De Russische interventie in de Spaanse Burgeroorlog
De Spaanse Burgeroorlog is altijd met de nodige achterdocht bekeken. Terecht, blijkt nu. De recente opening van de Russische archieven werpt licht op de ware motieven van Stalin. `Spanje was niet meer dan een pion in zijn buitenlandse politiek.’ In 1936 breekt in Spanje een burgeroorlog uit, na een opstand van het leger onder leiding...
BOEKEN: Gouden Eeuw door Maarten Prak, Handel in Amsterdam ten tijde van de Opstand door Clé Lesger
Vaak en luid klinkt de klacht over het gebrek aan goed geschiedenisonderwijs. Vaak en luid klinkt de klacht over het gebrek aan belangstelling voor geschiedenis. Toch is tegenwoordig de directe en indirecte invloed van historisch onderzoek op maatschappelijk doen en laten in al zijn onmeetbaarheid groot. De geschiedschrijving bloeit in ieder geval in allerlei vormen,...
Het hoge woord: `Auschwitz gebruiken als mondstopper, is de dood van het vrije woord’
De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog speelt nog steeds een onvermijdelijke rol bij ons oordeel over de Israëlische politiek. Toch worden opiniemakers minder snel voor antisemitiet uitgemaakt dan twintig jaar geleden, toen twee redacteuren van De Bazuin voor de rechter moesten verschijnen. Onlangs zei Eurocommissaris Frits Bolkestein dat hij woedend was over het antisemitisme tijdens...
Tussen de wal en het schip
Victor Klemperer (1881-1960) verwierf wereldfaam met zijn postuum uitgegeven dagboeken, die hij van 1918 tot 1959 bijhield. De delen over de jaren 1933-1945 zijn het beroemdst en werden zelfs bewerkt tot een televisieserie. Ze geven een beklemmend beeld van het lot van de Duitse bevolking, en de joden in het bijzonder, ten tijde van het...
Ontwikkelingssamenwerking was spagaat tussen moraliteit en handel
Oud-Kamerlid Reinette Klever, die in 2016 pleitte voor het schrappen van ontwikkelingshulp, is kandidaat voor de ministerspost voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp.
HEIMWEE NAAR DE POLITIEK. DE HERINNERING AAN HET KABINET-DEN UYL door Ilja van den Broek
In een vlot, soms zelfs zwierig geschreven proefschrift onderzoekt Ilja van den Broek het raadsel-Den Uyl. Velen lopen zelfs zoveel jaar na het roemruchte kabinet dat zijn naam droeg nog over van herinneringen en verhalen. Wat heeft Nederland toch, in het positieve én in het negatieve, met Den Uyl? Waarom schieten mensen nog vol als...
De wortels van Fortuyns gedachtegoed
Hij vergeleek zichzelf met de achttiende-eeuwse patriotten. Zijn tegenstanders noemden hem de Mussert van deze eeuw. Hij vond dat ‘aanzetten tot haat’. Maar in welke politieke traditie hoort Pim Fortuyn thuis? ‘Alles wat er tans ondernomen wordt ter redding van ons waarlyk byna onherstelbaar verloren vaderland is vergeefsch, zo Gylieden, O Volk van Nederland, langer...
EKSTERS. DE NAZI-ROOF VAN 146 KILO GOUD BIJ DE NEDERLANDSE BANK door G. Aalders
552 duizend kilo monetair goud sleepten de nazi’s weg uit de kluizen van de centrale banken in de bezette landen. ‘Slechts’ 146 duizend kilo daarvan was uit Nederland afkomstig. Van de totale Nederlandse monetaire goudvoorraad (ruim 555 duizend kilo) was 363 duizend kilo al voor de Duitse inval in Londense en New Yorkse kluizen in...
DE VAL VAN EEN BERGREDENAAR. HET POLITIEKE LEVEN VAN WILLEM AANTJES door Roelof Bouwman
Politici komen en gaan. Ze worden met enig geluk wel vermeld in een parlementair naslagwerk, maar voor een heuse biografie, laat staan een proefschrift, komen alleen de groten in aanmerking. Was Willem Aantjes zo’n groot politicus? Afgaand op het dikke proefschrift dat zojuist over hem is geschreven, moet je bijna denken van wel. Promovendus Roelof...
Kwizz!
Dat Nederlandse parlementariërs niets weten over geschiedenis, is ze lelijk opgebroken bij de verkiezingen. Zelfs met de geringste kennis over het parlementaire verleden hadden ze begrepen dat de opmars van Fortuyn geen spookbeeld was uit de jaren dertig, maar een postmoderne versie van iets wat zich in een veel nabijer verleden ook op het Binnenhof...
Normaal
Soms vrees ik een wat al te onnozele indruk te maken. Ik heb het liever over de politieke geschiedenis van de kamerplant dan over Srebrenica, liever over Istanbul waar ik net vandaan kom dan over de moord op Pim Fortuyn. Dat mag je trouwens niet meer zo zeggen, de moord op Pim Fortuyn, je moet,...
Commentaar: Televisiedemocratie
Ook na zijn dood heeft Pim Fortuyn de verkiezingen van 15 mei volledig gedomineerd. Volgens sommigen heeft hij met zijn flamboyante populisme de politiek weer teruggegeven aan de gewone burger; anderen zien in hem een gevaarlijke, polariserende politicus, wiens succes uiteindelijk berustte op het xenofobe ressentiment van de kleine man. Een even scherp verschil van...