Deze selectie is samengesteld door de redactie van Historisch Nieuwsblad. Alle boeken liggen tijdens de Boekenweek in de boekwinkel. Het zijn nieuwe boeken, boeken die kort geleden zijn verschenen en klassiekers die ter gelegenheid van de Boekenweek zijn herdrukt. De lijst bevat biografieën van belangrijke Nederlanders, overzichten van de vaderlandse geschiedenis, spannende historische studies, maar ook romans over ons verleden.
1. Arianne Baggerman en Rudolf Dekker, Kind van de toekomst. De wondere wereld van Otto van Eck (1780-1798). 624 p. Wereldbibliotheek, euro 27,50
In een familiearchief vonden de auteurs een stapel rafelige schriftjes. Samen vormden ze een van de vroegste en omvangrijkste kinderdagboeken uit Europa, geschreven door een Nederlands jongetje, Otto van Eck. Wie was hij en wat dacht hij?
Dit artikel is exclusief voor abonnees
2. Jan Bank, Gijsbert van Es en Piet de Rooy, Kortweg Nederland. Wat iedereen wil weten over onze geschiedenis. 48 p. Inmerc, euro 4,95
Korter kan niet: in een kwartiertje door de vaderlandse geschiedenis. Een eerdere versie van deze canon van ons verleden werd samengesteld voor de Week van de Geschiedenis 2004 op verzoek van Anno en NRC Handelsblad.
3. Jet Baruch, Document Nederland. Nederland gefotografeerd 1975-2005. 456 p. Waanders, euro 24,95
Bevat een keuze uit dertig jaar documentaire foto-opdrachten van het Rijksmuseum: van werkloosheid (1975), wonen in naoorlogse wijken (1985), zorg in Nederland (1993) tot Op zoek naar Sophie, Hakan en Roderick (2004). Geeft een schitterend tijdsbeeld.
4. Herman Beliën en Monique van Hoogstraten, De Nederlandse geschiedenis in een notendop. 132 p. Bert Bakker, euro 9,95
Veertiende (!) druk als eenmalige gebonden editie van het eerste weetjesboek over onze geschiedenis. Verscheen kort nadat het Historisch Nieuwsblad Tweede-Kamerleden een proefwerk Nederlandse geschiedenis had afgenomen (‘Willem van Oranje in 1600-zoveel bij Dokkum vermoord’).
5. H.M. Beliën, A.Th. van Deursen en G.J. van Setten, Gestalten van de Gouden Eeuw. Een Hollands groepsportret. 420 p. Bert Bakker, euro 12,50
Goedkope herdruk van boek uit 1995. Prominente historici schrijven collectieve portretten van Nederlanders uit de zeventiende eeuw: de regent, de koopman, de dominee, de geleerde, de schilder, de vrouw, de boer en de arme.
6. Jan Blokker, Jan Blokker jr. en Bas Blokker. Het vooroudergevoel. De vaderlandse geschiedenis. 230 p. Contact, euro 35,00
Het aardigste van de boeken die speciaal voor de Boekenweek zijn geschreven. De Blokkers vragen zich af sinds wanneer de Nederlanders bestaan en wie die Nederlanders zijn. Bevat als extra alle schoolplaten van J.H. Isings.
7. Philo Bregstein en Salvador Bloemgarten, Herinneringen aan Joods Amsterdam. 335 p. De Bezige Bij, euro 24,90
Verscheen voor het eerst in 1978. Dit is de vijfde herziene druk, met een voorwoord van Job Cohen en geïllustreerd met prachtige foto’s. Bevat kleurrijke verhalen over het vooroorlogse joodse leven in Amsterdam: over arbeid, godsdienst, het uitgaansleven en zionisme.
8. Simon, Floris en Martin Brester, Nederland Lukraak. Klinkklare feiten over de vaderlandse geschiedenis. 112 p., Mouria, euro 7,50
Boekje vol weetjes over Nederland toen en nu. Wat was de lading van de Zilvervloot? 177.000 pond zilver, 66 pond goud, 1000 parels, 37.575 huiden, suiker, grondstoffen voor verf en parfum, en 1 papegaai.
9. Jan Brokken, Mijn kleine waanzin. 416 p. Atlas, euro 19,90
Mooi verteld en indringend beeld van een jeugd in een Zuid-Hollands dorp in de jaren vijftig en zestig. Vader, die predikant is, wordt geteisterd door een kampsyndroom en vlucht in drank en pillen.
