Militaire Willemsorde
In 1815 stelt Willem I de militaire Willemsorde in, de hoogste ridderorde.
Leeuw bij Waterloo
Op het slagveld van Waterloo, waar op 18 juni 1815 Napoleon ten onder is gegaan, laat Willem een enorm herdenkingsteken plaatsen. Vermoedelijk is op dezelfde plek zijn zoon, kroonprins Willem II, gewond geraakt. De gietijzeren leeuw staat bovenop een kunstmatige heuvel van 45 meter hoogte en kijkt vastberaden in de richting van Frankrijk.
Kolonie Frederiksoord
De kolonie Frederiksoord, een vestiging voor arme stadsgezinnen. Via de Maatschappij van Weldadigheid probeert Willem de armoede aan te pakken. Prent door Dirk Sluyter, circa 1818.
Noordhollands kanaal
Willem zet zich in voor de verbetering van de infrastructuur. Een van zijn grootste projecten is de aanleg van het Noordhollands Kanaal van Den Helder naar Amsterdam. De 80 kilometer lange en 40 meter brede waterweg wordt vanaf 1819 uitgegraven door 9000 arbeiders. Vijf jaar later is het kanaal klaar. Het is een succes: schepen kunnen voortaan sneller van Den Helder naar Amsterdam. In 1828 varen er 700 schepen doorheen, in 1841 al 1700.
Paleis van Willem I in Brussel
De helft van het jaar resideert Willem in Brussel. Hij laat het onderstaande paleis bouwen als werkruimte, maar hij woont in het Kasteel van Laken, een paar kilometer verderop.
Tiendaagse Veldtocht
In 1830 slaat de vlam in de pan: de zuiderlingen willen zich afscheiden van het noorden. Met de zogeheten Tiendaagse Veldtocht doet Willem nog één poging de opstand de kop in te drukken. De veldtocht slaagt, maar na de dreiging van Frankrijk met militair ingrijpen wordt België toch zelfstandig.
Spotprent Willem I
Spotprent met in elke kooi een afgezette vorst. Rechts koning Willem I als ‘De leeuw van het noorden’. In de andere drie kooien zitten Karel X, Hussein Dey van Algiers en Karel II, hertog van Brunswijk.
Willem I op paard
Tijdens de Belgische Opstand deserteren Zuid-Nederlandse soldaten massaal, tot onbegrip van Willem I. Maar hij kan er weinig tegen doen, en zijn gezag taant daardoor snel.
Standbeeld Willem I
Standbeeld van Willem I in Gent. Hij wordt er nog steeds gewaardeerd als stichter van de universiteit en als de man die het kanaal van Gent naar Terneuzen heeft laten graven, een belangrijke ader van de lokale economie.
Allegorie Willem I
Allegorie Willem I
Beeldessay

Het regent koninklijke lintjes. Dit was de reden dat Willem I deze traditie in het leven riep

Koning Willem I doet zijn best het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden op te stoten in de vaart der volkeren. Toch verliest hij de helft van zijn land. Op 30 november 1813 landt Willem Frederik van Oranje na een ballingschap van 19 jaar op het strand van Scheveningen. Twee dagen later wordt hij uitgeroepen tot soeverein...

Lees meer
Koningin Wilhelmina bezoekt de Prinses Irene Brigade.
Koningin Wilhelmina bezoekt de Prinses Irene Brigade.
Artikel

Nederland deporteerde dienstweigeraars tijdens WO2

Na de Duitse inval in mei 1940 wilde de Nederlandse regering in ballingschap de strijd voortzetten met een eigen brigade. Maar de kabinetsleden zagen over het hoofd dat veel Nederlandse emigranten niet meer voor hun vaderland wilden vechten. Om de dienstplicht toch af te dwingen namen ambtenaren harde maatregelen: Nederlanders in Zuid-Afrika werden naar Suriname...

Lees meer
Beatrice de Graaf
Beatrice de Graaf
Column

Beatrice de Graaf breekt een lans voor de beeldbiografie

Beatrice de Graaf breekt een lans voor de beeldbiografie. 'Het levert een ander effect op dan filmpjes op het internet.'

