De Grote Beloftes van de PVV
De overwinning van de Partij Voor de Vrijheid bij de Europese verkiezingen heeft gezorgd voor grote politieke opwinding. De media wekten de indruk dat dit het explosieve debuut van het Nederlandse populisme was, alsof Leefbaar Nederland, Fortuyn en Verdonk alweer geheel vergeten waren. De journalistieke retoriek vertoonde wel dezelfde eigenaardige gebreken als ten tijde van...
Gezien
Tentoonstelling ‘Zelfs onze katholieken zijn calvinisten’ door Marieke Prins ‘Voor deze mensen is het calvinisme uitgedacht, deze mannen met dunne lippen, met varkensoogjes en vlekkerig rode wangen, met gezichten als het mijne, en juist dat maakt het zo erg.’ Een van de eerste citaten in de tentoonstelling Calvijn & Wij is van Maarten ’t Hart,...
Het Complete Derde Rijk
Toen de Britse historicus Richard J. Evans ongeveer tien jaar geleden begon aan zijn driedelige geschiedenis van het Derde Rijk, moest hij natuurlijk aan zijn lezers – en misschien ook wel aan zichzelf – uitleggen waarom hij dit deed. Terecht zette hij bij die gelegenheid uiteen dat er maar heel weinig synthetische studies van het...
Verhalen uit het hoofdkantoor
Ooit was er een probleem. De mensen waren arm en hun bestaan was onzeker – daar komt het zo ongeveer op neer. Misschien is dit zelfs de beste samenvatting van de geschiedenis van de mensheid. Maar in de negentiende eeuw viel het probleem opnieuw op, en men gaf er zelfs een deftige naam aan: de...
Politici moeten zich soeverein tonen
Politici die aan wielerwedstrijden of spelletjes op de televisie meedoen, is dat nuttig of verwerpelijk? Wat te denken van elkaar vliegen afvangende Kamerleden en ministers; verliest ‘de politiek’ zo haar aanzien? En wat is daarmee dan verloren? Remieg Aerts, hoogleraar geschiedenis in Nijmegen, verkent in Het aanzien van de politiek onder andere de grenzen van...
De kronkelige dynamiek van de Europese eenwording
Dit is een boek waarbij na 531 soms fascinerende, soms quasidiepzinnige, soms informatieve maar altijd verboze pagina’s één vraag blijft knagen: But is it history? Daarop valt niet eenvoudig antwoord te geven. De passage naar Europa is het proefschrift waarop de 36-jarige historicus en filosoof Luuk van Middelaar op 13 mei jl. in Amsterdam promoveerde,...
Signalementen
Zoals de traditie wil gaat deze rubriek in het zomernummer uitsluitend over historische fictie. Elf boeken voor op het strand. Oudheid-nu, FrieslandHans van der HeijdeDe Republyk413 p. L.J. Veen, € 19,90Friesland scheidt zich af van Nederland. Hoe dat gebeurt ga ik niet verklappen, want het verloop van de afscheiding is het meest hilarische van dit...
Lessen uit het verleden
In de universitaire wereld was de afgelopen 125 jaar weinig plaats voor politiek. Ook nu nog worden politieke boodschappen uit de universiteit geweerd. door Bas Kromhout Politiek hoort niet thuis op de universiteit. Die gedachte heeft sinds het derde kwart van de negentiende eeuw stevig postgevat in Nederland, zo blijkt uit de bundel Stille wijkplaatsen?...
Proefschriften
Privébad statussymbool RomeinenBadderen in eigen villa was in de Romeinse tijd een prijzige aangelegenheid. Zowel de aanleg als het gebruik van een eigen badcomplex kostte veel geld. Het bezit van een privébad gold dan ook als statussymbool, alleen weggelegd voor de toplaag van de samenleving. De baden waren niet alleen bestemd voor het lichamelijke welzijn...
Borduren tegen slavernij
Maatschappelijk betrokken burgers die in de negentiende eeuw vanuit ‘geloof, gevoel en geweten’ ageerden tegen sociale misstanden, veranderden de politiek ingrijpend. Morele issues werden politiek en omgekeerd, waardoor een ‘nieuwe politieke praktijk’ ontstond, zo stelt Maartje Janse in haar proefschrift De afschaffers. Publieke opinie, organisatie en politiek in Nederland 1840-1880. Rode draad in haar verhaal...
Historoscoop
Zitten in een hogesnelheidstrein terwijl het verleden voorbij flitst, dat is het effect van een bezoek aan de Historoscoop, de 23 minuten durende nieuwe multimediashow in het Limburgs Museum (Venlo). Een spectaculaire en overrompelende onderdompeling in de geschiedenis: van de jagers en verzamelaars via de eerste landbouwers, de Middeleeuwen en Spaanse overheersers naar het heden....
Websites
GezondheidsaffichesIn het Pools worden werklieden gewaarschuwd hun veiligheidskabel te dragen, een Engelse poster drukt TBC-patienten op het hart om een spuugbakje te gebruiken voor hun slijm. Het Universiteitsmuseum Amsterdam heeft een online-tentoonstelling van public health affiches van overal ter wereld. De affiches gaan over bedrijfs- en verkeersveiligheid en waarschuwen voor geslachtsziekten, tuberculose, kanker en tropische...
