Alle artikelen
Stille getuigen: Het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen
De geschiedenis laat haar sporen na. Monumenten, voorwerpen en graven herinneren aan bijna vergeten personen. Hun verhaal wordt hier verteld. Deze keer het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen (1587-1629) in Hoorn. Een groot man, een hoog karakter, een Nederlandschen held – feestredenaar Herman Schaepman kwam in 1893 bij de onthulling van het standbeeld van Jan...
Beeldgeheim maart 2002
Een onbekende historische foto. Is het verhaal erachter te vertellen? De publicisten Herman Vuijsje en Karin Spaink doen een poging. ‘Geüniformeerde afgevaardigden van het gezag voeren een controle uit.’, denkt Herman Vuijsje na een eerste blik op de foto. ‘Maar de gezagsdragers lijken me geen soldaten’, vult Karin Spaink hem voorzichtig aan. ‘Hun jasjes hangen...
De vooruitgang: Voelbare spanning met de moderne tijd
Proefschriften, lezingen of artikelen kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Mathijs Sanders pleit in zijn proefschrift voor een herwaardering van de Nederlandse katholieke literatuur. Onder de beroemde auteurs in de moderne Nederlandse literatuur zijn weinig katholieken. Literatuurhistoricus Mathijs Sanders vroeg zich af of dat terecht was. Hij promoveerde onlangs op Het spiegelend venster....
Kamerleden kiezen de beste en de slechtste minister-president van de twintigste eeuw
Na de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 15 mei is Wim Kok minister-president af. Welke indruk heeft hij nagelaten in vergelijking met de andere minister-presidenten van de twintigste eeuw. Alle Eerste en Tweede Kamerleden konden de beste en de slechtste minister-president van de vorige eeuw kiezen . ‘Kok staat voor een oersaaie en bovenal...
Het hoge woord: De VOC is meer dan een juichgeschiedenis
De Verenigde Oost-Indische Compagnie heeft de Nederlanders in het verleden heel wat opgeleverd. Vierhonderd jaar later vieren we dat van Amsterdam tot Meliskerke. Maar wat vieren we eigenlijk? Het is natuurlijk een teken des tijds dat de belangrijkste historische herdenking dit jaar de oprichting van een multinational betreft. Wie denkt dat dat alleen maar toeval...
Voornamen in Nederland
Chayenne, Naomi, Lisa of Tim; de huidige Nederlandse voornamen verdwijnen even snel als ze gekomen zijn. Maar tot de jaren zestig worden kinderen gewoon vernoemd naar opa, en draagt de helft van de bevolking dezelfde tien namen. ‘Je kon precies voorspellen hoe kinderen uit een huwelijk gingen heten.’ ‘Op 10 augustus 1941 werd tot onze...
Raad van State voorzag WAO-debacle al in 1963
Sinds de invoering van de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) op 1 juli 1967 is het aantal mensen dat er gebruik van maakt compleet uit de hand gelopen. Om het WAO-debacle te doorgronden, moeten we terug naar 1963. Toen al maakte de Raad van State gehakt van het wetsvoorstel. `Beter dan enig ander weet Uwer...
50 jaar geleden: J.L. Heldring over de pacifistische rede van Juliana voor het Amerikaanse Congres
Op 1 april 1952, tijdens de heetste periode in de Koude Oorlog, spreekt koningin Juliana het Amerikaanse Congres toe over wereldvrede. De Nederlandse regering is in rep en roer en vreest de invloed van de religieus-pacifistische Greet Hofmans. J.L Heldring is in New York en maakt het staatsbezoek van nabij mee. Dinsdag 1 april 1952....
Het poldermodel ontstond niet door vreedzaam overleg
Heuse militaire helden zijn schaars in de Nederlandse geschiedenis. Het volk herdenkt liever onderdrukte slaven en inboorlingen. De vernederende meidagen van ’40 en Srebrenica brachten daar geen verandering in. Maar Nederland heeft wel degelijk een militair verleden – en niet zo’n klein beetje ook. Het wil er alleen niet van horen. In tegenstelling...
DE GEREFORMEERDEN
Het was 1970 en ik ging naar de brugklas in Zwolle. Op een van de eerste dagen fietste ik mee met een groepje klasgenootjes uit het naburige Hasselt. Toen ik thuis over mijn nieuwe vriendjes vertelde, riep mijn moeder: ‘Vergeet dat maar, die zijn gereformeerd, daar kom je nooit tussen.’ Gereformeerden, legde ze uit, klitten...
WAAROM HET LEVEN SNELLER GAAT ALS JE OUDER WORDT. OVER HET AUTOBIOGRAFISCH GEHEUGEN
Ziet iemand echt zijn leven voorbij flitsen als hij in doodsnood verkeert. Hoe komt het dat je je meer dingen herinnert uit je jonge jaren dan uit latere levensfasen? Waarom is het geheugen van rekenwonders gemiddeld tot slecht, terwijl ze de meest ingewikkelde berekeningen uit hun hoofd kunnen maken? Wat zijn déjà vu’s en hoe...
JOURNALISTEN EN HEETHOOFDEN. EEN GESCHIEDENIS VAN DE INDISCH-NEDERLANDSE DAGBLADPERS 1744-1905
Je moet wel gek zijn om alle negentiende-eeuwse kranten in Nederlands-Indië door te nemen en ze dan allemaal in een naslagwerk te behandelen. Allemaal? Ja allemaal. Met filatelistische precisie en de bijbehorende drang naar volledigheid heeft Gerard Termorshuizen ze samengebracht. Van het onbeduidendste lokale sufferdje tot de Grote Vijf – de Java-Bode, de Javasche Courant,...