Historisch Nieuwsblad 6 - 2019
Vlaanderen boven! Nationalisme in Vlaanderen
Sinds de negentiende eeuw zijn de Vlamingen op zoek naar zichzelf. Wat kenmerkt hen? En waar horen ze thuis? In het federale België of bij de Nederlandstalige noorderburen? De ‘Vlaamse Beweging’ gaf in de loop der jaren steeds andere antwoorden. 1. De taalminnaars Toen in 1830 het Koninkrijk België werd gesticht was van een ‘Vlaamse...
Hoe aartshertogen Albrecht en Isabella voorspoed brengen in de Zuidelijke Nederlanden
De kunsten bloeiden, de handel leefde op en steden krabbelden uit het dal na decennia van catastrofes. Begin zeventiende eeuw beleefden de Zuidelijke Nederlanden een periode van welvaart onder de aartshertogen Albrecht en Isabella. En bovenal werden de gewesten weer vroom katholiek. Daar hangt een Rubens, daar een Titiaan en verderop een Van Eyck. De...
Abram de Swaan over zijn historische held
Abram de Swaan, emeritus universiteitshoogleraar sociale wetenschap, betoogt in zijn boek Tegen de vrouwen dat mannen zich bedreigd voelen door de vrouwenemancipatie en dat afreageren in het jihadisme en extreem-rechtse stromingen. Hij bewondert de Amerikaanse Democraat Nancy Pelosi, de eerste vrouwelijke voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, om haar visie, kracht en standvastigheid. ...
De grootste marketingtruc
Katholieke kerken baadden vroeger in weelde en dat is nog steeds te zien. Het geld ervoor verwierven ze met de verkoop van aflaten. Een praktijk die nog altijd niet helemaal is verdwenen, zo merkte Annegreet van Bergen. Ik vond het vroeger als kind maar niks dat mijn vader met vakantie kerken wilde bezoeken. Als verklaard...
‘Er moeten meer vrouwen in de Canon van Nederland’
Historici reageren op de vraag of de Canon van Nederland meer vrouwen moet bevatten.
Tegen de vrouwen – Abram de Swaan
De gelauwerde socioloog Abram de Swaan (1942) hanteert in zijn nieuwe studie Tegen de vrouwen een ruime definitie van de term ‘emancipatie’. Hieronder verstaat hij historische gebeurtenissen als de afschaffing van de slavernij, de opkomst van de arbeidersbeweging, de strijd voor het vrouwenkiesrecht en de bevrijding van het westerse kolonialisme – aan al deze verschijnselen...
De avant-gardisten – Sjeng Schijen
‘Wij staan diametraal tegenover de hele oude wereld. Wij zijn niet gekomen om haar te vernieuwen, maar om haar te vernietigen.’ Hoewel deze uitspraak begin 1919 werd gedaan door een Rus, was hier niet een fanatieke communist aan het woord, maar een vertegenwoordiger van de artistieke avant-garde. Binnen de revolutie die zich begin twintigste eeuw...
Film: Tolkien
Biopics die een heel leven bestrijken, worden nauwelijks nog gemaakt. Terecht, want zulke films hebben een nogal hoog toen-en-toen-gehalte. Filmmakers kiezen steeds vaker voor een beperkte, maar veelzeggende periode in het leven van hun biografische onderwerp. In Tolkien zijn dat de jeugdjaren van de schrijver van De hobbit en In de ban van de ring. ...
Hoe Australië niet-Europese migranten weigerde
De Tunesische president waarschuwt voor ‘omvolking’. In de negentiende eeuw weigerde Australië om niet-Europese immigranten toe te laten.
Karwan Fatah-Black: ‘In mijn discipline is het not done om scherpe morele oordelen te vellen’
Historicus Karwan Fatah-Black kijkt in zijn nieuwste boek Sociëteit van Suriname naar de Nederlandse kant van de koloniale relatie. Hij sluit zo aan bij de allernieuwste trend. Waar onderzoekers de afgelopen jaren steeds meer oog hebben gekregen voor de onderdrukte groepen in de kolonies, richten zij hun blik nu ook weer op het moederland. ‘Het...
De opkomst van wetenschappelijke prijsvragen
Hoe kon je de gewone man bij de wetenschap betrekken? Op die vraag ontstond in de achttiende eeuw een eenvoudig antwoord: door een competitie uit te schrijven. Zo bogen amateuronderzoekers zich over het nut van bomen. Waren ze ‘voordeelig of nadeelig voor de gezondheid der menschen’? ‘Wel-Edele Heeren, Hooggeachte Kunstgenoten!’ Het was 30 april 1783,...
Zwitserland: hoe een verdeeld volk vredig samenleeft
De rechts-populistische SVP/UDC lijkt de winnaar te worden van de parlementsverkiezingen in Zwitserland.
Hoe Pim Lier, de onechte zoon van prins Hendrik, werd weggewerkt
In 1979 was de pers er vol van: prins Hendrik, echtgenoot van koningin Wilhelmina, zou een buitenechtelijke zoon hebben gehad – Pim Lier. Uit recent opengestelde documenten uit het Nationaal Archief blijkt hoe medewerkers van Wilhelmina in de jaren twintig en dertig hun best deden de onthulling daarvan te voorkomen. De adoptievader van Pim voelde...
Duikbootaffaire tussen Nederland en China
De Verenigde Staten, Australië en het Verenigd Koninkrijk gaan een gezamenlijke vloot van onderzeeërs bouwen. China is kwaad over het feit dat Washington daarnaast kernonderzeeërs gaat leveren aan Australië en waarschuwt dat dit AUKUS-pact de vrede in de regio bedreigt. In 1980 had Nederland een hooglopende ruzie met de Chinezen, omdat het kabinet de verkoop van twee duikboten aan Taiwan had goedgekeurd.
Uw dagelijkse portie geschiedenis
Elke dag de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad 05 met korting!