Historisch Nieuwsblad 5-2017



Wannseekonferenz. Der Weg zur ‘Endlösung’ – Peter Longerich
Tijdens de Wannsee-conferentie van nazitopmannen op 20 januari 1942 viel niet het besluit voor de Holocaust, zoals vaak is aangenomen. In het Derde Rijk kon alleen Adolf Hitler daartoe beslissen. En hij bepaalde al in de maanden augustus-september 1941 de vernietiging van de Joden níét uit te stellen tot na de oorlog, maar direct aan...


De Duitsers voerden Amsterdamse politieagenten af naar een concentratiekamp
In de herfst van 1944 voerden de Duitsers 38 politieagenten uit Amsterdam af naar concentratiekamp Neuengamme, omdat ze niet loyaal zouden zijn. Ze kwamen bijna allemaal om. ‘BERENS, Johannes Wilhelmus 27.01.1924,’ staat op de grote, dikke envelop. Een kleine naam in de Grote Geschiedenis. De envelop komt uit een archiefkast vol persoonlijke...


De Slag om Stalingrad
Poetin trok tijdens de herdenking van de Slag om Stalingrad parallellen tussen de Tweede Wereldoorlog en de huidige strijd met Oekraïne. Bij de Slag om Stalingrad vielen ontelbaar veel doden.


Voorpublicatie: Het verboden boek
Hitlers beroemde werk Mein Kampf uit 1925 is sinds vorig jaar weer verkrijgbaar in Duitsland. Maar wat staat er eigenlijk in? Is het nog steeds gevaarlijk? Of is het gewoon geraaskal? Historicus Ewoud Kieft las het boek en noteerde wat hem opviel. Handboek voor populisten Regel één van populistische politiek volgens Hitler: wees radicaal, verkondig...


Reinhard Heydrich was de ultieme beul
Vijfenzeventig jaar geleden vermoordden twee Tsjechen Reinhard Heydrich. Na een onwaarschijnlijke carrière was Heydrich uitgegroeid tot een van de gevaarlijkste nazi’s, tot ‘de man met het ijzeren hart’. ‘Een van de beste nationaal-socialisten, een van de vurigste gelovers in de Duitse ideologie en een van de grootste tegenstanders voor de vijanden van het Derde Rijk.’...


Column Annegreet van Bergen: Ziekenfonds of particulier?
Jarenlang bestond er een onderscheid tussen eerste- en tweederangs zieken. Het verschil stamt volgens Annegreet van Bergen uit de tijd van de Duitse bezetting. Pas 62 jaar na de oorlog werd het opgeheven. Het hele jaar 2001 werd de Nederlandse bevolking er met uitgebreide publiekscampagnes op voorbereid dat op 1 januari 2002 de euro zou...


Het Rode Kruis in Kampen tijdens WO2
Tijdens de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog raken duizenden zieke dwangarbeiders verzeild in Kampen. Het lokale Rode Kruis zet alles op alles om hen te helpen. Net als de gewone Kampenaren. In november 1944 krijgt de Rode Kruis-afdeling in Kampen het zwaar voor de kiezen. Voor de wal van de IJssel in Kampen, pal...


De belangrijkste nazi kopstukken in Nederland tijdens WO2
Van mei 1940 tot 1945 waren ‘de Duitsers’ de baas. Maar welke Duitsers? Wie waren de mannen die de Nederlandse bevolking vijf jaar lang onderdrukten, uitbuitten en etnisch zuiverden? De top-6. 1. Arthur Seyss-Inquart, rijkscommisaris ‘Buitengewoon slim, glad als een aal, aimabel en tegelijkertijd ongenaakbaar en hard’, zo omschreef Adolf Hitler zijn zetbaas in Nederland. Seyss-Inquart...


Engelandvaarders kaapten een Duitse vissersboot
In een nieuwe online archief zijn de verhalen van meer dan 2000 Engelandvaarders te vinden. Een van die Engelandvaarders was Jacob de Mos, die een Duits schip vol zendapparatuur wist te kapen.


De NSB vlak voor de Duitse inval
In de maanden voor de dreigende Duitse inval keken de NSB’ers gespannen naar het grote buurland. Ze wisten niet wat ze moesten doen. Een putsch plegen? Of wachten tot de nazi’s de grens overstaken? Een Duitse geheim agent, die kort na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in september 1939 Nederland door reisde,...


MIJN HELD: Hans Blom over Frits Slomp
Voormalig NIOD-directeur Hans Blom heeft grote waardering voor de gereformeerde dominee Frits Slomp, die tijdens de Tweede Wereldoorlog onderduikers hielp. ‘Het was geen geringe beslissing om je actief in te zetten voor het verzet.’ Waarom kiest u voor verzetsman Frits Slomp, alias Frits de Zwerver? ‘Eigenlijk ben ik er geen voorstander van helden...


Boekrecensie: In de ban van een beter verleden – Willem Huberts
Willem Huberts onderzoekt in zijn In de ban van een beter verleden of het Nederlandse fascisme te vergelijken is met dat in Duitsland en Italië. Nee, is het antwoord, want Nederlandse fascistenclubjes ontbrak het aan revolutionair elan. Niet verwonderlijk als je kijkt naar wie die fascisten waren. Daar is bijvoorbeeld Alfred Haighton,...


1942. Oorlog op alle fronten – Erik Schumacher
Aangrijpend beeld van bezet Nederland Op de recente overzichtstentoonstelling van Ed van der Elsken in het Stedelijk Museum werd gesuggereerd dat de toen 17-jarige fotograaf in 1942 werd opgeroepen voor militaire dienst in het Duitse leger, maar dat hij dit weigerde. Je zou denken dat inmiddels iedereen weet dat Nederlanders niet verplicht werden toe...

Uw maandelijkse portie geschiedenis
Maandelijks de beste historische artikelen. Bestel nu Historisch Nieuwsblad met korting!