Alle artikelen
Op 1 juni jongstleden nam Willem Frijhoff, hoogleraar geschiedenis van de nieuwe tijd, afscheid van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Frijhoff is echter nog geenszins van plan de academische wereld te verlaten.
Bij zijn afscheid werd Willem Frijhoff (65) de feestbundel Heiligen of Helden overhandigd. Met deze 32 opstellen van zijn promovendi is hij net zo gelukkig als met het officierschap in de Orde van Oranje Nassau dat hem op dezelfde dag werd toegekend. En ook al is hij nu emeritus hoogleraar, ‘de geraniums lonken niet. Tenslotte is het métier van de historicus meer een habitus dan een beroep, en boeken en artikelen schrijven blijf ik doen,’ vertelt de door Historisch Nieuwsblad in 1994 tot meest productieve historicus gebombardeerde hoogleraar.
Bovendien blijft Frijhoff verbonden aan de Koninklijke Academie van Wetenschappen, en voorzitter van het project ‘Culturele dynamiek’ bij de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). ‘En dan heb ik het nog niet eens over de op stapel staande promoties.’
Frijhoff, in een ver verleden rooms-katholiek priester, studeerde van 1960 tot 1966 filosofie en theologie, en vertrok daarna naar Parijs om aan de Sorbonne geschiedenis en sociale wetenschappen te studeren. Hij was vervolgens jarenlang onderzoeker aan de École des Hautes Études en Sciences Sociales en het Institut National de Recherche Pédagogique. Terug in Nederland promoveerde hij in 1981 op het proefschrift La Société néerlandaise et ses gradués, 1575-1814. Une recherche sérielle sur le statut des intellectuels.
Met zijn carrière ging het daarna bergopwaarts. Hij verruilde zijn baan als wetenschappelijk medewerker in Tilburg in 1983 voor de aanstelling als hoogleraar maatschappijgeschiedenis aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam. Frijhoff werd de grondlegger van de Nederlandse mentaliteitsgeschiedenis. In 1997 werd hij benoemd aan de Vrije Universiteit.
Een voormalig priester aan een gereformeerde universiteit? ‘Dat verbaasde mij ook,’ stemt Frijhoff in. ‘Maar VU-studenten zijn van alle gezindten en hoeven echt geen geloofsbelijdenis op de protestantse kerk van Nederland af te leggen, of Calvijn te hebben gelezen.’
Sombere geruchten over de teloorgang van zijn faculteit nu daar flink bezuinigd wordt en James Kennedy is overgestapt naar de Universiteit van Amsterdam, doet Frijhoff af als ‘indianenverhalen’. ‘Na een ingrijpende (financiële) reorganisatie staat de weliswaar kleine, maar actieve historische faculteit er rooskleurig voor,’ vindt hij.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Cultuurhistoricus Frijhoff neemt afscheid van de Vrije Universiteit
Op 1 juni jongstleden nam Willem Frijhoff, hoogleraar geschiedenis van de nieuwe tijd, afscheid van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Frijhoff is echter nog geenszins van plan de academische wereld te verlaten. Bij zijn afscheid werd Willem Frijhoff (65) de feestbundel Heiligen of Helden overhandigd. Met deze 32 opstellen van zijn promovendi is...
Vrijgeven Russische KGB-archieven lijkt wassen neus
Sinds de opheffing van de Sovjet-Unie in december 1991 zijn 2 miljoen geheime archiefdossiers van de Russische veiligheidsdienst KGB vrijgegeven. Historici en mensenrechtenorganisaties klagen echter over toenemende tegenwerking bij hun onderzoek. De Russische Veiligheidsdienst FSB, de opvolger van de KGB, maakte onlangs met veel trots bekend dat het declassificeren – het opheffen van het staatsgeheim...
Finnen al vroeg met vrouwenkiesrecht
Finland heeft sinds vorige maand als eerste land ter wereld een regering die voor de meerderheid uit vrouwen bestaat. Dit is niet helemaal toevallig: Finland was precies honderd jaar geleden ook het eerste land dat vrouwen politieke rechten gaf. door Windy Kester/ Oslo Twaalf van de twintig ministers in de nieuwe Finse regering zijn van...
