Home Magazines Historisch Nieuwsblad 6 - 2016
Juni 2016

Historisch Nieuwsblad 6 - 2016

In de zesde editie van 2016 leest u over de Vikingen en Dorestad, beursfraude bij de VOC, Lord Kitchener in 1916 en Vlaams politicus Paul Vanden Boeynants.
Cover afbeelding voor Historisch Nieuwsblad 6 - 2016
FILM: Heimat. Eine Deutsche Chronik
FILM: Heimat. Eine Deutsche Chronik
Artikel

FILM: Heimat. Eine Deutsche Chronik

Tv-dramaseries over gewone stervelingen in het verleden zijn nu een vertrouwde manier om kijkers in aanraking met de geschiedenis te brengen. Toen Edgar Reitz begin jaren tachtig met Heimat begon, was dat anders. Geschiedenis op tv ging meestal over grote historische gebeurtenissen, niet over de mensen die ze ondergingen. Met Heimat –...

Lees meer
FILM: TV-Serie over Elizabeth I
FILM: TV-Serie over Elizabeth I
Artikel

FILM: TV-Serie over Elizabeth I

House of Cards, Borgen en al die andere politieke series zijn amusant, maar voor echt doortrapte politieke achterbaksheid, dolkstoten in de rug en vilein verraad moeten we toch in Engeland zijn. Bijvoorbeeld bij de Tudors, die van 1485 tot 1603 het land regeerden. De controversiële Britse monarchiehistoricus David Starkey zit nooit verlegen...

Lees meer
Donner Party
Donner Party
Artikel

Donner Party

Tot het collectieve geheugen van de Amerikanen behoort het ijzingwekkende verhaal over de ‘Donner Party’. In 1846 trok een groep van 87 pioniers met huifkarren westwaarts. Na een barre tocht raakten ze ingesloten door de sneeuw in de Sierra Nevada. Onderling gold al snel het recht van de sterkste. Het is eind 1845. In de...

Lees meer
COLUMN: Annegreet van Bergen over het kopieerapparaat
COLUMN: Annegreet van Bergen over het kopieerapparaat
Artikel

COLUMN: Annegreet van Bergen over het kopieerapparaat

Wie een tekst wilde vermenigvuldigen was jarenlang aangewezen op de stencilmachine, die vlekkerige papieren afleverde. De komst van het kopieerapparaat betekende een hele verbetering, al kon dat in het begin alleen door techneuten worden bediend. Kopieën mocht professor George Maat niet maken. Naar het waarom had deze anatoom maar niet gevraagd. Er was al zoveel...

Lees meer
Lord Horatio Kitchener (1850-1916)
Lord Horatio Kitchener (1850-1916)
Artikel

Lord Horatio Kitchener (1850-1916)

Lord Kitchener was een man van mythische proporties. Het Britse volk juichte zijn benoeming tot minister van Oorlog dan ook toe. Maar zijn collega-ministers hadden grote moeite met deze houwdegen. Zijn voortijdige dood in 1916 kwam hun goed uit. Niemand durfde het hardop te zeggen, en schriftelijke bewijzen ontbreken. Maar het nieuws dat veldmaarschalk Herbert...

Lees meer
Schip van de Vikingen
Schip van de Vikingen
Artikel

Vikingen waren heersers van de zee

In werkelijkheid waren de Vikingen niet woester dan andere Europese volkeren. Wel waren ze veel betere scheepsbouwers.

Lees meer
Plaatje Dorestad in de Middeleeuwen
Plaatje Dorestad in de Middeleeuwen
Artikel

Middeleeuws Dorestad

Het leven was goed in het middeleeuwse Dorestad. Alle luxe was er verkrijgbaar, zelfs zijde uit China. Toch raakte de stad na een paar generaties in het slop.

Lees meer
Paul vanden Boeynants (1919-2001)
Paul vanden Boeynants (1919-2001)
Artikel

Paul vanden Boeynants (1919-2001)

In 1966 werd Paul Vanden Boeynants premier van België. Dat was het hoogtepunt van een spectaculaire carrière, die bijna 25 jaar later eindigde met een reeks schandalen. ‘VdB’ pleegde belastingfraude en er waren zelfs geruchten dat hij een staatsgreep wilde plegen. Het was wereldnieuws op zaterdagavond 16 januari 1989: de bijna 70-jarige oud-premier Paul Vanden...

Lees meer
COLUMN: Jaap Scholten over zijn huis
COLUMN: Jaap Scholten over zijn huis
Artikel

COLUMN: Jaap Scholten over zijn huis

De Joodse József Szterényi doorliep in de negentiende eeuw een fraaie carrière in Boedapest. Hij kocht er een huis boven op een heuvel, dat hij prachtig liet verbouwen. Tegenwoordig is Jaap Scholten de bewoner.  Ons huis in Boedapest en de opeenvolgende eigenaren illustreren de recente roerige geschiedenis van dit deel van Europa....

Lees meer
Johannes van ’t Lindenhout (1836-1918)
Johannes van ’t Lindenhout (1836-1918)
Artikel

Johannes van ’t Lindenhout (1836-1918)

Eind negentiende eeuw gold Johannes van ’t Lindenhout als ‘de grootste weesvader van het land’. Hij wist een heuse wezenindustrie te stichten, die zelfs populair was bij toeristen. Toch kostten twee affaires hem uiteindelijk de kop. Niemand had het vooraf gepland. Het gebeurde gewoon. Het wezendorp Neerbosch groeide in de laatste decennia van de negentiende...

