Home Kamerplantjes

Kamerplantjes

  • Gepubliceerd op: 1 mei 2002
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Paul Arnoldussen
  • 3 minuten leestijd

Het standpunt dat links en rechts veroudere begrippen zijn deel ik niet. Sterker nog: ik zie een steeds scherper onderscheid tussen links en rechts. Zo ben ik ervan overtuigd dat de kweekplant rechts is en de weegbree, het helmgras en andere wilde planten links. Deze overtuiging is geworteld in de geschiedenis. Eind negentiende eeuw was er sprake van een beschavingsoffensief waarbij welgestelde nette mensen de arbeidersklasse zaadjes en kamerplantjes in de maag splitsten. Als het voetvolk iets had om aandacht aan te besteden, om te verzorgen, zou het ooit bijna net zo netjes worden als de initiatiefnemers zelf, was de gedachte.

        Het idee kwam van de Amsterdamse dominee M.A. Perk, vader van Jacques. Deze `Floralia-beweging’ meende openhartig dat `minder ontwikkelden’ door met die plantjes in de weer te zijn `het materieele, dat zich op zooveele noodlottige wijzen hen openbaart’ konden bestrijden. Het stekkie als opium voor het volk. Dat bleek deels succesvol te zijn. Mies met de Karabies zette ook een geranium in de vensterbank, maar het meer bewuste deel van de arbeidersklasse trok `de vrije natuur’ in.
        Zelf heb ik daar nog een staartje van meegemaakt. Ik was begin jaren zestig korte tijd lid van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie, de NJN. Die club was formeel neutraal, maar stond destijds – en staat misschien nog steeds – links van de PvdA. Op sociaal-democraten keken we neer; dat waren een soort collaborateurs. Wij zongen strijdliederen als `Banjera Rossa’. Overigens, de vogelaars onder de NJN’ers waren weer wat linkser dan de plantenliefhebbers – vrijheid versus gebondenheid, vermoedelijk.
        Inderdaad, de padvinderij trok ook de natuur in, terwijl die organisatie toch duidelijk rechts was. Maar wat deden padvinders in de natuur? Ze legden er knopen en ze bouwden er hutten. Ze temden de natuur. Padvinders konden zich best thuis voelen in de Keukenhof; NJN’ers zag je daar niet – net zomin, denk ik, als nu op de Floriade.
        De Floriade is rechts. Twintig jaar geleden maakte ik deel uit van het Wijkopbouworgaan Bijlmermeer, een organisatie gedomineerd door blanke sociaal-democraten en communisten. In 1982 werd in Zuidoost de Floriade geopend, en wij van het Wijkopbouworgaan vonden het maar een belachelijke vertoning. De uitnodiging voor de opening lieten we passeren. Als attentie stuurden we een bloemetje; daar hadden we lol in.
        Ik weet: een politieke peiling onder de bezoekers van de huidige Floriade levert een meerderheid op voor de VVD en Fortuyn, terwijl zo’n enquête bij de Hoge Veluwe tot een linkse meerderheid leidt. Het CDA scoort bij beide onderzoeken zo’n twintig procent. Uiteraard zijn de jongeren in beide enquêtes sterk ondervertegenwoordigd.
        Enige tijd geleden kwam ik in contact met de voormalige BVD-medewerker Jan van den Ende. Wat bleek? Hij was lid geweest van de NJN. Mijn wereldbeeld wankelde even, maar wist zich te herstellen. Van den Ende was namelijk een erg goede BVD’er geweest, die zich heel redelijk wist te verplaatsen in het dagelijks leven en het gedachtegoed van de doorsnee-links-radicaal. Die wijsheid heeft hij ongetwijfeld in de NJN opgedaan. Thans houdt hij zich weer intensief met vogels bezig. Ik denk dat hij PvdA stemt.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
De Britse opdeling zorgt voor de grootste migratie in de menselijke geschiedenis
Artikel

India en Pakistan zijn al aartsrivalen sinds hun geboorte

De spanningen tussen kernmachten India en Pakistan liepen in de afgelopen week hoog op. Het conflict over het grensgebied Kashmir stamt uit 1947, het jaar van de opdeling van Brits-Indië. Die ging gepaard met gruwelijkheden en geweld: goede buren werden plotseling elkaar aartsvijanden. Begin juli 1947 arriveerde de Britse advocaat Cyril Radcliffe in een snikheet...

Lees meer
Militaire parade door Moskou in 2015
Militaire parade door Moskou in 2015
Artikel

Rusland vierde 9 mei niet altijd zo uitbundig. Nu moet de militaire parade de oorlog in Oekraïne rechtvaardigen

In 1945 viert de Sovjet-Unie voor het eerst de overwinning op nazi-Duitsland met een grote parade. Sindsdien is de betekenis van de wapenschouw op 9 mei verschillende keren veranderd. Tegenwoordig moet die militaire parade in Moskou vooral de oorlog in Oekraïne en het regime van president Vladimir Poetin legitimeren. ‘Ter gelegenheid van de overwinning op...

Lees meer
Zeezender Radio Veronica tijdens de laatste uitzenddag in 1974.
Zeezender Radio Veronica tijdens de laatste uitzenddag in 1974.
Interview

‘De Top 40-hitlijsten van Radio Veronica waren heilig’

Pophistoricus Leo Weijers (1959) is van jongs af aan gefascineerd door Radio Veronica. Als een ode aan de verdwenen zeezender schreef hij er een boek over. ‘Veronica was een bron van inspiratie voor latere radiomakers.’ Op 15 oktober 1959 werd de Vrije Radio Omroep Nederland (VRON) tijdens een vergadering van vrije radiohandelaren opgericht. De pioniers...

Lees meer
Still uit The promise
Still uit The promise
Recensie

Papoea’s werd niets gevraagd

De documentaire 'The Promise' blikt met archiefbeelden en interviews terug op het lot van de Papoea’s als speelbal van geopolitieke krachten.

Lees meer