Lees meer
Kinderen vieren de onafhankelijkheid van Oostenrijk op een oude Sovjettank
Kinderen vieren de onafhankelijkheid van Oostenrijk op een oude Sovjettank
Artikel

Oostenrijk laveert sinds 1955 tussen het Oosten en het Westen  

Na de Tweede Wereldoorlog werd Oostenrijk verdeeld in bezettingszones. In 1955 vertrokken de buitenlandse troepen en kreeg het zijn onafhankelijkheid terug. Het land bleef neutraal en taalde nooit naar een lidmaatschap van de NAVO of het Warschaupact.   Nog geen twee weken nadat de troepen van Jozef Stalin de nationaal-socialisten uit Wenen verjoegen, had Oostenrijk een...

Lees meer
De heckrund was een Arisch fantasiedier 
De heckrund was een Arisch fantasiedier 
Artikel

De heckrund was een Arisch fantasiedier 

Ooit leefde in Europa de auroch, een uitgestorven oerrund. Nazi-topman Hermann Göring wilde het terugfokken, zodat de Duitsers er als echte Germanen op konden jagen. De opdracht daarvoor ging naar zoöloog Lutz Heck, die een ‘heckrund’ in elkaar knutselde.  Nu zouden ze toch wat beleven… Op Schorfheide in Brandenburg waande Hitlers tweede man Hermann Göring...

Lees meer
Hoogmoedige Chamberlain dacht dat hij met Hitler kon onderhandelen. Trump lijkt daarin op hem
Hoogmoedige Chamberlain dacht dat hij met Hitler kon onderhandelen. Trump lijkt daarin op hem
Artikel

Hoogmoedige Chamberlain dacht dat hij met Hitler kon onderhandelen. Trump lijkt daarin op hem

Neville Chamberlain dacht dat hij vrede kon kopen door Tsjecho-Slowakije uit te leveren aan Hitler. Hij was niet alleen naïef, maar ook hoogmoedig. Na een lange en succesvolle carrière in de Britse politiek negeerde Chamberlain de adviezen van anderen. Is Donald Trump de nieuwe Neville Chamberlain? De Britse krant The Guardian en andere media wierpen...

Lees meer
Joop den Uyl op campagne
Joop den Uyl op campagne
Recensie

Politieke partijen voeren hun campagnes op steeds scherpere toon

Sinds de Grondwet van 1848 moeten politici de kiezers voor hun beleid zien te winnen. Maar de manier waarop ze campagne voeren is nogal veranderd, zo toont De strijd om de stembus. De chique negentiende-eeuwse heren die nauwelijks moeite deden het electoraat te overtuigen, maakten steeds vaker plaats voor ware circusartiesten.   ‘Het feest van de...

Lees meer
Meer informatie Geromantiseerde voorstelling uit 1893 van een middeleeuws volksgericht.
Meer informatie Geromantiseerde voorstelling uit 1893 van een middeleeuws volksgericht.
Artikel

Vóór social media gebeurde public shaming via volksgerichten

Sarren en dreigen op sociale media heeft een bijzondere voorloper: de charivari. Tot in de jaren zeventig kenden dorpen in Nederland volksgerichten waarbij inwoners die zich niet aan de sociale normen hielden in het openbaar werden beschimpt. Of erger. Op vrijdagavond 10 november 1961 sneuvelde een ruit in de woning van Berta (48), een huisvrouw...

Lees meer
Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Artikel

Was Adolf Hitler links? Ja en nee, zegt fascisme-expert

Radicaal-rechtse politici zoals Elon Musk, Alice Weidel (AfD) en Martin Bosma (PVV) bestempelen het fascisme als een linkse ideologie. Aan de linkerkant van het politieke spectrum heerst juist de overtuiging dat fascisten handlangers waren van het grootkapitaal. Zo zou de term ‘nationaal-socialisme’ alleen maar zijn bedacht om de arbeidersmassa te misleiden, en haar nog gemakkelijker...

Lees meer
Begrafenis Pius IX
Begrafenis Pius IX
Interview

Paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

Paus Franciscus is overleden. Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen met Frans Willem Lantink De paus en...

Lees meer
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom het Witte Huis zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De VS hebben honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador gezet, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Daarvoor gebruikte Trump de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798 die bedoeld was om vijanden buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog. Een rechtbank heeft deze week geoordeeld dat dit...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer
Loginmenu afsluiten