10. Hans Daalder, Vier jaar nachtmerrie. Willem Drees 1886-1988. De Indonesische kwestie 1945-1949. 548 p. Balans, euro 35,00
Tweede deel van de biografie van ‘vadertje’ Drees is geheel gewijd aan het pijnlijke afscheid van Nederlands-Indië. Daalder betoogt dat Drees in tegenstelling tot wat wel is beweerd niet de kwade genius is geweest in het falende Nederlandse dekolonisatiebeleid.
11. Remmelt Daalder, Maritieme geschiedenis van Nederland. 238 p. Walburg Pers, euro 24,50
Bevat zeventig markante gebeurtenissen uit de maritieme geschiedenis. 1695: Engelse en Nederlandse schepen bombarderen Duinkerken. Vanuit deze plaats opereren kapers die keer op keer schepen aanvallen. De strafexpeditie van de Engels-Nederlandse vloot mislukt echter jammerlijk.
12. Th. van Deursen, De last van veel geluk. De geschiedenis van Nederland 1555-1702. 373 p. Bert Bakker, euro 35,00
Eerste deel van de serie ‘De geschiedenis van Nederland’. Bijna niet te overtreffen studie over de Opstand en de Gouden Eeuw. Historisch Nieuwsblad oordeelde: ‘Niemand die zo helder het verhaal van de geschiedenis kan vertellen.’
13. Sietzo Dijkhuizen, Jac. P. Thijsse. Een biografie. Natuurbeschermer, flaneur en auteur van de Verkade-albums. 299 p. De Arbeiderspers, euro 19,95
Eerste biografie van de man die aan het begin stond van de natuurbescherming. Thijsse (1865-1945) werd vooral bekend door ‘het Verkade-album’, de reeks verzamelalbums die een bijzondere kijk gaf op de natuur in Nederland.
14. Mary Mapes Dodge, Hans Brinker of De zilveren schaatsen. 320 p. Atheneum-Polak & Van Gennep, euro 14,95
Beroemd kinderboek uit de Verenigde Staten over de Nederlandse geschiedenis. Wie dit boek leest zal erachter komen dat het niet Hans Brinker was die een vinger in de dijk stak. Het jongetje dat Holland redde blijkt een anonieme held.
15. Frank Dragtenstein, ‘Trouw aan de blanken.’ Quassie van Nieuw Timotibo, twist en strijd in de 18de eeuw in Suriname. 112 p. KIT Publishers, euro 12,50
Portret van slaaf en natuurgenezer Quassie die wereldfaam kreeg door de ontdekking van de geneeskrachtige drank Quassiebita. Omstreden omdat hij degenen die aan de slavernij probeerden te ontsnappen uitleverde aan de Nederlandse overheid.
16. Thomas von der Dunk, Het Nederland Museum. 92 p. Van Gennep, euro 11,90
Een huis voor ons nationale verleden moet er komen. Hoe richt je dat in? Thomas von der Dunk doet een heel aardig voorstel. Met museale foefjes en humor. ‘Opgesteld staan naast elkaar een drietal kronen: de eerbiedwaardige keizerskroon van het Heilige Roomse Rijk, de kroon van gekleurd glas en hout van Willem I en een in een winkel voor feestartikelen aangeschafte koon van oranjegekleurd plastic. Tezamen illustreert dit drietal op treffende wijze de toenemende banalisering van de monarchie.’
17. Rolf Falter, 1830. De scheiding van Nederland, België en Luxemberg. 350 p. Lannoo, euro 19,50
175 jaar geleden riep België de onafhankelijkheid uit. De scheiding werkte bevrijdend, zowel in het zuiden als in het noorden. Over de terreur in de straten van Brussel, de bitterheid van koning Willem I en het bombardement van Antwerpen.
18. Willem Frijhoff en Maarten Prak, Geschiedenis van Amsterdam. Centrum van de wereld, 1578-1650/ Zelfbewuste stadstaat, 1650-1813. 534 p. en 556 p. SUN, per deel euro 49,50
Twee delen van serie over de geschiedenis van Amsterdam. Deze twee gaan over de meest spannende periode, toen Amsterdam uitgroeide tot een wereldstad. Leesbaar en rijkelijk geïllustreerd.
