Alle artikelen
Wees open over mogelijke kamers achter het graf van Toetanchamon, schrijft Nature in een redactioneel commentaar. Nieuws over tombes achter het graf van de farao duikt al jarenlang op, samen met speculaties dat in die ruimten een fantastische vondst wacht.
Daar zou het lichaam liggen van Nefertiti, de vrouw van Toetanchamons vader en de vermoedelijke moeder van zijn vrouw. Van haar is een veelgeprezen buste gemaakt die in Berlijn te zien is.
De mummie van Toetanchamon werd in de veertiende eeuw voor Christus begraven in een tombe die is uitgegraven in de Vallei der Koningen, in de buurt van het Egyptische Thebe. Eind februari werd weer eens de vondst van een ruimte in zijn graf aangekondigd: met ground-penetrating radar zou een gang zijn gedetecteerd van zo’n twee meter hoog en tien meter lang. En ook dit keer werd er gespeculeerd dat de ruimte onderdeel was van Nefertiti’s graf.
Het klinkt spannend, maar de kwestie is frustrerend vaag. Tot ergernis van veel kenners houden onderzoekers hun exacte resultaten voor zich. Wetenschappelijke publicaties zijn er niet, ook niet over de nieuwe vondst van de vermeende gang. De zaak is extra verwarrend omdat een natuurkundig team uit Turijn in 2017 concludeerde dat er géén ruimtes waren die in verbinding stonden met de tombe van Toetanchamon. Weer anderen beweren dat ground-penetrating radar helemaal niet geschikt is om verborgen ruimtes op te sporen.
Hoe serieus zijn dan die onderzoeken die wel ruimtes vinden? Hoe neutraal zijn de betrokken wetenschappers? Zijn de vondsten misschien publiciteitsstunts om de Egyptische Oudheid onder de aandacht te brengen? Aan dat soort vragen valt alleen een einde te maken door de beschikbare data openbaar te maken, vindt de Nature-redactie.
Of dat zal gebeuren is de vraag, want veel onderzoek is uitgevoerd met hulp van commerciële partijen zoals mediabedrijven, die de kostbare informatie niet zomaar weggeven. En dan is er nog de koloniale geschiedenis van de Egyptische archeologie, waarin nogal wat westerlingen zich onethisch hebben gedragen. Die maakt Egyptische autoriteiten vaak terughoudend om archeologische kennis te delen.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
Ligt Nefertiti naast Toetanchamon?
Wees open over mogelijke kamers achter het graf van Toetanchamon, schrijft Nature in een redactioneel commentaar. Nieuws over tombes achter het graf van de farao duikt al jarenlang op, samen met speculaties dat in die ruimten een fantastische vondst wacht. Daar zou het lichaam liggen van Nefertiti, de vrouw van Toetanchamons...
Stelling: het Amerikaanse tijdperk
In de ‘stelling’ reageert een vast panel van historici op een actuele gebeurtenis. Eva Roovers: ‘Nee, absoluut niet. China steekt Amerika natuurlijk naar de kroon als politieke en economische supermacht. En het probeert daarnaast ook de morele leidersrol over te nemen, door bijvoorbeeld met veel vertoon in te zetten op duurzame energie. En...
Een pandemie is te temmen
Beatrice de Graaf: al eeuwenlang raast af en toe een pandemie over de wereld. In de strijd tegen COVID-19 kunnen we leren van vroegere voorbeelden. Dat geldt zeker voor de nauwe internationale samenwerking in de negentiende eeuw. Dankzij uitwisseling van kennis en kunde wisten regeringen en wetenschappers veel ziektes te verslaan. In het jaar 810...
Het Rusland van vroeger en nu
In haar boek Post uit Rusland gaat Laura Starink in gesprek met Russen van nu over het Rusland en de Sovjet-Unie van vroeger: ‘als mensen zeggen “vroeger was alles beter”, dan weet ik nog maar al te goed dat toen ik in Leningrad studeerde, iedereen overal voor in de rij moest staan en de armoede...
De alliantie van wantrouwen – Serhii Plokhy
Ooit, aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, werkten Amerikaanse en Sovjet-Russische militairen nauw samen tegen de asmogendheden. Ze kwamen overeen dat er Amerikaanse vliegbases op Oekraïens grondgebied mochten komen. Daar konden de geallieerde bommenwerpers die hun dodelijke lading gelost hadden boven Duitsland tanken en nieuwe projectielen inladen voor de terugvlucht. Uitgebreid beschrijft de historicus...
Prince Albert: the Man Who Saved the Monarchy – A.N. Wilson
De meest indrukwekkende gedenkplaats van Londen is het Albert Memorial in Kensington Gardens. Zittend kijkt de jong overleden echtgenoot van koningin Victoria uit over de wijk die ook wel een ‘Albertopolis’ wordt genoemd. Tegenover het gedenkteken staat de koepelvormige Royal Albert Hall. Even verderop, langs Exhibition Road, staan het Science Museum, het Victoria & Albert...
Ik heb niets tegen antisemieten, ik lééf ervan – Ischa Meijer
Zo’n dertig jaar raasde Ischa Meijer (1943-1995) als een orkaan door de Nederlandse media, bewonderd en gevreesd om zijn razendsnelle intelligentie, sarcastische humor en een volstrekt gebrek aan ontzag voor zelfbenoemde autoriteiten en iedereen die zich in zijn ogen hypocriet opstelde. Nadat hij als baby samen met zijn ouders concentratiekamp Bergen-Belsen had overleefd, stond zijn...
Het verwoestende bombardement op Dresden
Toen in maart 2003 de Amerikanen hun invasie van Irak begonnen met een bombardement van Bagdad, schreven Nederlandse kranten over een ‘vuurstorm’ die over de stad zou hebben geraasd. Hoewel het voor de inwoners van Bagdad angstwekkend moet zijn geweest, getuigde de opmerking van gebrek aan historisch besef. Een ‘vuurstorm’ is namelijk iets heel anders....
Het einde van de Sovjet-Unie
De wereld kijkt gespannen naar de ontwikkelingen in Rusland, waar de Wagnergroep zich tegen het Russische leger keert. Dertig jaar geleden begon de Sovjet-Unie in hoog tempo uiteen te vallen. Hoe kon dit gebeuren?
Met de pont
Voor reizigers vormen waterwegen grote barrières. Gelukkig zijn er steeds slimmere veerponten ontwikkeld. In de Randstad maken ze zelfs een ware revival door en fungeren ze als busdiensten, zo merkt Annegreet van Bergen. Wanneer ik voor een veerpont sta te wachten, hoor ik in gedachten vaak Drs. P.: ‘Ik breng de mensen heen, ik breng...
Voorpublicatie: In dienst van de nazi’s – Paul van de Water
De gezochte oorlogsmisdadiger Jacobus Philippa hield zich 29 jaar lang schuil in het huis van zijn ouders. Was het een sluwe daad, waarmee hij zijn gerechte straf ontliep? Of heeft hij zichzelf levenslang gegeven? Op 11 april 1974 arresteerde de politie de voormalige SS’er Jacobus Philippa. Hij had sinds 1945 ondergedoken gezeten bij...
Film: Babylon Berlin (serie)
Wie een tv-serie Babylon Berlin noemt, laat de kijker niet gissen naar de strekking ervan. Deze duurste Duitse tv-serie ooit kostte 40 miljoen dollar en toont het Berlijn van de Weimarrepubliek, dat net als het Bijbelse Babylon (‘de moeder van de hoeren en van de gruwelen van de aarde’) ten onder gaat. In Nederland was...
