Home Tokken en pikken

Tokken en pikken

  • Gepubliceerd op: 23 maart 2005
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Nelleke Noordervliet
  • 2 minuten leestijd

Als ik niet af en toe weg kon, zou ik gek worden in Nederland. Dat denken vele Nederlanders. Geen volk is zo reislustig als wij. Mijn motivatie om te vluchten is behoefte aan ruimte, eenzaamheid of een ander soort kosmopolitisme dan het provinciaalse van Amsterdam. Ik wil verlost zijn van de overmaat aan naasten in Nederland, want ik heb hen niet allen lief.


Ik schrijf dit in Finland. Iedere Fin heeft zijn eigen bos. Iedere Fin heeft zijn eigen meer. Te midden van een rustgevende natuur die nog natuur is, komt Nederland me voor als een legbatterij of een varkensflat. We zijn tegen misbruik van dieren in de bio-industrie, maar waar blijft de Europese actiegroep tegen Nederland? We pikken elkaar de ogen uit. We trappen elkaar de grond in. En wie zich vervolgens boven de anderen verheft, wordt onthoofd. 
     
Dat is niet alleen een gevolg van ruimtegebrek. In de negentiende eeuw vond Jan van der Hucht Nederland (met zijn 3 miljoen inwoners!) al overbevolkt, en ook in de zeventiende eeuw waren er klachten. J.P. Coen wilde niet voor niets een volksplanting beginnen in Indië. 
     
Daar kan men zich wel iets bij voorstellen als men bedenkt dat door de immigratie uit de Zuidelijke Nederlanden steden als Haarlem en Leiden qua inwoneraantal meer dan verdubbeld waren. Maar het is ook een mentaliteit. Zoals er een verschil is tussen de temperatuur en de gevoelstemperatuur, zo is er ook een verschil tussen bevolking, overbevolking en het gevoel van verstikking. Nederland is zo dichtbevolkt als een wereldstad, maar heeft de mentaliteit van een roddelziek dorp. 
     
Er wordt vaak beweerd dat de veelgeroemde Nederlandse tolerantie voortkwam uit de noodzaak elkaar te negeren, zodat elk groepje gelovigen de illusie had het rijk alleen te hebben. Het is niet waar. We hebben elkaar in de zeventiende, achttiende en negentiende eeuw naar het leven gestaan. We hebben op elkaar gelet, over elkaar geoordeeld, elkaar de wet voorgeschreven, elkaar ons spijkerharde gelijk door de strot geduwd. 
     
Juist toen we in de twintigste eeuw dachten de zaak onder controle te hebben, betrad een nieuwe ware godsdienst het strijdperk. Het zijn niet alleen de fundi’s aller landen die ons terecht als een graat in de keel steken. Het is ook de verloedering, een sociaal probleem, vermomd als religieus probleem. 

Of omgekeerd. Immigranten – veelal moslims – vormen voor het merendeel het moderne proletariaat, vermengd met drugsverslaafden en andere drop-outs. Godsdienst, armoe en verwaarlozing: de klassieke oorzaken van oorlog en opstand. Maar met volle overgave blijft het kippenhok tokken en pikken. Naar de indringers, naar elkaar. Ik kom terug en lees dat Finland het meest succesvolle land in Europa is.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Bendeleden in Wilmington
Bendeleden in Wilmington
Artikel

Frederik van Eeden duldde racisme in Amerika

De idealist Frederik van Eeden begon in 1909 een nieuwe landbouwkolonie in de Amerikaanse staat North Carolina. Daarbij kreeg hij hulp van de schatrijke white supremacist Hugh MacRae, die betrokken was bij een racistische staatsgreep. Waarom ging Van Eeden toch met hem in zee?  In 1909 gaat arts, psychiater, schrijver en idealist Frederik van Eeden...

Lees meer
Canadese Week op een Amsterdamse school
Canadese Week op een Amsterdamse school
Artikel

Waarom het experiment om iedereen Engels te leren mislukte

Nederland moest vooruit in Europa. Daarom moest iedereen Engels leren, vond de Arnhemse PvdA-voorman Herman Koch. Het kwam in zijn stad in 1958 tot een experiment op lagere scholen – dat al snel vastliep. ‘Good morning, meneer!’, ‘Good morning, children!’ De begroeting tussen de kinderen van de derde klas van de openbare lagere school aan...

Lees meer
Zicht op Maastricht, 1581.
Zicht op Maastricht, 1581.
Nieuws

Politieke grenzen zorgden voor andere bouwstijl

Huizen in Maassteden als Maastricht, Sittard, Roermond en Venlo vertoonden tussen 1200 en 1600 opvallende verschillen. Die vielen in belangrijke mate samen met de politieke grenzen, zo betoogt Birgit Dukers in haar proefschrift Bouwen langs de Maas, waarop ze onlangs promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam. De huidige provincie Limburg was in de late Middeleeuwen...

Lees meer
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Tussen de kermiswagens. Schilderij door Otto Eerelman, circa 1900-1918.
Beeldessay

Woonwagenbewoners hebben liever een huis op wielen

Tienduizenden mensen willen niet in een huis, maar in een woonwagen leven. Dat leidt al eeuwen tot discriminatie en tot strijd met de overheid, die hun vrijheid steevast probeert in te perken.   In Nederland hebben ook altijd mensen gewoond zonder vaste verblijfplaats. In de Middeleeuwen waren dit reizende handelaren of mensen met een specialistisch beroep....

Lees meer