Alle artikelen
Opwinding onder een aantal prominente historici: zij vrezen dat een voorstel van staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan om dossiers van overheidspersoneel te vernietigen desastreuze gevolgen zal hebben voor het cultureel erfgoed en de geschiedschrijving. Zij krijgen bijval van de Raad van Cultuur.
Van der Laan heeft bij die instelling advies gevraagd over een lijst met criteria voor personeelsdossiers uit de periode 1945-2006 die vernietigd mogen worden. Kort gezegd komt haar voorstel erop neer om in principe alle personeelsdossiers die tussen 1945 en 2006 zijn gevormd te vernietigen, 75 jaar na de geboorte van de ambtenaar in kwestie of tien jaar na diens overlijden.
Overigens is het nu ook al praktijk dat dossiers na 75 jaar mogen worden vernietigd, maar daarbij wordt een uitzondering gemaakt voor hoge ambtenaren vanaf de rang van directeur: die dossiers moeten worden bewaard. In het nieuwe voorstel bestaat die uitzondering niet meer.
Historicus Albert Kersten, bezig met een biografie van voormalig minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns, vreest dat toepassing van deze maatregel desastreuze effecten zal hebben. ‘Er dreigt een geweldige kaalslag,’ aldus Kersten. ‘De explosieve groei van het overheidsapparaat, bijvoorbeeld, is dan niet meer te reconstrueren.’ Volgens hem klopt er niks van de gedachte dat deze personeelsdossiers uitsluitend informatie bevatten over benoeming, bevordering en ontslag. Vaak staan er ook bijzondere instructies aan de betrokken ambtenaar in, en gegevens over het functioneren van het ambtelijk apparaat en reorganisaties. ‘Het is niet zomaar wat administratieve rompslomp,’ stelt Kersten.
Reden genoeg voor de historicus om met een groot aantal collega’s, onder wie directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie Hans Blom, Piet de Rooy, Peter Romijn en Henk te Velde, een bezwaarschrift in te dienen bij de Raad van Cultuur. Het manifest noemt het voorstel een ‘ernstige en onherstelbare fout’. Het stelt onder meer dat vernietiging van personeelsdossiers voorlopig niet mag plaatsvinden en dat de uitzondering voor hogere ambtenaren gehandhaafd moet worden.
Kersten en Co krijgen bijval in het advies dat de Raad van Cultuur uitbrengt aan Van der Laan. Die meent dat de door de staatssecretaris opgestelde lijst onvoldoende recht doet aan de belangen van historisch onderzoek. Monique Brok van de Raad van Cultuur: ‘De Raad onderschrijft nadrukkelijk de zienswijze van Kersten. Deze lijst geeft niet genoeg waarborgen dat de juiste dossiers worden vernietigd of bewaard.’
De Raad adviseert ook andere criteria op te nemen op grond waarvan dossiers van ambtenaren uitgezonderd kunnen worden van vernietiging. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen die niet zozeer in hun functie als ambtenaar als wel in een andere hoedanigheid een belangrijke rol in de maatschappij hebben gespeeld. ‘Daarbij kan men bijvoorbeeld denken aan kunstenaars of klokkenluiders,’ aldus Brok.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Verzet historici tegen mogelijke vernietiging personeelsdossiers
Opwinding onder een aantal prominente historici: zij vrezen dat een voorstel van staatssecretaris van Cultuur Medy van der Laan om dossiers van overheidspersoneel te vernietigen desastreuze gevolgen zal hebben voor het cultureel erfgoed en de geschiedschrijving. Zij krijgen bijval van de Raad van Cultuur. Van der Laan heeft bij die instelling advies gevraagd over een...
Vredesmissies succesvol
Vredesoperaties van de Verenigde Naties leveren wel degelijk een positieve bijdrage aan duurzame vrede. Dat concludeert Jaïr van der Lijn in zijn proefschrift Walking the Tightrope. Do UN Peacekeeping Operations Actually Contribute to Durable Peace?. Wel zijn er grote verschillen in de mate waarin VN-missies aan vrede bijdragen. Het komt echter vrijwel nooit voor dat...
Mulisch gaf ‘geen reden tot politieke klachten’
Dick Verkijk schrijft in Harry Mulisch: ‘fel anti-nazi’ vanaf wanneer? dat Harry Mulisch lid is geweest van de Jeugdstorm. De Heemsteedse archivaris en amateurhistoricus Hans Krol ging zelf op onderzoek uit en concludeert dat het bewijs flinterdun is. Hij kent ze wel, de geruchten dat Harry Mulisch in de oorlog ‘fout’ zou zijn geweest. Volgens...