Lees meer
Aandelenhandel VOC
Aandelenhandel VOC
Artikel

Aandelenhandel VOC

De VOC was het eerste bedrijf ter wereld met verhandelbare aandelen. Dat was een belangrijke vernieuwing, maar het systeem bleek fraudegevoelig. Een jarenlang conflict tussen de Compagnie en zakenman Isaac le Maire maakt duidelijk wat er mis kon gaan. Isaac le Maire had graag het laatste woord. Ruim twintig jaar lang verkeerde Le Maire in...

Lees meer
COLUMN: Annejet van der Zijl over terrorist Najim Laachraoui
COLUMN: Annejet van der Zijl over terrorist Najim Laachraoui
Artikel

COLUMN: Annejet van der Zijl over terrorist Najim Laachraoui

Waarom ontpopte de vriendelijke, behulpzame Najim zich tot een terrorist? Omdat hij zich verloren voelde, meent Annejet van der Zijl. En omdat hij wist dat er geen kansen voor hem waren. ‘Jongens waren we – maar aardige jongens…’ Het is misschien vreemd, maar elke keer als ik de foto’s zie van de...

Lees meer
Jacob Israël de Haan (1881-1924)
Jacob Israël de Haan (1881-1924)
Artikel

Jacob Israël de Haan (1881-1924)

Journalist Jacob Israël de Haan had een scherpe pen. Vanaf 1919 beschreef hij de toenemende haat tussen de Joden en de Arabieren in Palestina. Zijn felle kritiek op het zionisme werd hem uiteindelijk fataal. Zo lang de oudste inwoners van Jeruzalem zich konden herinneren, hadden de Arabieren en Joden van de stad gebroederlijk het einde...

Lees meer
Boeken: Peter Frankopan – De zijderoutes. Een nieuwe wereldgeschiedenis
Boeken: Peter Frankopan – De zijderoutes. Een nieuwe wereldgeschiedenis
Artikel

Boeken: Peter Frankopan – De zijderoutes. Een nieuwe wereldgeschiedenis

Het begrip ‘zijderoute’ duikt tegenwoordig veelvuldig op in advertenties voor reizen voor bemiddelde toeristen die graag eens iets anders willen zien en die zich aangetrokken voelen door de mysterieuze wereld ten zuidoosten van Europa. De term is in 1877 bedacht door de Duitse geograaf en ontdekkingsreiziger Ferdinand von Richthofen (een oom van de roemruchte ‘Rode...

Lees meer
BOEKEN: John R. Gillingham – The EU. An obituary
BOEKEN: John R. Gillingham – The EU. An obituary
Artikel

BOEKEN: John R. Gillingham – The EU. An obituary

‘Grijp het EU-referendum aan om uw kennis over de Europese geschiedenis bij te spijkeren.’ Een bordje met deze uitnodigende tekst boven een boekentafel van een Waterstones-filiaal in Londen haakt aan bij de Brexit-stemming op 23 juni aanstaande. Daaronder ligt een tiental boeken over Europa of de EU, van Geert Maks In Europe tot Daniel...

Lees meer
Boeken: Cees Fasseur – Dubbelspoor. Herinneringen
Boeken: Cees Fasseur – Dubbelspoor. Herinneringen
Artikel

Boeken: Cees Fasseur – Dubbelspoor. Herinneringen

De Leidse historicus en jurist Cees Fasseur werd bekend met zijn dubbelbiografie van koningin Wilhelmina. Bij de presentatie van beide delen gaf hij het eerste exemplaar aan (toen nog) prins Willem-Alexander. Fasseur: ‘Ik leverde een substantiële bijdrage aan zijn bibliotheek.’ Typisch Fasseur-grapje. Gelukkig staan er heel veel van dat soort grappen in deze herinneringen. Multatuli-kenner...

Lees meer
Boeken: Andrea Wulf – De uitvinder van de natuur. Het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt
Boeken: Andrea Wulf – De uitvinder van de natuur. Het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt
Artikel

Boeken: Andrea Wulf – De uitvinder van de natuur. Het avontuurlijke leven van Alexander von Humboldt

Hoewel zijn broer Wilhelm, de taalwetenschapper, filosoof en staatsman, nu beroemder is, kan zonder overdrijving gezegd worden dat de natuurwetenschapper en ontdekkingsreiziger Alexander von Humboldt (1769-1859) in zijn tijd een global celebrity was. Zijn biograaf, de in India geboren, in Duitsland opgegroeide en nu in Engeland wonende Andrea Wulf, bepleit een herwaardering. Humboldt was namelijk de eerste...

Lees meer
MIJN HELD: Suzanna Jansen over haar betbetovergrootouders
MIJN HELD: Suzanna Jansen over haar betbetovergrootouders
Artikel

MIJN HELD: Suzanna Jansen over haar betbetovergrootouders

Suzanna Jansen eerde haar betbetovergrootouders Cato Braxhoofden en Teunis Gijben, met haar boek Het pauperparadijs. Binnenkort figureren haar voorouders in een gelijknamige toneelvoorstelling. Die gaat op 18 juni in première in Veenhuizen. Waarom zijn uw betbetovergrootouders uw historische helden? ‘Cato Braxhoofden en Teunis Gijben staan voor alle anonieme burgers die zich hebben moeten redden onder...

Lees meer