Alle artikelen
Recent verschenen december 2001
Overzichtswerken en series Vanwege de enorme overvloed deze keer heel veel boeken en weinig toelichting. Allereerst een paar overzichtswerken en series. De Engelsman Peter Watson schreef het kolossale Wrede schoonheid (Het Spectrum, ƒ 105,23), een caleidoscopische geschiedschrijving ‘van mensen en ideeën die de twintigste eeuw zo vernieuwend hebben gemaakt’. Patrick van den Hanenberg en Hilde...
DE MEELSTREEP. TERUGKEER EN OPVANG NA DE TWEEDE WERELDOORLOG door Martin Bossenbroek MENSENHEUGENIS. TERUGKEER EN OPVANG NA DE TWEEDE WERELDOORLOG. GETUIGENISSEN onder redactie van Hinke Piersma
‘De historicus fungeert steeds vaker als politiek klusjesman’, schreven André Gerrits en Ido de Haan op 8 november in NRC Handelsblad. ‘Soms is hij rechter, soms moralist en dikwijls is hij bliksemafleider.’ Zouden ze refereren aan het onderzoek van de Stichting Onderzoek Terugkeer en Opvang (SOTO)? Een week voor het NRC-artikel had de SOTO immers...
BESCHAVING
360 p. AUP Als Amerikaanse republikeinse presidenten geconfronteerd worden met de navrante aspecten van het wereldraadsel (snap jij dit???], hebben ze het graag over de titanenstrijd tussen beschavingen. In Nederland zeggen we onbekommerd dat in deze of gene organisatie een onaangenaam cultuurtje heerst, het begrip cultuur betekent in dit geval weer iets geheel anders dan...
DE ONTDEKKING VAN HET REIZEN, EUROPA IN DE VROEG-MODERNE TIJD
470 p. Het Spectrum Wie in de vroegmoderne tijd de wijde wereld in wilde, moest er op voorbereid zijn dat hem of haar vele ontberingen te wachten stonden. In De ontdekking van het reizen geeft de Poolse historicus M¹czak een uitgebreide en gedetailleerde beschrijving van alle mogelijke aspecten van een tocht over land door West-Europa....
DIE SLAPPE NEDERLANDERS – OF VIEL HET TOCH WEL MEE IN 1940-1945?
De morele kwaliteit van het Nederlandse volk in bezettingstijd is inzet geworden van een conflict tussen de generaties, schrijft Dick Verkijk (geboren 1929). Verkijk heeft als jongen in Haarlem de oorlog zelf meegemaakt en gaat daar prat op. In een goed geschreven maar pover gedocumenteerde tirade van ruim honderd bladzijden neemt Verkijk het op voor...
VAN TUINDERSKNECHT TOT ONDERKONING. BIOGRAFIE VAN MARTINUS RUPPERT. DEEL 1: DE JAREN 1911-1947
232 p. Verloren, ƒ 43,- Wie in Nederland een tweedelige biografie krijgt, moet wel naam en faam hebben gemaakt. Zo iemand is Carl Romme (1896-1980), na de Tweede Wereldoorlog belangrijk fractievoorzitter van de Katholieke Volkspartij, over wie de Nijmeegse historicus Jacques Bosmans ons al tien jaar een tweede deel in het vooruitzicht stelt, nadat het...
REKENSCHAP 1650-2000
478 p. Sdu, ƒ 99,17 Gevraagd naar de identiteit van Nederland sprak Jantje van Leiden na tien jaar diep nadenken en ijverig boekenvorsen het verlossende woord: hutspot. Maar bedenk, o Lezer, dat hutspot geen hutspot is. Eerst – heel lang geleden – zaten er rapen in, hoewel de bronnen daarover geen definitief uitsluitsel geven. Winterpeen,...
Beeldgeheim
Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? De Rotterdamse korpschef B.A. Lutken en zijn Utrechtse collega P. Vogelzang doen een poging. `Dit roept nogal wat tegenstrijdigheden op,’ zegt Vogelzang. `Het lijkt een foto uit het midden van de negentiende eeuw. Kijk maar naar het uniform met de kuitbroek en de schoenen, compleet...
De Vooruitgang: Boefjes in een kazernekrot
Proefschriften, lezingen of artikelen kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Jan-Wilm Delicat beschrijft in zijn proefschrift hoe de heropvoeding van criminele jongeren tussen 1901 en 1961 steeds minder wordt. In 1901 bepaalde de Tweede Kamer dat jonge criminelen in gestichten moesten worden heropgevoed tot brave burgers. In de beginperiode was het regime in...
De geschiedenis top-20 van 2001
Wie deden ertoe als geschiedenisman of -vrouw in 2001? Wie was niet van de televisie weg te branden? Wie schreef het meest spraakmakende boek? Een top-20 samengesteld door de redactie van Historisch Nieuwsblad in samenspraak met deskundige journalisten van andere bladen. 20 Amanda Kluveld`Wie is dat?’ vroeg de Leidse historicus Henk Wesseling (zie 6). Kluveld (1968)...
De moeizame rehabilitatie van politieke slachtoffers in de Sovjet-Unie
Tien jaar na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie worstelt Rusland nog steeds met de erfenis van miljoenen politieke gevangenen uit het communistische tijdperk. Voor de slachtoffers is het belangrijk dat de overheid officieel schuld bekent. `Dat iemand openlijk kan zeggen: mijn vader heeft jarenlang in de gevangenis gezeten op last van Stalin.’ In oktober 1991...
Het hoge woord: Ook ongelovigen moeten hun bijbel kennen
Christenen in Amerika hebben de aanval geopend op Darwins evolutietheorie. Ondanks de vergevorderde secularisatie is de kracht van religieuze overtuigingen blijkbaar allerminst afgenomen. Maar door onze groeiende onwetendheid op het terrein van het christelijk geloof begrijpen wij steeds minder van heden en verleden. Michael Jackson verraste ons enkele weken geleden met de mededeling dat zijn...
