Gebreide badpakken voor mannen en vrouwen waren in de jaren twintig doodnormaal. Natuurlijk van eigen makelij, want confectiekleding was al wel te koop, maar voor het grote publiek nog een stap te ver. De Bijenkorf was toch vooral het mekka voor de duurdere dames en heren. Die bestelden hun japonnen en mantels ook bij een zaak als Hirsch in Amsterdam of lieten alles door een (eigen) kleermaker precies in de gewenste maat maken.
Op de dvd Mode. Zestig jaar mode in Nederland (1920-1980) is uit archiefmateriaal van het Polygoonjournaal een compilatie gemaakt met modetrends, ontwerpers en modellen vanaf het moment dat de eerste confectiekleding op de markt verscheen.
De beelden bieden verstrooiing, en dat is rustgevend en vermakelijk. Op de achtergrond klinkt een tingeltangelmuziekje en een gedragen commentatorstem bericht over dop- en pothoedjes, cloches en bandana’s, kanten en witte gesteven afknoopbare kragen, tulen rokken, polka dots, pièd de poule- en Prince de Gaulle-ruitjes, en bontmantels van tussen de 200 en wel 13.000 gulden – maar dan heb je ook wel een enkellange echte nerts.
In de jaren dertig stond de Zweedse filmster en Hollywood-diva Greta Garbo model voor een met krullen gestileerd kapsel dat door miljoenen trendgevoelige vrouwen werd nageaapt. Teenagers gebruikten papillotten om pijpenkrullen te creëren, al zouden zij als groep pas in de jaren vijftig in beeld komen.
In de dvd-serie Zo ging dat toen! verschijnen nog drie afleveringen: over huishouden, school en ambachten. Als Mode daarvan een voorproef is, dan smaakt de serie naar meer. Niet vanwege de diepgang van de dvd, maar vanwege het humoristisch gehalte van de beelden. Een uur lang naar een rits modeflitsen kijken werkt op de lachspieren.
Jongelui vol strandleut spetteren in de branding van de Noordzee; het kruis van hun loodzware wollen badpakken is gezakt tot de knieën. Mollige enkelloze damesbenen zijn in onmogelijke schoenen geperst en flanerende rubensiaanse dames wanen zich moeders mooiste in charlestonjurken à la Coco Chanel. Hoe hebben zij zich in tien jaar tijd kunnen omvormen tot de slanke-dennenfiguurtjes die in de jaren dertig in zwang waren? Voor dit soort van relativering is geen plaats op de dvd. Die biedt historisch amusement.
Zo ging dat toen! Zestig jaar mode in Nederland (1920-1980). A.W. Bruna, € 14,95. Bestellen: www.nostalgienet.nl.
Dit artikel is exclusief voor abonnees
