House of Cards, Borgen en al die andere politieke series zijn amusant, maar voor echt doortrapte politieke achterbaksheid, dolkstoten in de rug en vilein verraad moeten we toch in Engeland zijn. Bijvoorbeeld bij de Tudors, die van 1485 tot 1603 het land regeerden.
De controversiële Britse monarchiehistoricus David Starkey zit nooit verlegen om een mening over actuele politieke kwesties – zo is hij voorstander van een Brits vertrek uit de Europese Unie -, maar zijn kennis van de Tudor-dynastie (‘een glorieuze en geweldige soapopera’) is onomstreden. Hij schreef er bijna twintig boeken over.
Ook presenteerde hij een paar uitstekende documentaire tv-series over de Tudors, waaronder het nu op dvd uitgebrachte, bijna vier uur durende Elizabeth. Vanuit Nederlands perspectief is het jaloersmakende televisie, die het verleden niet anachronistisch naar de kijker sleept, maar de kijker naar het verleden.
Van der Burg: ‘Voorbeeldige tv-serie over Elizabeth I’
Voorbeeldig voert Starkey de kijker door het 45-jarige koningschap van Elizabeth I, die haar leven begon als dochter van Hendrik VIII en Anna Boleyn. Het in 1533 geboren meisje kwam al vroeg in aanraking met de barbaarse praktijken aan het hof, want ze was nog geen drie toen haar vader haar moeder liet onthoofden. Er rollen veel meer hoofden in de serie, die natuurlijk ook ingaat op de vraag waarom de Virgin Queen nooit trouwde.
Starkey oppert dat Elizabeth een leven zonder man wel zo veilig vond. Maar de protestante Elizabeth, die haar finest hour in 1588 beleefde met de vernietiging van de Spaanse Armada, kon zelf ook wreed zijn. Ze liet 700 rebellerende katholieke edelen gruwelijk ombrengen. Starkeys slotoordeel over haar is positief: toen ze aantrad deed Engeland er niet toe in Europa, maar toen ze stierf kon geen Europese vorst om het land heen.
Jos van der Burg is filmrecensent bij Het Parool en de Filmkrant.
Dit artikel is exclusief voor abonnees