19. Piet Grijs, Grijs geheugen. Drie delen, 232, 245 en 215 p. Meulenhoff, euro 12,50 per deel
De geschiedenis van Nederland en Vlaanderen in 1304 data (deel 1), in 943 namen (deel 2) en in 631 plaatsen (deel 3). Voor de liefhebber van feiten en feitjes.
20. Hella S. Haasse, Bij de les. Schoolplaten van Nederlands-Indië. 96 p. Contact, euro 19,90
Straat met toko’s en 39 ander schoolplaten over Indië, die zowel daar als hier in het onderwijs gebruikt werden. Haasse haalt er herinneringen bij op.
21. Mariëlle Hageman, De Amsterdamse geschiedenis in meer dan 100 verhalen. 314 p. Van Gennep, euro 18,00
Deel van de reeks ‘Geschiedenis in verhalen’. In de Boekenweek verschijnen ook nog de delen over Rotterdam, Utrecht, Zeeland, Overijssel, Drente, Friesland, Gelderland, Groningen, Nederlands-Indië en de twintigste eeuw. Het Amsterdamse deel telt precies 109 verhalen (uit kronieken, dagboeken, brieven en kranten), beginnend in 1345 (‘Een wonder met een hostie’) en eindigend in 2004 (‘Theo van Gogh wordt vermoord’).
22. Cor van der Heijden, Rampen en plagen in Nederland 1400-1940. 200 p. Kempen, euro 19,50
Van de hand van een sociaal-historicus die ook nog aardig kan schrijven. Over pestbacillen, paalwormen, plunderende Moskovieters en nog een heleboel erge dingen die ons in het verleden bedreigden.
23. Gerard Hooykaas, Thorbecke. Een leven in brieven. 144 p. Boom, euro 19,90
Laat de persoonlijke kanten van de staatsman Thorbecke zien. Zijn oordeel over mensen en situaties, zijn gemoedsstemmingen en zijn vriendschappen en ruzies. Was hij wel een stugge, stroeve en gesloten man, zoals velen denken?
24. Han van der Horst, Het beste land van de wereld. 158 p. Bert Bakker, euro 12,95
Op zoek naar de oorzaken van de grote maatschappelijke veranderingen in Nederland. Sluit af met een heroïsche oproep: ‘Wij weten waar we voor vechten. Nederland is het beste land van de wereld.’
25. Han van der Horst, Nederland. De vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu. 645 p. Bert Bakker, euro 15,00
Zeer leesbaar boek uit 2000. Nu goedkoop herdrukt met een nieuw slothoofdstuk (‘Huiver voor het heden’) over de jaren 2000-2004. Eindigt met de ‘moedige’ dood van Bernhard. ‘Stijl bravoure en moed, het leken verdwijnende eigenschappen in het geschokte Nederland van de eenentwintigste eeuw.’
26. Geert van Istendael, Mijn Nederland. Een gids voor een twijfelend gidsland. 383 p. Atlas, euro 22,50
In 58 lemma’s beschrijft de Belg Van Istendael Nederland: Beerenburg, collaboratie, fiets, Oranje, verzet, ijsvrij. Is een scherp observator met humor.
27. Jan A.F. de Jongste, André van Os en Richter Roegholt, Klein Cultureel Woordenboek van de Nederlandse geschiedenis. 192 p. Anthos, euro 10,00
Eerste deel in een serie thematische boeken voor de algemene ontwikkeling, voortbouwend op het zeer succesvolle Nieuw Cultureel Woordenboek. Van agrarische revolutie tot Willem-Alexander.
28. J.G. Kikkert, Een Haagse dame in de Sahara. 288 p. Rainbow Pockets, euro 7,90
De ‘nep-historicus’ Kikkert, zoals Bernhard hem noemde, schrijft niet allen over de Oranjes. Dit is een goedkope herdruk van zijn spannende verhaal over de Haagse aristocrate Alexandrine Tinne (1835-1869), die met haar ontdekkingsreizen naar het hart van de Sahara tijdgenoten verbijsterde.
29. Peter Klein, 1000 jaar vaderlandse geschiedenis. 222 p. Balans, euro 15,00
Thematische aanpak: hoofdstukken over geweld, armenzorg, onderwijs. Volgens Klein is vaderlandse geschiedenis ondenkbaar zonder westerse – of op zijn minst Europese – geschiedenis.
