Brieven

De redactie nodigt u uit om uw mening te geven over artikelen die in het Historisch Nieuwsblad zijn verschenen. Zij behoudt zich het recht voor brieven in te korten. U kunt uw reacties sturen naar Postbus 256, 110 AG Diemen, of naar redactiehn@veenmagazines.nl 

 

Ontploffing
In Historisch Nieuwsblad 2006/2 staat een onjuistheid in het onderschrift van een illustratie bij het artikel over Michiel de Ruyter. De reproductie op pagina 30 laat geen ontploffing zien, maar een – overigens succesvolle – branderaanval op de Royal James. Branders waren kleine afgedankte scheepjes, volgepropt met vaten teer en ander brandbaar materiaal, die tijdens zeeslagen, tot het laatste moment bemand, in vuur en vlam op de vijandelijke schepen worden afgestuurd totdat een aanvaring plaatsvond. Gezien de grote brandbaarheid van de toenmalige vaartuigen was succes vervolgens verzekerd. 

J.W. Boelens, Aadorp (O) 

Telefoons
In het Historisch Nieuwsblad 2006/3 komt onder de kop ‘Telefoneren mocht geen recreatieve bezigheid worden’ een geschiedvervalsing voor. Maarten van Rossem aanvaardt in zijn bespreking van het boek Made in Holland onder redactie van Harry Lintsen klakkeloos dat de PTT zich na de oorlog ‘volledig verkeek’ op de vraag naar telefoons. Onderschatting van de vraag en onvoldoende investeringen – ’ten dele een gevolg van de nogal calvinistische opvatting dat telefoneren geen recreatieve bezigheid mocht worden’ – zou de enorme wachtlijsten verklaren.

Niets is minder waar: PTT was er in de zestiger jaren van overtuigd dat de vraag naar telefoonaansluitingen exponentieel zou verlopen en gelijke tred zou houden met de groei van personenauto’s en koelkasten. Uit eigen ervaring weet ik dat de PTT-directie aandrong op vergroting van de financiering, die alleen mogelijk was uit de toename van de winst van het staatsbedrijf, want lenen op de kapitaalmarkt was uitgesloten.

Soms leidde deze druk tot onenigheid tussen de minister van Verkeer en Waterstaat, Suurhoff, die verantwoordelijk was voor PTT, en de thesaurier-generaal van Financiën, dr. Drees. Verhoging van de winst was nodig vonden beiden. Drees drong aan op een drastische verhoging van het entreegeld van nieuwe abonnees, wat een ‘ik ben daar gek’ van de minister uitlokte. Daarom werd het abonnementsgeld van de bestaande abonnees verhoogd, met als gevolg scherpe kritiek van de media en een te geringe daling van de wachtlijst. 

C.J. Schotsman, oud hoofddirecteur PTT, Heiloo 

Mekel
Mag ik u opmerkzaam maken op enkele feitelijke ongerechtigheden die ik aantrof in Historisch Nieuwsblad 2006/4? In het artikel ‘Tien grote Nederlandse verzetshelden’ wordt gesproken van een spionagegroep die de Delftse hoogleraren Mebel en Schoenmakers al vroeg in de oorlog oprichtten. De naam van de eerste hoogleraar is echter Mekel.

In het portret van Tito wordt gezegd dat Joegoslavië in 1939 uiteen begon te vallen en in datzelfde jaar het Kroatische deel omgevormd was tot onafhankelijke staat. Beide gebeurtenissen – de tweede is overigens deel van de eerste – vonden plaats in 1941, na de Duitse inval in Joegoslavië.    

In Recent verschenen wordt Op de loop. Een Letse familiekroniek van Modris Ekstein besproken. Deze Lets-Canadese historicus heet echter Eksteins.  

J.L. Heldring, Den Haag