De vooruitgang
Proefschriften, lezingen en studies kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Erika Kuijpers stelt in haar proefschrift Migrantenstad dat de immigratiegolf in zeventiende-eeuws Amsterdam niet zozeer etnische als wel sociale problemen veroorzaakte. Van de Antwerpse kooplieden, hugenoten en joodse vluchtelingen die in de zeventiende eeuw een nieuw bestaan opbouwden in Amsterdam, is al redelijk...
Lifestyle & Trends
De hotspots van achttiende-eeuws Parijs. Lekker weg in de jaren dertig. Haute couture in de Middeleeuwen. Trends zijn van alle tijden. Deze keer: het roddelblad. WILLEM SMITT vertelde het ooit zelf in het televisieprogramma Andere Tijden: Story gaf voor een goed verhaal graag een babykamer weg! In zijn eerste jaren moeten het er veel zijn...
Stad & Land
Een fototentoonstelling over de wederopbouwwijk, een boek over beroemde plaatsgenoten – in heel Nederland houden mensen, archieven en verenigingen zich bezig met de plaatselijke historie. Hun initiatieven komen hier aan bod. Deze maand: de jaren zestig in Den Haag. In het Den Haag van de jaren zestig werd hij ‘de koning van de Boekhorststraat’ genoemd....
Het souvenir
Voorwerpen houden de herinnering aan belangrijke gebeurtenissen levend. Prominente Nederlanders vertellen over hun aandenken aan een bewogen periode in hun professionele leven. Roel van Duijn kreeg een kleine tuinkabouter, in de tijd dat hij met zijn kabouterweging ijverde voor een betere samenleving. Nog steeds is hij stadsdeelraadslid in Amsterdam, maar de landelijke bekendheid van Roel...
Mijn verhaal
In ‘Mijn Verhaal’ vertellen lezers over een historische gebeurtenis waarbij zij aanwezig waren. Hans Uylenburg (71) was in de jaren vijftig een van de jonge mannen die wegens het conflict in Nieuw-Guinea dienst weigerden. ‘Ik een pacifist? Helemaal niet. Als vreemden mijn boeltje omvergooien, wie weet waartoe ik dan in staat ben. Maar ik...
5 tentoonstellingen over de Tweede Wereldoorlog
Vijf tentoonstellingen over de Duitse bezetting laten zien dat de mythes over het heldhaftige Nederland ook bij een groot publiek hebben afgedaan. Vooral de complexiteit van de oorlogservaringen krijgt veel aandacht. Op 15 maart, bijna twee maanden voordat Nederland zestig jaar Bevrijding herdenkt, stierf historicus Loe de Jong. Zijn ideeën over ‘goed’ en ‘fout’...
De zuilen staan nog fier overeind
Er is in Nederland nauwelijks bereidheid om oude verschillen te ontstijgen en gezamenlijk te strijden tegen een nieuwe vijand. De bestaande partijen zullen niet voor het conservatisme kiezen, voorspelt Bart Jan Spruyt, directeur van de Edmund Burke Stichting. Maar als het systeem van consensus en polderen in elkaar stort, moeten de conservatieven klaarstaan. Stel, je...
Aan het hof van Filips II
Filips II is de geschiedenis in gegaan als een strenge, onbenaderbare vorst, die zijn fortuin spendeerde aan de bestrijding van de ketterij. Uit de memoires van een Vlaamse hoveling komt echter een Filips naar voren die weliswaar hard werkt, maar ook geniet van de zomers in zijn buitenverblijven en een gemaskerd bal aan zijn hof....
Tijdschrift
Het altijd wat voornaam ogende tijdschrift De Gids (2005/2) wijdt een speciaal nummer aan Johan Huizinga. De bekendste historicus van Nederland, schrijft redacteur Willem Otterspeer in de inleiding van dit nummer, ‘wordt in Nederland bepaald niet aanbeden. Er is over het algemeen een groot gebrek aan largesse in onze cultuur en aan klassieken doen we...
Tien jaar na het vertrek van Mitterrand uit de Franse politiek
In mei 1995 verlaat François Mitterrand, dan al zwaar ziek, de politiek. Zijn aantreden als linkse president in 1981 betekende het einde van 25 jaar gaullisme in het Élysée. Het correspondentschap van Philip Freriks in Frankrijk loopt parallel met Mitterrands glorietijd. ‘Dat Mitterrand überhaupt aan de macht is gekomen, is misschien wel een van zijn...
Zonderlinge feestdag
Wat heeft de Vaderlandse geschiedenis tegenwoordig toch veel ‘historische keerpunten’! Men zou er zeeziek van worden. Volgens socioloog en filosoof Eric Duivenvoorden was 30 april 1980, de dag van de grootscheepse rellen in Amsterdam tijdens de kroning van koningin Beatrix, ook zo’n ‘keerpunt’. Deze historicus van de kraakbeweging ziet de matpartijen die toen plaatsvonden als...
Wat willen we bewaren van ons verleden?
De persoonlijke correspondentie van Lubbers. Het archief van de Mannenbond voor Vrouwenkiesrecht en materiaal van Marokkkaanse vrouwenorganisaties. En de telex waarin Hitler aan Himmler het bevel geeft tot uitroeiing van de joden. Wat staat er op het verlanglijstje van Nederlandse archivarissen? Er zijn in Nederland duizenden archieven: openbare – van bedrijven bijvoorbeeld – en niet-openbare...