Home Magazines Historisch Nieuwsblad 2 - 2020
Februari 2020

Historisch Nieuwsblad 2 - 2020

In het februarinummer van Historisch Nieuwsblad eren we Jan van Eyck, die het meesterwerk De aanbidding van het Lam Gods schilderde. Daarnaast leest u over de ‘founding fathers’  van de Europese Unie, van Dante Alighieri tot William Penn. Tot slot vindt u verhalen over de Portugese kolonel Caspar de Robles, de rijke Rothschild-familie en het ‘klompenfront’, waarin Nederlanders aan het eind van de Tweede Wereldoorlog tegenover elkaar kwamen te staan.
Cover afbeelding voor Historisch Nieuwsblad 2 - 2020
Het Rusland van vroeger en nu
Het Rusland van vroeger en nu
Artikel

Het Rusland van vroeger en nu

In haar boek Post uit Rusland gaat Laura Starink in gesprek met Russen van nu over het Rusland en de Sovjet-Unie van vroeger: ‘als mensen zeggen “vroeger was alles beter”, dan weet ik nog maar al te goed dat toen ik in Leningrad studeerde, iedereen overal voor in de rij moest staan en de armoede...

Lees meer
Helden & Schurken: Bewariërs
Helden & Schurken: Bewariërs
Artikel

Helden & Schurken: Bewariërs

In het kader van 75 jaar bevrijding heeft de jaarlijkse vijfdelige serie ‘Helden & Schurken’ in het Verzetsmuseum dit jaar als thema ‘Bevrijd, en toen…’, over de rechteloze periode vlak na de bevrijding. De term ‘bevrijding’ roept al snel een beeld op van feest en geluk, een beeld van ‘ze leefden nog lang en gelukkig’....

Lees meer
Foto van Jean Monnet
Foto van Jean Monnet
Artikel

Superlobbyist Jean Monnet

Zelenski heeft de Karelprijs ontvangen: een onderscheiding voor iemand die zich inzet voor Europese eenwording. De Fransman Jean Monnet wordt beschouwd als een ‘vader van Europa’.

Lees meer
Intellectuelen wilden eeuwen geleden al een verenigd Europa
Intellectuelen wilden eeuwen geleden al een verenigd Europa
Artikel

Intellectuelen wilden eeuwen geleden al een verenigd Europa

Uit onderzoek blijkt dat Nederlanders de meerwaarde van de EU zien, maar zich er nauwelijks mee verbonden voelen. Al in de Middeleeuwen pleitten denkers voor een verenigd Europa.

Lees meer
Het klompenfront
Het klompenfront
Artikel

Het klompenfront

In de winter van 1944-1945 lagen aan de grote rivieren nationaal-socialisten en geallieerden tegenover elkaar. Aan beide kanten vochten Nederlandse soldaten mee. Werkelijk effect hadden hun inspanningen niet. Wel sneuvelde een deel van hen – kinderen vaak nog. ‘De Rijn wringt zich door het nachtelijk landschap. De golven hebben haast. Het water is...

Lees meer
Voorpublicatie Stedevaart – Jan Brokken
Voorpublicatie Stedevaart – Jan Brokken
Artikel

Voorpublicatie Stedevaart – Jan Brokken

In Berlijn is het verleden onontkoombaar. Tegelijkertijd verandert de stad in een adembenemend tempo, zo constateert Jan Brokken, die er vaak op bezoek was. Berlijn is een van de 22 steden die Brokken beschrijft in zijn nieuwste boek, Stedevaart. Berlijn zag ik voor het eerst toen ik bij Günter Grass op bezoek ging. Ik zou...

Lees meer
Mariëtte Hamer over haar historische held
Mariëtte Hamer over haar historische held
Artikel

Mariëtte Hamer over haar historische held

SER-voorzitter Mariëtte Hamer won onlangs de Joke Smit-prijs, onder meer voor haar succesvolle inspanningen voor een quotum voor topvrouwen. Ze werd geïnspireerd door dichteres en socialiste Henriëtte Roland Holst (1869-1952), die ze bewondert om haar passie, talenten en doorzettingsvermogen. Wanneer maakte u kennis met Henriëtte Roland Holst? ‘Haar literaire werk ken ik...

Lees meer
Turks of Grieks?
Turks of Grieks?
Artikel

Turks of Grieks?

De kogelgaten van de burgeroorlog in 1974 zitten nog in de muren. Cyprus is een gespleten eiland. Is het Grieks? Of Turks? Bewoners en buren zijn verdeeld over het antwoord, wat voortkomt uit de tumultueuze geschiedenis van de regio.   Er is weer eens sprake van spanning tussen Cyprus en Turkije. In de bodem ten...

Lees meer
Een verzorgde oude dag
Een verzorgde oude dag
Artikel

Een verzorgde oude dag

Eeuwenlang waren veel ouderen afhankelijk van hun kinderen of de kerk. Tegenwoordig krijgt iedereen AOW en vaak ook nog een pensioen. Maar voor de hoogte daarvan, zo constateert Annegreet van Bergen, zijn ouderen afhankelijk van de grillen van de centrale bankiers. Dit artikel is exclusief voor abonnees Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor...

