Alle artikelen
Het 21e International Congress for the Historical Sciences (CISH) vindt in 2010 voor het eerst plaats in Nederland. Een Nederlandse delegatie wist de prestigieuze vijfdaagse conferentie naar Amsterdam te halen.
Historici vanuit de hele wereld komen sinds 1900 elke vijf jaar bij elkaar tijdens de conferentie, die in juli van dit jaar werd georganiseerd in het Australische Sydney. Tijdens dit twintigste congres, waar zo’n 1500 deelnemers aanwezig waren, wist een delegatie onder leiding van Hans Blom, directeur van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), en Henk Wals, adjunct-directeur van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), het internationale bestuur van de conferentie te overtuigen van de geschiktheid van Amsterdam als locatie.
Blom: ‘We hebben verteld hoe prachtig de tulp was, maar we hebben ook de grote historische traditie van Nederland genoemd en de Oudemanhuispoort als schitterende locatie in het centrum van Amsterdam. Daarnaast hebben we toegezegd dat we ons best zouden doen om historici uit niet-westerse, arme landen naar het congres te laten komen.’
De verkiezing van Amsterdam boven Parijs met 33 tegen 20 stemmen was een verrassing voor de grote concurrent Frankrijk, die twee dagen eerder ook al de Olympische Spelen van 2012 naar Londen zag gaan. David Barnouw, verbonden aan het NIOD, was met Blom, Wals en zo’n twintig andere Nederlandse historici in Sydney: ‘Wij hadden een betere presentatie dan de Fransen. Bovendien gaf het Nederlandse consulaat een receptie in een van de zalen van het congres, waarbij de obers klompjes aan hun vestzakken hadden hangen. Dat soort leuke flauwekul maakte misschien een goede indruk.’
De conferentie is vooral een plaats waar historici uit de hele wereld elkaar ontmoeten; de thema’s zijn meestal vrij algemeen. Zo was dit jaar het onderwerp ‘Mythes en geschiedenis’ een van de hoofdthema’s. Naast grote sessies zijn er kleinere bijeenkomsten, waar specialistische onderwerpen worden besproken.
‘Je zou het een grote kermis kunnen noemen,’ zegt Blom, die met Wals en Koninklijke Bibliotheek-directeur Martin Bossenbroek het initiatief nam om de vijf intensieve dagen in Amsterdam te organiseren. Vanaf 1975 was Blom bijna altijd op de conferentie aanwezig. ‘Met andere Nederlandse historici als Maarten Brands en de Duitse historicus Eberhard Jäckel heb ik die eerste keer pamfletten uitgedeeld om te protesteren tegen de behandeling van onze Tsjechische vakgenoten. In Tsjecho-Slowakije was een aantal historici in de gevangenis verdwenen.’
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Groot geschiedeniscongres in 2010 naar Nederland
Het 21e International Congress for the Historical Sciences (CISH) vindt in 2010 voor het eerst plaats in Nederland. Een Nederlandse delegatie wist de prestigieuze vijfdaagse conferentie naar Amsterdam te halen. Historici vanuit de hele wereld komen sinds 1900 elke vijf jaar bij elkaar tijdens de conferentie, die in juli van dit jaar werd georganiseerd in...
Nederland betaalt mee aan museum Poolse generaal
In de Poolse stad Krakau is een museum geopend over de Poolse generaal Sosabowski. De generaal vocht mee bij Operatie Market Garden in 1944. Het museum is ingericht met geld van het Nederlandse ministerie van Defensie. Onder grote belangstelling van Poolse soldaten, oud-strijders en Nederlandse diplomaten is op het terrein van het 16e Inboren Bataljon...
Van Deursen schrijft geschiedenis VU
Emeritus hoogleraar A.Th. Van Deursen schreef een geschiedenis van ‘zijn’ Vrije Universiteit in Amsterdam. De laatste decennia verwaterde het christelijke karakter van de VU, al is levensbeschouwing er nog steeds belangrijk. ‘Jubileumboeken moeten niet te dik zijn, anders worden ze niet gelezen.’ Emeritus hoogleraar Arie van Deursen (1931) heeft desondanks een lijvig jubileumboek geschreven over...
