‘Wim Kok is definitief geschiedenis,’ zo opent oud-diplomaat Marnix Krop het eerste deel van zijn Wim Kok-biografie.
Hij bedoelt er slechts mee dat Nederlands derde socialistische minister-president op 20 oktober 2018 op 80-jarige leeftijd overleed. In zekere zin is dat ook de reden dat deze biografie in twee delen wordt gepubliceerd. Krop sprak namelijk met Kok voor diens dood, over diens levensfeiten. In het tweede deel zullen die gesprekken als orale bron minder aanwezig zijn, vanwege Koks dood. Daarom verheug ik me nu al op het tweede deel, vanwege de kans dat (Koks voormalige speechschrijver en PvdA’er) Krop daarin minder aan de leiband van zijn onderwerp loopt. Deel 1 bevat het verhaal dat Wim Kok vast zelf had willen schrijven, indien het om zijn memoires ging. Maar dit is een biografie – een ander genre, dat hogere eisen stelt.
Vraag je anderen hoe ze zich Wim Kok als mens herinneren – ik heb dat gedaan na lezing van dit eerste deel –, dan komt daaruit: gedegen, hardwerkend, chagrijnig, argwanend, nors en vooral saai. Krops portret van de vakbondsbestuurder die het tot PvdA-leider en minister-president van Paars bracht, bevestigt deze aan Kok toegeschreven karaktertrekken. Alsof hij nog steeds dat jongetje uit Bergambacht was dat als timmermanszoon onzeker tegen de grote wereld aankeek. Imagobevestigend in plaats van verrassend dus.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Ooit genoot ik het voorrecht zitting te nemen in een literaire jury die door Wim Kok voorgezeten werd, en mijn ervaring was tot mijn verbazing heel anders: de man was uitermate geestig, verbaal begaafd, hartelijk en soepel in de omgang. Ronduit sympathiek. Was hij dat pas in het deel van zijn leven dat Krop nog voor de boeg heeft? Hoe dan ook,, in elk geval problematiseert het de beeldvorming rond Kok – iets dat Krop nalaat te doen. In plaats daarvan lezen we, in gehoorzame slagorde met Koks leven, gedienstig proza over ‘de voorzitter van Nederland’, zijn land van loonmatiging en arbeidstijdbekorting. Vooralsnog een overbodige biografie.
Jeroen Vullings is biograaf en criticus.
Wim Kok. Een leven op eigen kracht. Deel 1: Voor zijn mensen, 1938-1994
Marnix Krop, 524 p. Prometheus, € 34,99
Bestel in onze webshop.