30. Els Kloek, Verzameld verleden. Veertig gedenkwaardige momenten en figuren uit de vaderlandse geschiedenis. 176 p. Verloren, euro 15,00
Slotdeel van de fantastische serie ‘Verloren verleden’. Drieëntwintig delen gingen eraan vooraf, elk deel gewijd aan een belangrijke gebeurtenis uit ons verleden: de Beeldenstorm, Slag bij Nieuwpoort, Hongerwinter. Prettig geschreven en veel plaatjes. Koop ze allemaal!
31. Luuc Kooijmans, De doodskunstenaar. De anatomische lessen van Frederik Ruysch. 517 p. Bert Bakker, euro 25,00
Biografie van de wereldberoemde anatomicus Frederik Ruysch (1638-1731), die erin slaagde lichamen zo te balsemen dat doden nauwelijks van slapenden waren te onderscheiden. Kooijmans is een knappe verteller.
32. Jona Lendering, Polderdenken. De wortels van de Nederlandse overlegcultuur. 144 p. Atheneum-Polak & Van Gennep, euro 12,50
Vergaderen is ons nationale tijdverdrijf, het maakt niet uit waar: bij de overheid, het bedrijfsleven, het leger, de sportclub, de school of zelfs in de familie. Dat is al eeuwen zo, schrijft Lendering.
33. Tomas Lieske, Mijn soevereine liefde. 108 p. Querido, euro 13,50
Mooie roman over Marnix de Veer, een wiskundige en instrumentmaker, die in dienst treedt bij Filips II. Tussen beide mannen ontstaat een vriendschap die zwaar op de proef gesteld wordt als Filips ervandoor gaat met de geliefde van De Veer.
34. Geert Mak, Oktober 70. Opstand der Bataven. 38 p. Waanders, euro 3,95
Eerste deel van de serie ‘De 25 dagen van Nederland. Beslissende momenten uit de vaderlandse geschiedenis’. Andere delen, overigens niet geschreven door Mak, gaan over ‘Naaktlopers in Amsterdam’, ‘Philips begint gloeilampenfabriek’ en ‘Pim Fortuyn vermoord’.
35. Geert Mak, Koos van Weringh en Johanna Jacobs, De wereld (1947-2001) volgens Opland. 255 p. Waanders, euro 29,50
Opland was een van de belangrijkste Nederlandse politieke tekenaars van na de Tweede Wereldoorlog. Dit boek schetst leven en werk van de man en bevat uiteraard heel veel tekeningen.
36. Jan Marijnissen, Waar historie huis houdt. 96 p., Thomas Rap, euro 10,00
Geschreven in opdracht van het Haags Historisch Museum ter gelegenheid van de tentoonstelling Rijksmuseum aan de Hofvijver. Vurig pleidooi voor een nationaal historisch museum. Nogal oppervlakkig over zijn eigen geschiedenis. Zouden we niets kunnen leren van zijn foute flirt met de Grote Roerganger uit China?
37. Marcel Metze, Ze zullen weten wie ze voor zich hebben. Anton Philips 1874-1951. 622 p. Balans, euro 35,00
Biografie van Anton Philips die zakendoen een sport vond. Het bedrijf Philips groeide uit tot een wereldconcern door het scherp in de gaten houden van de markt, het tegen elkaar uitspelen van concurrenten, blufpoker en, als het niet anders kon, bedrijfsspionage.
38. Paul Moeyes, Buiten schot. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog, 1914-1918. 464 p. Arbeiderspers, euro 17,50
Herdruk van het beste boek over Nederland en de Eerste Wereldoorlog, toen ons land, zoals we allemaal weten, inderdaad buiten schot bleef. Historisch Nieuwsblad oordeelde: ‘Voor Buiten schot moeten we met een grote zwaai onze hoed afnemen.’
39. Charles de Mooij, René Kok en Erik Somers, Het jaren 50 boek. 448 p. Waanders, euro 14,95
Maakt onderdeel uit van een serie waarin ook Het vaderlandse geschiedenis boek verscheen. Prachtige foto’s over Nederland in de jaren vijftig met uitgebreide bijschriften. Een vrolijke kruidenier met een klant. Op de achtergrond een bord met de tekst: ‘Niet langer getreurd, met de koffiebon is het gebeurd!’ Op 13 januari 1952 kwam een einde aan de rantsoenering van koffiebonen, die in 1940 was begonnen.