Missie in Noorwegen
In de vijftiende eeuw werd Noorwegen luthers. Rome bestempelde het land daarom in 1622 tot missiegebied; het moest worden heroverd op de Reformatie. De missie bleef er actief tot 1977. Vefie Poels toont in haar proefschrift Een Roomse droom. Nederlandse katholieken en de Noorse missie 1920-’75 echter aan dat de katholieken een ambivalente houding aannamen...
Cultuurstelsel ook gunstig voor ondernemers
Negentiende-eeuwse immigratiegegevens uit Java bewijzen dat het cultuurstelsel dat Nederland daar invoerde niet alleen de overheid ten goede kwam. Het betekende het begin van tropische exportlandbouw, waarin een belangrijke rol was weggelegd voor particuliere ondernemers. Dit betoogt historicus Ulbe Bosma in het Tijdschrift voor Sociale en Economische geschiedenis (2005/2). Het cultuurstelsel bestond van 1830 tot...
‘Het staat niet meer om liberaal te zijn’
De negentiende eeuw wordt wel eens omschreven als de eeuw van het liberalisme. In de eerste helft van de twintigste eeuw raakte de stroming echter op zijn retour. Sinds de invoering van het algemeen kiesrecht in 1918 heeft Nederland geen liberale premier meer gehad. De teruggang van de liberalen is echter niet alleen terug te...
100-jarig jubileum Nobelprijs voor ‘Vredes Bertha’
Honderd jaar geleden kreeg Bertha von Suttner de Nobelprijs voor de Vrede. Zij was niet alleen de eerste vrouw die de prestigieuze vredesprijs ontving, maar ook degene die Alfred Nobel ertoe aanzette om de prijs in te stellen. Wereldwijd wordt het avontuurlijke en strijdbare leven herdacht van de in 1843 in Praag geboren Bertha von...
In de media
‘Toen moesten de joden oprotten. Wie nu…?’ ‘Vroeger vertrok hier de trein naar Auschwitz. Wanneer wordt de wereld wijzer?’ Alle media berichten erover op 20 september: Met medewerking van de Nederlandse Spoorwegen (NS) start het Centraal Joods Overleg (CJO) een antiracismecampagne. Op 66 stations komen posters die herinneren aan de deportaties van joden per trein...
Erfenis Verlichting botst met religieus fanatisme
‘Een Europese Unie waarin Turkije plaatsneemt, verdient het predikaat “Europees” niet meer,’ zei historicus Hermann von der Dunk tijdens een lezing over de Verlichting. ‘Ideële tradities zijn net rivieren: ze sleuren veel rommel mee. De Verlichting heeft niet alleen gezorgd voor het ontstaan van de wetenschappelijke methode. In een extreme vorm maakte het gelijkheidsideaal ook...
Omstreden geschiedenislessen voor Franse leerlingen
‘Terroristen zijn gefrustreerde verzetsstrijders tegen de heersende wereldorde.’ En: ‘De Franse expansiedrift had vooral positieve gevolgen voor de gekoloniseerde landen.’ Deze controversiële stellingen zijn te vinden in geschiedenisboeken op scholen in Frankrijk. Journaliste Eve Bonnivard en docente geschiedenis Barbara Lefebvre schreven het boek Elèves sous influence (‘Leerlingen onder invloed’). Daarin onderzochten ze hoe geschiedenisboeken voor...
Russen in de ban van nazi-propaganda
Rusland groeit uit tot wereldcentrum van antisemitisme en holocaustontkenning. Boeken en dvd’s met nazi-boodschappen zijn overal te koop, ook in gerenommeerde boekhandels en platenzaken in Moskou. In Rusland is nazi-propaganda uitgegroeid tot een rage. Zonder veel moeite zijn tussen de dvd’s met alledaagse speelfilms Duitse propagandafilms vinden, ter verheerlijking van de SS of met frontnieuws...
Beul was verpersoonlijking van het kwaad
De beul was in de Middeleeuwen niet alleen buitengewoon impopulair, hij werd in diverse illustraties ook afgebeeld als verpersoonlijking van het kwaad. Dit stelt historica Hannele Klemettilä in haar proefschrift Epitomes of Evil. Representations of Executioners in Northern France and the Low Countries in the late Middle Ages, waarvoor zij duizenden illustraties en andersoortige bronnen...