Honderd jaar klachten over het lerarenberoep
Mineke van Essen rekent in haar proefschrift over de geschiedenis van de kweekschool af met de mythe dat vroeger alles beter was in het onderwijs. Voor pabo-bestuurslid Taeke van den Akker is dat een hele opluchting. Er is veel te doen om de kwaliteit van de opleidingen tot leraar in het basisonderwijs. Volgens onderzoek van...
Hollands graf in Japan gerestaureerd
Een tweehonderd jaar oud graf van een Nederlander in Japan is onlangs gerestaureerd. Het wordt beschouwd als een belangrijk monument voor de Japans-Nederlandse betrekkingen. Kakegawa is naar huidige Japanse maatstaven een gehucht, maar in de shogun-tijd lag het op een strategisch punt: aan de weg naar de hoofdstad Edo, het tegenwoordige Tokio. Aan die weg...
Turkse immigranten niet van platteland
De eerste generatie Turken die tijdens de jaren zestig en zeventig naar het Westen kwam, was in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, niet massaal afkomstig uit de agrarische sector. Deze groep bestond juist uit ambachtslieden uit het kleinbedrijf, en kwam grotendeels uit stedelijke gebieden. Bovendien lag het opleidingsniveau gemiddeld hoger dan dat van migranten...
Voltaire over de Republiek
Wat maakt de Franse schrijver Voltaire (1694-1778) klassiek? Een origineel denker kan hij niet genoemd worden, veeleer een popularisator van andermans ideeën. Het geheim van Voltaire schuilt niet zozeer in zijn spectaculaire leven, ook al spreekt dat nog steeds tot de verbeelding. Het is ook niet dat hij over alles (filosofie, theologie, literatuur, geschiedenis) schreef....
De voorronde van de Grote Geschiedenis Quiz 2006
Het is tijd voor de voorronde van de jaarlijkse Grote Geschiedenis Quiz. Traditiegetrouw wordt deze georganiseerd door Historisch Nieuwsblad, de Volkskrant, en het televisieprogramma Andere Tijden. Voor het eerst kunnen lezers van Historisch Nieuwsblad meedoen aan de voorronde en zich zo kwalificeren voor de finale. SpelregelsIn deze voorronde moet u 25 vragen beantwoorden op het...
Suriname wil archieven terug uit Nederland
In Suriname kijkt men reikhalzend uit naar de oplevering van een nieuw archiefgebouw in 2008. De regering wil dan Surinaams archiefmateriaal dat nu in Nederland is opgeslagen, terugbrengen naar Suriname. ‘Een groot deel van ons archief ligt in Nederland,’ zegt minister van Binnenlandse Zaken Maurits Hassankhan, ‘bijna al het materiaal van voor 1845. Die archieven...
Lot van verdreven Duitsers blijft een taboe
Veel Duitsers vinden de Bund der Vertriebenen, die ijvert voor de belangen van na de oorlog uit Oost-Europa verdreven Duitsers, een gevaarlijke organisatie. Maar de Bund vaart al jarenlang een gematigde koers. door Antoine Verbij/ Berlijn Een fanatieke kern van de vijftien miljoen Duitsers die rond 1945 uit de voormalige rijksgebieden in het oosten van...
Afluisterprogramma herinnert Democraten aan Nixon-jaren
Democraten in de Verenigde Staten vergelijken het afluisteren van Amerikaanse burgers zonder gerechtelijk bevel met praktijken uit de Nixon-jaren. Het is maar de vraag of ze daarvan bij de verkiezingen zullen profiteren. Pieter van Os/ Washington Op Capitol Hill is de historische analogie deze dagen niet van de lucht. Senator Durbin schuwde de vergelijking met...
Staatssecretaris wil meer aandacht voor Tweede Wereldoorlog
Nu de getuigen van de Tweede Wereldoorlog aan het uitsterven zijn, wordt het behoud van archiefstukken, monumenten en historische plaatsen belangrijker, vindt staatssecretaris Ross-Van Dorp van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Ook wil zij meer aandacht voor de oorlog in het onderwijs. Dat nog maar 51 procent van de Nederlandse bevolking aan de Tweede Wereldoorlog denkt...