‘Milieugeschiedenis nuttig voor de toekomst’
De Vrije Universiteit van Amsterdam organiseerde van 5 tot 9 juni een internationale conferentie over milieugeschiedenis. De natuurrampen in het verleden blijken van belang voor onze toekomst. Op de openingsdag van de vierde conferentie van de European Society for Environmental History (ESEH) klinkt het lied ‘The Great Nations of Europe’ van Randy Newman. Daarin worden...
Lessen
De media hebben geen schuld aan het Srebrenica-drama. Zij hebben het Nederlandse publiek niet opgehitst vóór militair ingrijpen in Bosnië. Dat heeft de uitzending van militairen naar conflicthaarden altijd breed gesteund. door Bas Kromhout Nederland is naïef geweest toen het in 1992 besloot soldaten te sturen naar Bosnië. Daarover is iedereen het inmiddels, na een...
De Vooruitgang
Nederland speelt al eeuwen een vooraanstaande rol op het gebied van watermanagement. Toch wisten we ons geen raad met onze rivieren en kwamen veel oplossingen uit het buitenland. ‘We moesten leren van onze eigen fouten,’ aldus Wilfried ten Brinke in zijn boek Land in zee. De watergeschiedenis van Nederland. Onze eerste waterwerken danken wij aan...
Geschiedenis in de media
En toen reisde minister van Cultuur Ronald Plasterk op 8 mei jongstleden naar Arnhem, Amsterdam en Den Haag. Het was een nieuwe episode in de continuing story van het Nationaal Historisch Museum (NHM). Vorig jaar nam de Tweede Kamer een motie aan van Jan Marijnissen (SP) en Maxime Verhagen (CDA) om zo’n museum op te...
De Stelling
Anton van Hooff:‘Op het eerste gezicht denk ik van wel. Nederland heeft gefaald in het beschermen van de echtgenoten van deze vrouwen, terwijl hun was beloofd dat men tot het uiterste zou gaan in het bieden van een safe haven. Dat heeft men niet waargemaakt. Nederland heeft de zaak wel heel gemakkelijk uit handen gegeven...
Lessen
Concurrentie om vis was de voornaamste reden waarom Nederlanders vierenhalve eeuw lang op zeehonden joegen. Nog wordt de relatie tussen zeehonden en vissers bepaald door botsende belangen. Ieder kind leert dat jagen op zeehondjes zo’n beetje het laagste en gemeenste is wat mensen ooit hebben kunnen bedenken. Aan een historische studie naar de zeehondenjacht in...
De Vooruitgang
Dat Cornelis Lely (1854-1929) de grote man is achter de totstandkoming van de 75-jarige Afsluitdijk, weten de meeste mensen wel. Maar dat hij ook de hand heeft gehad in het Nederlandse wegennet, de spoorwegen, landbouw, het onderwijs en zelfs de sociale zekerheid is minder bekend. Zijn biograaf Willem van der Ham ziet Lely als de...
De stelling
James Kennedy:‘Het valt mij als Amerikaan op dat de slavernij maar een kleine rol speelt in de manier waarop Nederlanders naar hun geschiedenis kijken. Amerikaanse presidenten laten zich al enige tijd expliciet uit over het slavernijverleden. Het is in dit opzicht interessant dat de laatste twee presidenten het voormalige slaveneiland Gorée bij Senegal – dat...
Het gedrag van Mugabe bewijst dat Afrika beter niet gedekoloniseerd had kunnen worden
Anton van Hooff: ‘Ik vind dit een onhistorische stelling. Je kunt niet achteraf beweren dat er in de geschiedenis iets fout is gegaan. De geschiedenis is gelopen zoals zij is gelopen. Het lijkt op de bewering dat als de neus van Cleopatra iets minder lang was geweest, de geschiedenis geheel anders was verlopen. Dat is...
