Home Magazines Historisch Nieuwsblad 1 - 2020
Januari 2020

Historisch Nieuwsblad 1 - 2020

Deze editie van Historisch Nieuwsblad staat in het teken van Nederlands eeuwige strijd tegen het water. U leest welke rol Jan Adriaanszoon Leeghwater in die strijd speelde, en hoe een ‘oercomputer’ kon voorspellen hoe de zee en rivieren zouden reageren op de Deltawerken. Daarnaast vindt u een artikel over de Amerikaanse Drooglegging van 1920, waarvan vooral de georganiseerde misdaad profiteerde, en een verhaal over Mesopotamië, de kraamkamer van de beschaving.
Cover afbeelding voor Historisch Nieuwsblad 1 - 2020
‘Bersiap kwam niet uit de lucht vallen’
‘Bersiap kwam niet uit de lucht vallen’
Interview

‘Bersiap kwam niet uit de lucht vallen’

In zijn boek Revolusi staat de Belgische cultuurhistoricus en schrijver David van Reybrouck onder meer stil bij de gewelddadige eerste fase van de Indonesische Revolutie in 1945. Gedurende de zogeheten Bersiap-periode vermoordden en verkrachtten jonge revolutionairen mogelijk duizenden Indische Nederlanders. Van Reybrouck sprak 75 jaar later met enkele van deze pemoeda’s. In een interview met...

Lees meer
Waterkunstenaar
Waterkunstenaar
Artikel

Waterkunstenaar

Jan Adriaanszoon Leeghwater was een duizendpoot. Hij droeg bij aan de inpoldering van de Beemster, ontwikkelde uurwerken en carillons, en metselde mee aan het Paleis op de Dam. Bovendien had hij een geweldig gevoel voor publiciteit. Mede daardoor verwierf hij een ereplaats in de vaderlandse geschiedenis. De faam van Jan Adriaanszoon Leeghwater begon met een...

Lees meer
Deltar computer
Deltar computer
Artikel

Geen zee te hoog voor oercomputer Deltar

Met hogere dijken kan Nederland een zeespiegelstijging van drie meter opvangen, staat in een nieuw rapport. Na de Watersnoodramp kwam er veel geld vrij voor de strijd tegen het water.

Lees meer
Kraamkamer van de beschaving
Kraamkamer van de beschaving
Artikel

Kraamkamer van de beschaving

Ver voor onze jaartelling hadden de Mesopotamiërs alles al: huizen van baksteen, strenge wetboeken, meeslepende literatuur en een riolering. En misschien zelfs hangende tuinen in Babylon. Niet voor niets beschouwde koning Hammurabi zichzelf als de plaatsvervanger van de oppergod op aarde. 1. Gebakken modder: de eerste steden ontstaan Het begon allemaal heel simpel: met klei....

Lees meer
Brazilië heeft zwakke democratische traditie
Brazilië heeft zwakke democratische traditie
Artikel

Brazilië heeft zwakke democratische traditie

In Sao Paolo gingen Brazilianen de straat op om hun steun te betuigen aan oud-president Bolsonaro. Waarom geeft slechts een derde van Brazilië aan de democratie de beste staatsvorm te vinden?

Lees meer
Bombardement raakt burgers
Bombardement raakt burgers
Artikel

Bombardementen op burgers

Precies 80 jaar geleden werd Nijmegen gebombardeerd. Het was een ‘vergissingsbombardement’:  geallieerde vliegtuigen meenden dat ze een Duitse stad onder vuur namen.

Lees meer
Meester van het universum
Meester van het universum
Artikel

Meester van het universum

Het Witte Huis waarschuwt dat Rusland een antisatellietwapen ontwikkelt. Amerikaanse generaals hadden in de jaren vijftig al ambitieuze plannen voor een ruimteoorlog.

Lees meer
Protest tegen de Drooglegging
Protest tegen de Drooglegging
Artikel

De Drooglegging: een ontnuchterende strijd

Negentig jaar geleden maakten de VS een einde aan de Drooglegging. Amerika had het alcoholverbod in 1920 ingevoerd om de drankzucht te beteugelen, maar dat draaide uit op een ramp.

