Alle artikelen
1950 – WELVAART IN ZWART-WIT door Kees Schuyt en Ed Taverne
Pas op het einde van hun boek onthullen de auteurs waarom ze het Welvaart in zwart-withebben genoemd. Het gaat namelijk om een periode waarvan voornamelijk beelden in zwart- wit bestaan. Ze zijn vastgelegd in foto’s, films en televisiebanden. Het zwart-wit symboliseert, zeggen ze, geen tegenstellingen maar sobere welvaart en afgebakende patronen. Daarna ging de fullcolour...
Audiovisueel: ‘In Amerika waren de straten met goud geplaveid’
Tien kinderen had Albert Zuiderhof uit het Groningse Grootegast begraven, toen hij met zijn vrouw, vier zoons en drie dochters per schip uit de haven van Rotterdam vertrok. Zijn boerderij, familie en bekenden; alles liet hij achter op weg naar een beter leven in Amerika. Zes maanden na aankomst in de haven van New York...
Nieuwe Media: Hekserij
Wat hebben een griezelfilm, latent sadomasochisme en een Amerikaanse gouverneursvrouw met elkaar te maken? Hekserij in cyberspace. Met een budget waarvoor zelfs Nederlandse cineasten hun neus zouden ophalen veroorzaakten twee volledig onbekende filmmakers in 1999 een wereldwijde hype rond de film The Blair Witch Project. Dit succes was niet in de laatste plaats te danken...
Stille getuigen: De stenen van Tjerk Vermaning
De geschiedenis laat haar sporen na. Monumenten, voorwerpen en graven herinneren aan bijna vergeten personen. Hun verhaal wordt hier verteld. Deze keer de stenen van Tjerk Vermaning (1929-1987) in het Drents Museum te Assen. Zijn ze echt of niet? Eind december 1964 haastte een man zich door de blubber van een net geploegde akker bij...
Beeldgeheim
Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? Deze keer een poging van de uitgevers Mai Spijkers en Bert de Groot. De toewijzing van marktkramen, het tegenhouden van oprukkende stakers, wellicht de aankondiging van de geboorte van prinses Juliana – wie zal het zeggen? De uitgevers speculeren er lustig op los. Eerst maar...
De Vooruitgang: De VOC was geen koloniale macht in Azië
Proefschriften, lezingen of artikelen kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Deze keer het proefschrift van Els Jacobs, waarin zij stelt dat de VOC in de achttiende eeuw minder macht had dan altijd gedacht wordt. ‘Het beeld van de VOC als koloniale macht klopt niet. De VOC opereerde in Azië als koopman. De...
Hermann von der Dunk (1928-2018): ‘Helden zijn onmisbaar’
Hermann von der Dunk, die op 22 augustus jongstsleden is overleden, was aan het begin van het millennium vaste auteur van Historisch Nieuwsblad. De toen al emeritus hoogleraar contemporaine geschiedenis vulde de rubriek Het Hoge Woord met zijn opinies. Altijd in zwierig proza, met veel humor en licht provocatief. Sommige van Von der Dunks...
Frans Wong, oprichter van de eerste abortuskliniek
Dertig jaar geleden richtte Frans Wong de eerste Nederlandse abortuskliniek op, aan het Amsterdamse Oosterpark. Abortus was officieel illegaal, maar werd gedoogd. Wong: ‘Om tegenstanders te pesten liet ik liet een bord ophangen over twee gevels breed: abortuskliniek.’ Tien jaar later, in 1980, werd abortus gelegaliseerd. In december 1980 nam de Tweede Kamer met een...
Buitenstaander Margaret Thatcher
28 november 1990 moest ze aftreden. Maar liefst elf en een half jaar was ze prime minister geweest: Margaret Thatcher. Hoe was ze erin geslaagd zo ver te komen en zo lang aan te blijven in een zo weinig vrouwvriendelijke mannenwereld als de Britse politiek? Een analyse. Maar liefst elf en een half jaar was...
De honderdjarige oorlog tussen Joden en Arabieren
Twintig jaren van bloedvergieten moesten eraan vooraf gaan. En toen beseften de Britten, vlak voor de Tweede Wereldoorlog: alleen de oprichting van een aparte Arabische en Joodse staat kan een einde maken aan het geweld in Palestina. Inmiddels is er nog steeds geen oplossing. Zondag 1 mei 1921 braken in de havenstad Jaffa, tegenwoordig deel...
Een andere kijk op meneer Beerta
‘Meneer Beerta’ heet hij in J.J. Voskuils romancyclus Het Bureau. Beerta is het alterego van P.J. Meertens (1899-1985), hoofd van het later naar hem vernoemde Meertens Instituut. Wie was hij? Bij het verschijnen van het laatste deel van Het Bureau een portret van Meertens in de Tweede Wereldoorlog. Lees ook: Mythen, sprookjes en wetenschap: De...
Verlangen naar Suriname
Op 25 november 1975 wordt de vlag gehesen. Suriname is een onafhankelijke republiek. Daarvoor en daarna komen veel Surinamers naar Nederland, zij hebben weinig vertrouwen in de toekomst van een onafhankelijk Suriname. Hoe kijken de Surinaamse Nederlanders terug op de onafhankelijkheid? En hebben ze nog een band met hun geboorteland? Een onderzoek onder 409 Surinaamse...
