Uitzicht: kampkrant voor collaborateurs
Gedetineerde landverraders mochten geen gewone kranten lezen. Daarom kwam er voor hen een speciaal weekblad, Uitzicht. De redactie en de lezers hadden vanaf het begin een hekel aan elkaar.
Hans Zaaijer wilde afrekenen met oorlogsmisdadigers
Na de Tweede Wereldoorlog zou Nederland streng afrekenen met oorlogsmisdadigers. Maar al snel werden de straffen milder. Tot ergernis van aanklager Hans Zaaijer. Waarom was de doodstraf opnieuw ingevoerd als die toch niet ten uitvoer werd gebracht, zo vroeg Zaaijer zich af in een aanval op de minister. In totaal vier keer woonde Hans Zaaijer...
Gerben Wagenaar: de val van een verzetsheld
Vlak na de oorlog maakte de CPN goede sier met verzetsheld Gerben Wagenaar als partijvoorzitter. Maar toen hij ongeschikt bleek, besloot partij zich van hem te ontdoen. En wel op een beproefde manier: door karaktermoord.
China: een vergeten bondgenoot in de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verkeerde China in totale chaos. Japanse soldaten doorkruisten plunderend en verkrachtend het land. Ondertussen woedde er een burgeroorlog tussen nationalisten en communisten – tientallen miljoenen mensen verloren het leven. De Amerikanen hoopten China in hun kamp te trekken, maar ook dat werd uiteindelijk een mislukking. Zaterdagmiddag, 14 augustus 1937. De straten...
Directeur NIOD: ‘Geschiedenis is de nieuwe religie’
Frank van Vree was de directeur van het NIOD. Het instituut houdt zich bezig met geschiedenis die pijn doet: natuurlijk de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust, maar steeds vaker ook andere uitbarstingen van massaal geweld en genocide. Wie zulke gevoelige thema’s aanraakt, voelt al snel schopreflexen uit de samenleving. In deze tijd zelf nog meer dan 75 jaar geleden, zegt Van Vree. ‘Het neonationalisme heeft geschiedenis tot een slagveld gemaakt.’
De mythe van de schuldige omstander
In Wij weten niets van hun lot onderzocht Bart van der Boom wat Nederlandse omstanders van de Jodenvervolging wisten, en welke rol onwetendheid speelde in hun handelen.
Hannie Schaft: de vrouw die nazi’s doodschoot
In de zomer van 1943 sloot Hannie Schaft zich aan bij een communistisch georiënteerde verzetsgroep in Haarlem. Samen met anderen pleegde ze aanslagen op collaborateurs. Na haar executie aan het eind van de oorlog claimde de CPN haar als communistische ‘martelares’. Maar was dat terecht?
Film – Beanpole
In Rusland is geen gebrek aan patriottische films over de Tweede Wereldoorlog. Zoals in alle landen gaan ze bijna altijd over mannen. Ze tonen heldhaftige soldaten, die onverschrokken de vijand te lijf gaan. Dat in de Tweede Wereldoorlog in de Sovjet-Unie 800.000 vrouwen in het leger zaten, komt in Russische films zelden aan bod. Dat...
De slag om de Zeeuwse delta
De opmars van de geallieerden na D-day stokt begin september na de verovering van Antwerpen. De Duitsers controleren de oevers van de Westerschelde, waardoor deze haven niet te gebruiken valt om de geallieerde troepen te bevoorraden. Een zware strijd brandt los om controle over de Zeeuwse delta – een modderig duel, met weinig glamour. Nou nee,...
Operatie Groza: een verrassing voor Hitler
In 1941 overrompelde Duitsland de Sovjet-Unie met Operatie Barbarossa. Maar veel wijst erop dat Stalin iets vergelijkbaars van plan was.
Vlak na de bevrijding alweer een nieuwe strijd
Het zuiden van Nederland is in september 1944 amper bevrijd of er brandt een nieuwe strijd los: wie krijgt het voor het zeggen na de bevrijding?
Hoe twee jonge vrouwen vrijwillig kampbewaakster in Auschwitz werden
Historicus Paul van de Water is overleden. Voor Historisch Nieuwsblad tekende hij dit bijzondere verhaal op.