40. Bert Natter en Kees Zandvliet, De historische sensatie. 50 verhalen over unieke voorwerpen in het Rijksmuseum. 192 p. Thomas Rap, euro 24,90
Vijftig bekende Nederlanders kozen hun favoriet voorwerp uit het Rijksmuseum en vertellen er een verhaal bij. Hans Blom over Het Behouden Huys, Ed van Thijn over het bureau van Willem Drees en Kees van Kooten over een schaalmodel van de Daf 33.
41. Henk van Nierop, Het verraad van het Noorderkwartier. Oorlog, terreur en recht in de Nederlandse Opstand. 344 p. Bert Bakker, euro 25,00
Herdruk van magistraal werk uit 1999. Van Nierop laat zien dat de Opstand voor de gewone bevolking geen heroïsche vrijheidsstrijd was, maar een doodgewone ‘smerige’ oorlog.
42. Nelleke Noordervliet, Altijd roomboter. 204 p. Augustus, euro 15,00
Een mengeling van geschiedschrijving, essay en fictie. Noordervliet onderneemt een zoektocht naar wie haar overgrootmoeder was. Een sterke vrouw, blijkt, die hoe arm ze ook was nooit margarine op haar brood heeft willen doen. Altijd roomboter.
43. Steffie van den Oord, Eeuwelingen. 304 p. Pandora Pockets, euro 7,98
Goedkope herdruk van boek uit 2002. Ontroerende portretten van honderdjarigen als de onlangs overleden Marinus van der Goes van Naters. Veel herinneringen aan de eerste helft van de vorige eeuw: de Eerste Wereldoorlog, de Spaanse Griep en de crisis.
44. Henk van Os, Moederlandse geschiedenis, 64 p. CPNB, euro 2,50
In dit officiële essay van de Boekenweek verdedigt Van Os de plannen voor de herinrichting van het Rijksmuseum: het samenbrengen van voorwerpen van kunst en geschiedenis.
45. Boudewijn Paans, Hampelman. 254 p. Meulenhoff, euro 17,50
Hoe was dat: opgroeien in een half-Nederlands, half-Duits gezin in en vlak na de oorlog? Boudewijn Paans, jarenlang werkzaan bij de VPRO, schreef er een roman over. Bezoekjes in Duitsland, NSB-buren en een vader die oprichter is van de Bond van Militaire Oorlogsslachtoffers.
46. Jos Palm, De vergeten geschiedenis van Nederland. Waarom Nederlanders hun verleden zouden moeten kennen. 120 p. Atheneum-Polak & Van Gennep, euro 9,95
Uitwerking van een enquête die de auteur in Vrij Nederland publiceerde. Historici stelden een canon vast van ons vaderlands verleden. Palm: ‘Nederland moet opnieuw een vaderlandse geschiedenis krijgen, alleen al omdat het land en zijn geschiedenis niet ophouden bij eigen voordeur, straat of gezin.’
47. Herman Pleij, Erasmus en het poldermodel. 110 p. Bert Bakker, euro 12,50
Essay speciaal geschreven voor de Boekenweek. Men kan uit de geschiedenis heel goed leren dat deze een graaibak is voor de motivering van allerlei fraais en vreselijks, wat niet gek is om aan jongeren te onderwijzen en aan ouderen voor te houden.
48. Ronald Prud’homme van Reine, Zeehelden. 160 p. De Arbeiderspers, euro 11,50
De auteur schreef eerder biografieën van Michiel de Ruyter, Piet Hein en Maerten en Cornelis Tromp. Zeehelden gaat over de vraag waarom de ene zeeofficier zeeheld werd en de andere niet. Bevat een top-40 van Nederlandse zeehelden uit de zeventiende eeuw. Op de eerste plaats: Michiel de Ruyter.
49. Robert Putman, Nederlandse zeekaarten uit de Gouden Eeuw. 144 p. Uniepers, euro 59,50
Over de bloeiperiode van de Nederlandse zeekaart, met uiteraard veel aandacht voor beroemde wereldkaart van Gerard Mercator uit 1569. Bevat fullcolour kaarten.