Lees meer
Alva
Alva
Artikel

Caspar de Robles was een januskop

Eeuwenlang is aangenomen dat de Portugese kolonel Caspar de Robles een verstandig bewind voerde in Friesland. Hij zou de ruziënde Friezen in 1574 hebben geholpen hun dijken te herstellen. Maar dat blijkt een pr-stunt. Wie was deze handlanger van de Spanjaarden werkelijk?

Lees meer
‘Frankrijk komt de leidersrol in Europa toe’
‘Frankrijk komt de leidersrol in Europa toe’
Artikel

‘Frankrijk komt de leidersrol in Europa toe’

In de stelling reageert een panel van historici op een vraagstuk. Eva Roovers: ‘Nee, zeker niet op historische gronden. De politieke kracht van Frankrijk was doorgaans gebaseerd op louter de wil tot macht – om met Nietzsche te spreken. De macht van Lodewijk XIV betekende absolutisme, de macht van Napoleon expansiedrift. De Franse Revolutie bracht nationalisme...

Lees meer
Thomas Waters – Cursed Britain
Thomas Waters – Cursed Britain
Artikel

Thomas Waters – Cursed Britain

In 1991 geleden werden de Britten opgeschrikt door de dood van de negenjarige Victoria Climbie, die op gruwelijke wijze was gedood door twee familieleden. Ze verdachten het goedlachse meisje uit Ivoorkust ervan dat ze door de duivel bezeten was. Het kwam als een verrassing dat het moderne Londen het decor kon zijn van zoiets oneigentijds...

Lees meer
Vergeten wegbereider
Vergeten wegbereider
Artikel

Vergeten wegbereider

De Nederlandse bouwondernemer Salomon ten Bokkel Huinink ontwierp begin jaren twintig een autosnelweg met gescheiden rijbanen. Met dit idee liep hij internationaal voorop. Maar na de Tweede Wereldoorlog raakte de snelwegpionier in vergetelheid. Zijn cv vertoonde een lelijke kras: Ten Bokkel was lid geweest van de NSB. Toen Samuel ten Bokkel Huinink eind 1919 een...

Lees meer
Tim Bouverie – Appeasement
Tim Bouverie – Appeasement
Artikel

Tim Bouverie – Appeasement

Wat waren ze bang. Voor Adolf Hitler, welteverstaan. Al die diplomaten, ministers, aristocraten en goedwillenden waren op één ding uit: een confrontatie met nazi-Duitsland vermijden, uit angst een oorlog te ontketenen. De herinnering aan het lijden in de Eerste Wereldoorlog (‘Dit nooit meer!’) was nog te vers. Niet in de laatste plaats in Engeland, waar...

Lees meer
Frank Dikötter – Acht dictators uit de 20e eeuw
Frank Dikötter – Acht dictators uit de 20e eeuw
Artikel

Frank Dikötter – Acht dictators uit de 20e eeuw

De twintigste eeuw lijkt het tijdperk waarin de democratie triomfeerde, maar het was ook een eeuw waarin grote delen van de wereldbevolking zuchtten onder dictators. De in Nederland geboren en in Hongkong docerende historicus Frank Dikötter heeft drie imponerende boeken geschreven over China onder Mao Zedong. In dit volgende boek laat hij zijn licht schijnen...

Lees meer
John Barton – De Bijbel
John Barton – De Bijbel
Artikel

John Barton – De Bijbel

Anno 2020 zijn er nog altijd christenen die de Bijbel zien als één consistent boek, gedicteerd door God zelf, dat je dus letterlijk moet nemen. Tegelijkertijd zijn er ook militante atheïsten als Richard Dawkins en Paul Cliteur, die de Bijbel op een niet minder fundamentalistische wijze lezen en deze beschouwen als een handboek voor religieus...

Lees meer
Scène uit Beanpole
Scène uit Beanpole
Recensie

Film – Beanpole

In Rusland is geen gebrek aan patriottische films over de Tweede Wereldoorlog. Zoals in alle landen gaan ze bijna altijd over mannen. Ze tonen heldhaftige soldaten, die onverschrokken de vijand te lijf gaan. Dat in de Tweede Wereldoorlog in de Sovjet-Unie 800.000 vrouwen in het leger zaten, komt in Russische films zelden aan bod. Dat...

Lees meer
De Rothschilds
De Rothschilds
Artikel

De familie Rothschild: profeten van het geld

In twee generaties werd de familie Rothschild de rijkste ter wereld. Dat riep heel wat vragen op en leidde tot wantrouwen, zeker omdat deze bankiers Joods waren. Al snel deden over hen antisemitische geruchten de ronde. Het verhaal begint in het getto van Frankfurt, de Judengasse, waar Mayer Amschel Rothschild met zijn vijf zonen Amschel,...

Lees meer