Lees meer
Democratisering verloopt niet rechtlijnig
Democratisering verloopt niet rechtlijnig
Artikel

Democratisering verloopt niet rechtlijnig

Al 900 jaar geleden ontstonden in Europa de eerste vormen van politieke participatie: burgers zochten bescherming tegen de grillen van hun heersers. In zijn nieuwste boek Mede-zeggenschap laat emeritus hoogleraar geschiedenis Wim Blockmans zien hoe vervolgens de rechtsstaat en de democratie opkwamen. En hoe ze nu weer worden bedreigd. ‘De parlementaire democratie houdt vast aan...

Lees meer
Ian Buruma over zijn historische held
Ian Buruma over zijn historische held
Artikel

Ian Buruma over zijn historische held

Schrijver en historicus Ian Buruma heeft talloze boeken en essays op zijn naam. In zijn woonplaats New York werkt hij momenteel aan een boek over de opkomst en ondergang van de Anglo-Amerikaanse orde. Buruma bewondert de Duitse dichter en essayist Heinrich Heine (1797-1856) als humoristische vrijdenker. Wanneer maakte u kennis met Heinrich...

Lees meer
Vensters op de wereld
Vensters op de wereld
Artikel

Vensters op de wereld

Glas verbreedt letterlijk onze blik, stelt Annegreet van Bergen vast. Dankzij brillen, microscopen en steeds grotere vensterruiten gaan er werelden voor ons open. Glas doet wonderen. Dat zie je in Amsterdam-Noord, waar de ene na de andere industriële locatie wordt omgetoverd tot hotspot vol creatieve, culturele en uitgaansactiviteiten. Zo ook het gebied rond het Gedempt...

Lees meer
Stelling: generatieconflict
Stelling: generatieconflict
Artikel

Stelling: generatieconflict

In de ‘stelling’ reageert een vast panel van historici op een actuele gebeurtenis. Eva Rovers ‘Absoluut. De huidige jongeren en de kinderen die nu geboren worden, zijn de klos. Zij zullen de gevolgen ondervinden van de overconsumptie van hun voorouders. Zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat we erin slagen de opwarming van...

Lees meer
Film: The Crown (serie)
Film: The Crown (serie)
Artikel

Film: The Crown (serie)

Geen volk met een obsessiever fascinatie voor het koningshuis dan het Engelse. Het heeft tientallen tv-series opgeleverd, maar The Crown spant, eh… de kroon. Het is de bedoeling dat de in 2016 begonnen Netflix-serie over de regeerperiode van koningin Elizabeth II zes seizoenen van tien afleveringen zal tellen.     We zijn nu halverwege, en...

Lees meer
Wim Kok – Marnix Krop
Wim Kok – Marnix Krop
Artikel

Wim Kok – Marnix Krop

‘Wim Kok is definitief geschiedenis,’ zo opent oud-diplomaat Marnix Krop het eerste deel van zijn Wim Kok-biografie. Hij bedoelt er slechts mee dat Nederlands derde socialistische minister-president op 20 oktober 2018 op 80-jarige leeftijd overleed. In zekere zin is dat ook de reden dat deze biografie in twee delen wordt gepubliceerd. Krop sprak namelijk met...

Lees meer
Furcht und Freiheit
Furcht und Freiheit
Recensie

Furcht und Freiheit

Jan-Werner Müller heeft enkele jaren geleden een veel vertaald en goed boek over populisme geschreven. In zijn nieuwste werk gaat hij terug in de ideeëngeschiedenis van het liberalisme om argumenten te vinden tegen het populisme.

Lees meer
Europeanen – Orlando Figes
Europeanen – Orlando Figes
Artikel

Europeanen – Orlando Figes

Veel mensen denken bij de negentiende eeuw nog altijd aan de even knusse als slome tafereeltjes die Anton Pieck schilderde, of aan statische foto’s – gevolg van de lange sluitertijden – van stille binnensteden of het slaperige platteland, waar alles heel traag ging. In werkelijkheid was het een ongekend dynamische eeuw, waarin de wereld volledig...

Lees meer