50. Hans Renders, Wie weet slaag ik in de dood. Biografie van Jan Campert. 479 p. De Bezige Bij, euro 27,50
De titel van dit boek heeft iets wrangs gekregen sinds een oud-verzetsman onthulde dat Campert wegens verraad werd vermoord door medegevangenen in het concentratiekamp Neuengamme. De oud-verzetsman deed de onthulling naar aanleiding van Renders biografie. Renders ontmythologiseert Campert en typeert hem als een slordig man.
51. Piet de Rooy, Republiek van rivaliteiten. Nederland sinds 1813. 351 p. Mets en Schilt, euro 18,00
Goedkope paperback-editie, voorzien van een nieuw nawoord, van ongetwijfeld het beste historische overzicht van de moderne geschiedenis van Nederland. In het nawoord aandacht voor de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh. Is het vertrouwde Nederland verloren gegaan?
52. Thomas Rosenboom, Het einde van Johan van Oldenbarnevelt beschreven door zijn knecht Jan Francken. 104 p. Atheneum-Polak & Van Gennep, euro 11,50
Het beroemde document van Jan Francken over de terechtstelling van Johan van Oldenbarnevelt in 1619 is hertaald door de historisch romancier Thomas Rosenboom. ‘Maak het kort, maak het kort!’ waren de laatste woorden van de grote staatsman. Die waren niet gericht tot de beul, maar tot Jan Francken. Of de knecht niet wat sneller afscheid kon nemen.
53. Joost Rosendaal, De Nederlandse Revolutie. Vrijheid, volk en vaderland 1783-1799. 256 p. Vantilt, euro, 16,95
Verhaal over een enerverende, emotionele en rumoerige periode: het einde van de achttiende eeuw, met burgeroorlogen, buitenlandse interventies en staatsgrepen. Auteur pleit ervoor om de radicaliteit in ons karakter serieus te nemen. Anders begrijpen we fenomenen als Fortuyn niet.
54. Maarten van Rossem, Typisch Nederland, 64 p. Veen Magazines, euro 4,95
Een essay geschreven voor de Week van de geschiedenis in 2004. Van Rossem legt uit waarom hij van Nederland houdt en vertelt wat er typisch is aan ons verleden.
55. René van Royen en Sunnyva van der Vegt, Rare jongens, die Hollanders. De Nederlandse volksaard in de Romeinse tijd. 79 p. Bert Bakker, euro 5,00
Wij Nederlanders hebben trekken die je ook al ziet bij de oude Germanen. Auteurs publiceerden eerder over Asterix.
56. Friedrich Schiller, De Opstand der Nederlanden. 496 p. Boom, euro 34,50
Groot Duits epos over de Nederlandse Opstand van dichter, toneelschrijver en historicus Friedrich Schiller. Het boek verscheen in 1788 en leidde ertoe dat Goethe Schiller voordroeg voor een hoogleraarschap aan de universiteit van Jena. De eerste Nederlandse vertaling verscheen in 1791. De nieuwe vertaling is van Wilfred Oranje.
57. Peter Schumacher, Een bende op Java. Juwelenroof en corruptie in het naoorlogse Nederlands-Indië. 224 p. Van Gennep, euro 17,90
Nederlanders begingen niet alleen oorlogsmisdaden in naoorlogs Nederlands-Indië, maar waren ook nog eens corrupt. Enkele grote zaken komen in dit boek aan de orde. ‘De Indische beerput staat nu pas op een kiertje open,’ meent Schumacher.
58. Kees Snoek, E. Du Perron. Het leven van een smalle mens. 1248 p. Nijgh & Van Ditmar, euro 39,95
En eindelijk is er dan een biografie – een vuistdikke – van schrijver en criticus E, du Perron (1899-1940). Zijn aanval op valse pretenties en humbug werd door velen in het kleinburgerlijke Nederland onheus gevonden.
59. Bart Jan Spruyt, De toekomst van de stad. 86 p. Boekencentrum, euro 7,50
De conservatief Spruyt schreef dit essay speciaal voor de Boekenweek. Het onderwerp ligt voor de hand: ‘Hoe kan een samenleving als de onze zich politiek en cultureel zo bewapenen dat zij weerbaar wordt tegen de gevaren die haar van binnen en van buiten bedreigen.’
