Vrede en oorlog – Jonathan Holslag
Als er al zoiets bestaat als een ‘collectief geheugen’, is het selectief en beperkt het zich tot de korte termijn. Mensen hebben de neiging om de wereld waarin ze zijn opgegroeid te beschouwen als ‘normaal’, zodat ze zich nauwelijks kunnen voorstellen dat hier een einde aan komt. Als we even afzien van oorlogen aan de...
BOEKEN: 1914. Hoe Europa de vrede liet varen voor de Eerste Wereldoorlog door Margaret MacMillan en 1914. Het trauma van Europa door Max Hastings
Het drama van 1914 laat zich in één zin beschrijven: Europa is de vrede uitgerommeld, omdat oorlog een manier was om lastige zaken te regelen. Oorlog was ‘voortzetting van politiek met andere middelen’, zoals de Duitse generaal Von Clausewitz minder dan een eeuw daarvoor luchtigjes had geschreven. En ook al kon men rond 1914 vermoeden...
Een Oostenrijkse barones stond aan de wieg van de Nobelprijs voor de Vrede
De Oostenrijkse barones Bertha von Suttner wijdde haar leven aan de vredesbeweging. Opgegroeid in de beau monde van Europa gebruikte ze haar netwerk om fondsen te werven voor het pacifisme. Alfred Nobel en Andrew Carnegie worden haar geldschieters; zo staat Bertha aan de wieg van de Nobelprijs voor de vrede en het Vredespaleis. Wie denkt...
Verlangen naar wereldvrede
Het verlangen naar vrede is niet van deze tijd alleen. Een spoor van bonte plannen en ontwerpen slingert door de geschiedenis. Als een historische vredesbeweging verrichtten dromers, intellectuelen en activisten het voorwerk voor de vredesmissies in de brandhaarden van vandaag. Een kolonne zwaarbewapende soldaten baant zich een weg naar de hemel, aan het hoofd een...
Aletta Jacobs op vredesmissie
Aletta Jacobs was niet alleen Nederlands eerste vrouwelijke dokter en activiste voor vrouwenrechten, maar ook een onverschrokken pacifiste. Tijdens de Eerste Wereldoorlog organiseerde ze een vredescongres en reisde ze door oorlogsgebied met een oproep tot vredesonderhandelingen. ‘Ik voel heel sterk dat we nu onze stem moeten verheffen, zodat het nieuwe tijdperk van beschaving, dat uit...
Wie maakte Den Haag tot stad van het recht?
Het voert te ver om de positie van Den Haag als juridisch centrum terug te voeren op het werk van één man. Maar de verdiensten van Nobelprijswinnaar Tobias Asser zijn groot. In een tijd dat Nederland vooral bezig was met zichzelf streed hij onvermoeibaar voor een internationale rechtsorde. Samen met de van oorsprong Oostenrijkse Alfred...
De Derde Weg
Wie zich niet achter het Westen schaarde, was een communistenvriend. De Koude Oorlog-retoriek en het zwart-witdenken van de jaren vijftig lieten weinig ruimte voor een vredelievender geluid. Toch probeerden aanhangers van de Derde Weg dat te laten horen. In zijn ‘Kronkels’ voor Het Parool was Simon Carmiggelt meestal een milde melancholicus. Juist het kleine, het...
Het Verdrag van Versailles
In 1919 sloten de voormalige vijanden uit de Eerste Wereldoorlog vrede in het Verdrag van Versailles. De onderhandelaars hadden grootse idealen, maar werden ingehaald door nieuwe nationalistische conflicten.
De Spanjaarden wilden helemaal geen vrede met het Twaalfjarig Bestand
Vrede genereert meer winst dan oorlog, dat was de pragmatische instelling die leidde tot het Twaalfjarig Bestand tussen Spanje en de Republiek. Maar in beide landen wonnen uiteindelijk de hardliners.
Felle botsing tussen Erasmus en Luther
De altijd redelijke en gematigde Erasmus hoopte de kerk van binnenuit te hervormen en de eenheid van het instituut te bewaren. De veel fellere Luther was niet bang voor een scheuring. Erasmus’ boodschap van tolerantie en redelijkheid verloor het uiteindelijk van de grote woorden van Luther, wiens verhaal beter aansloot bij de onzekere tijd waarin...
De uitvinding van de Verenigde Naties
In New York riep Zelenski de VN op om eensgezind op te treden tegen Rusland. De VN heeft haar wortels in de Verenigde Staten: president Franklin Roosevelt pushte de organisatie.
De voorbereiding van vredesmissies tot 1989
Meer dan dertig jaar leidde de landmacht militairen op voor vredesoperaties. Zonder enthousiasme en met minimale inzet. Zo verzuchtte Dutchbat-commandant Thom Karremans voor zijn vertrek naar Srebrenica: ‘De opbouw en training van dit bataljon is echt een kwestie van kunst- en vliegwerk.’ Hij stuitte op problemen die al tientallen jaren speelden. Bijna 2500 soldaten verruilden...