Lessen
In zijn proefschrift De passie voor vrede. De evolutie van de internationale politieke cultuur in de jaren 1880-1940 en het recipiëren door Nederland beschrijft Michael Riemens hoe democratisch gekozen wereldleiders een nieuwe internationale rechtsorde schiepen. Staflid Luc van de Goor van het Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael is sceptisch over de resultaten. Na de Grote...
Schuilplaats Robinson Crusoe gevonden
Britse, Japanse en Chileense archeologen denken de exacte plek te hebben gevonden waar Alexander Selkirk, de Schotse schipbreukeling die model stond voor de romanfiguur Robinson Crusoe, driehonderd jaar geleden in alle eenzaamheid sliep, kookte en uitkeek naar schepen die hem konden redden. door Bas de Vries/ Londen De grote doorbraak in het onderzoek was de...
De Stelling
‘Het vreemdelingenbeleid van Rita Verdonk is strijdig met de Nederlandse traditie’ Anton van Hooff:‘Daar ben ik het mee eens. Zeker als je het historisch perspectief ruim neemt. In de zeventiende eeuw was meer dan de helft van de Amsterdamse bevolking allochtoon. Nederland stond tot in de jaren dertig open voor massale, gestage immigratie vanuit Duitsland....
Heksenvervolging en spiritualisme
De oorzaak van het einde van toverijprocessen in de zestiende-eeuwse Republiek is niet terug te voeren op de Reformatie, zoals de gereformeerde theoloog Voetius beweerde, maar op de invloed van het spiritualisme. Dit betoogt historicus Hans de Waardt in het Tijdschrift voor Geschiedenis (3/2005). Het Hof van Holland en de Hoge Raad besloten in 1594...
‘Zwangerschap is geen ziekte’
In haar proefschrift Ziek, zwak of zwanger. Vrouwen en arbeidsongeschiktheid in Nederlandse sociale verzekeringen, 1890-1940 beschrijft Marian van der Klein hoe bescherming van vrouwelijke werknemers averechts kon uitpakken. Dat probleem is volgens directeur Tineke van der Kraan van de FNV Vrouwenbond nog steeds niet verholpen. ‘Dat de kraamverzekering van Nederlandse arbeidsters in de Ziektewet van...
Groot geschiedeniscongres in 2010 naar Nederland
Het 21e International Congress for the Historical Sciences (CISH) vindt in 2010 voor het eerst plaats in Nederland. Een Nederlandse delegatie wist de prestigieuze vijfdaagse conferentie naar Amsterdam te halen. Historici vanuit de hele wereld komen sinds 1900 elke vijf jaar bij elkaar tijdens de conferentie, die in juli van dit jaar werd georganiseerd in...
Nederland betaalt mee aan museum Poolse generaal
In de Poolse stad Krakau is een museum geopend over de Poolse generaal Sosabowski. De generaal vocht mee bij Operatie Market Garden in 1944. Het museum is ingericht met geld van het Nederlandse ministerie van Defensie. Onder grote belangstelling van Poolse soldaten, oud-strijders en Nederlandse diplomaten is op het terrein van het 16e Inboren Bataljon...
Van Deursen schrijft geschiedenis VU
Emeritus hoogleraar A.Th. Van Deursen schreef een geschiedenis van ‘zijn’ Vrije Universiteit in Amsterdam. De laatste decennia verwaterde het christelijke karakter van de VU, al is levensbeschouwing er nog steeds belangrijk. ‘Jubileumboeken moeten niet te dik zijn, anders worden ze niet gelezen.’ Emeritus hoogleraar Arie van Deursen (1931) heeft desondanks een lijvig jubileumboek geschreven over...
Missie in Noorwegen
In de vijftiende eeuw werd Noorwegen luthers. Rome bestempelde het land daarom in 1622 tot missiegebied; het moest worden heroverd op de Reformatie. De missie bleef er actief tot 1977. Vefie Poels toont in haar proefschrift Een Roomse droom. Nederlandse katholieken en de Noorse missie 1920-’75 echter aan dat de katholieken een ambivalente houding aannamen...
Cultuurstelsel ook gunstig voor ondernemers
Negentiende-eeuwse immigratiegegevens uit Java bewijzen dat het cultuurstelsel dat Nederland daar invoerde niet alleen de overheid ten goede kwam. Het betekende het begin van tropische exportlandbouw, waarin een belangrijke rol was weggelegd voor particuliere ondernemers. Dit betoogt historicus Ulbe Bosma in het Tijdschrift voor Sociale en Economische geschiedenis (2005/2). Het cultuurstelsel bestond van 1830 tot...
‘Het staat niet meer om liberaal te zijn’
De negentiende eeuw wordt wel eens omschreven als de eeuw van het liberalisme. In de eerste helft van de twintigste eeuw raakte de stroming echter op zijn retour. Sinds de invoering van het algemeen kiesrecht in 1918 heeft Nederland geen liberale premier meer gehad. De teruggang van de liberalen is echter niet alleen terug te...
100-jarig jubileum Nobelprijs voor ‘Vredes Bertha’
Honderd jaar geleden kreeg Bertha von Suttner de Nobelprijs voor de Vrede. Zij was niet alleen de eerste vrouw die de prestigieuze vredesprijs ontving, maar ook degene die Alfred Nobel ertoe aanzette om de prijs in te stellen. Wereldwijd wordt het avontuurlijke en strijdbare leven herdacht van de in 1843 in Praag geboren Bertha von...