60. Paul van der Steen, Cals. Koopman in verwachtingen, 1914-1971. 568 p. Balans, euro 29,50
Cals trad aan als premier in 1965 en kreeg te maken met rumoer van provo’s en bouwvakkers, economische tegenwind en de huwelijken van Beatrix en Margriet. Van der Steen onthult dat de vader van Pieter van Vollenhoven een NSB’er was.
61. Louis Swinkels, De Bataven. Verhalen van een verdwenen volk. 332 p. De Bataafsche Leeuw, euro 32,50
Specialisten als Hans Teitler en Anton van Hooff schreven hét boek over de Bataven. Welke verhalen zijn er in de loop der eeuwen over dit volk, dat ooit in Nederland leefde, geschetst?
62. Tacitus, De opstand der Bataven. 112 p. Atheneum-Polak & Van Gennep, euro 9,95
Nieuwe vertaling door Vincent Hunink van de beroemde tekst van Tacitus over de opstand van de Bataven tegen het Romeins gezag in 69-70. Wat gebeurde er precies en hoe liep het af met de Bataven?
63. Willem Velema, Oog in oog met het verleden. De vaderlandse geschiedenis in 91 verhalen. 392 p. Het Spectrum, euro 14,95
Diverse auteurs beschrijven de belangrijkste hoogte- en dieptepunten van onze vaderlandse geschiedenis..Van de opstand der Bataven onder Julius Civilis tot de moord op Theo van Gogh.
64. Jan de Vries en Ad van der Woude, Nederland 1500-1815. De eerste ronde van de moderne economische groei. 894 p. Balans, euro 25,00
Goedkope herdruk van boek uit 1995. Niet makkelijk, maar wie het leest weet alles over de economische opkomst en ondergang van de Republiek. De Vries is een Amerikaan en Van der Woude was jarenlang hoogleraar agrarische geschiedenis te Wageningen.
65. Jan van de Wetering, Hoe schrijf ik geschiedenis? Handleiding voor het schrijven van een familie- of streekgeschiedenis. 160 p. Waanders euro 14,50
Wellicht behoort u tot de honderdduizenden Nederlanders die onderzoek doen naar hun eigen familie of de streek waar ze wonen. U verzamelt heel veel gegevens, maar hoe maakt u daarvan een aantrekkelijk verhaal? Dit boek leert u dat stapsgewijs.
66. Wim Willems, De kunst van het overleven. Levensverhalen uit de twintigste eeuw. 361 p. Sdu, euro 35,00
Derde deel van de serie ‘Cultuur en migratie in Nederland’. Portretten van nieuwkomers: Jean Desmet, een Belgische vrije jongen in het bioscoopwezen; Milo Anstadt, een Pools-joodse autodidact en Luigi en Paolo De Mas, broers uit een Italiaanse ijssalon.
67. Annemarieke Willemsen, Vikingen! Overvallen in het stroomgebied van Rijn en Maas, 800-1000. 192 p. THOTH, euro 34,90
Wie waren de Vikingen die ons land tussen 800 en 1000 teisterden? Zuipende, niets en niemand ontziende rovers? Of: onverschrokken en vastberaden kolonisten?
68. Jan Wolkers, Dagboek 1974. 224 p. De Bezige Bij, euro 18,50
De Boekenweekauteur 2005 hield in de jaren zeventig een dagboek bij over zijn dagelijkse leven. In Dagboek 1974 gunt Wolkers ons voor het eerst een blik in zijn persoonlijke aantekeningen. Heel veel natuur, veel seks en natuurlijk het voetbaltrauma van 1974 (‘De moffen komen goed op gang, als een stomme machine’).
69. Jan Wolkers, Zomerhitte. 92 p. CPNB, gratis bij aankoop van tenminste euro 11,50 aan Nederlandstalige boeken
Het Boekenweekgeschenk. Een echte Wolkers met heel veel natuur en veel seks. Ook geschiedenis? ‘Wil je nou even ophouden met je geschiedenislessen,’ zegt Kathleen tegen de mannelijke hoofdpersoon. ‘Ik voel dat je een stijve pik hebt.’
70. Annejet Van der Zijl, Sonny Boy. 235 p. Nijgh & Van Ditmar, euro 17,50
De biografe van Annie M.G. Schmidt schreef een aangrijpend verhaal over de liefde tussen een oer-Hollandse moeder met vier kinderen en een twintig jaar jongere Surinaamse student in de eerste heft van de vorige eeuw.
