Home De Stelling

De Stelling

  • Gepubliceerd op: 14 juli 2009
  • Laatste update 31 mei 2023
  • Auteur:
    Maurice Blessing
  • 4 minuten leestijd

In De Stelling reageert een vast panel van historici op een gebeurtenis uit de actualiteit. Deze keer luidt de stelling: ‘De ramp van New Orleans laat zien dat de droom van Martin Luther King niet is uitgekomen.’

Anton van Hooff, universitair hoofddocent klassieke geschiedenis aan de Universiteit Nijmegen
`Ik zou eerder zeggen dat de war on poverty van Lyndon B. Johnson, president van de Verenigde Staten tussen 1963 en 1968, is mislukt. Er zijn namelijk ook veel arme bejaarde blanken onder de slachtoffers. Zwarte Amerikanen zijn extra getroffen, omdat zij een aanzienlijk deel vormen van de Amerikaanse onderklasse.
Die onderklasse wordt weggetrapt in de rechts-liberale maatschappij die de Verenigde Staten zijn geworden. In de Verenigde Staten is een middenklassemaatschappij ontstaan. Die middenklasse probeert zichzelf veilig te stellen ten koste van de onderklasse, die zou bestaan uit losers.
Het is in Amerika ieder voor zich en Bush voor ons allen Sin die zin dat Bush de voorwaarden schept waarbinnen dit systeem kan floreren. Burgemeester Ray Nagin van New Orleans is dan ook een naïeveling. “Iedereen moet de stad verlaten,” zei hij. Maar niet iedereen heeft een alternatief onderkomen of eigen vervoer. En het openbaarvervoerstelsel is afgebroken in de Verenigde Staten.
Johnson was een Democraat in de traditie van Roosevelt. Zijn programma voor sociale rechtvaardigheid werd in de war geschopt door de Vietnam-oorlog. En ook nu stoppen de federale autoriteiten liever alle energie in een schimmige war on terror.’

Ruth Oldenziel, Amerika-deskundige en hoogleraar aan de Technische Universiteit van Eindhoven
`Wat ik het interessantste vind aan “New Orleans” is de ontdekking van het armoedeprobleem in de Verenigde Staten. Ik moet dan onmiddellijk aan Martin Luther King denken. King bracht racisme in verband met sociaal-economische ongelijkheid. Zijn beroemde speech van ’63 was bedoeld om federale wetgeving af te dwingen. Niet alleen op het gebied van de burgerrechten, maar ook op breder sociaal terrein.
In zijn speech Beyond Vietnam. A time to break silence uit 1967 stelde King dat de armoedebestrijding kapotging door de dure oorlog in Vietnam. Hij viel het militarisme aan, dat veel arme Afro-Amerikanen in Vietnam deed belanden. Ook uitte hij zijn solidariteit met de gewone Vietnamees. Dat werd hem niet in dank afgenomen: hij werd uitgemaakt voor communist en de blanke liberals keerden zich van hem af.
Als Martin Luther King nu had geleefd, zou hij zeker een relatie hebben gelegd tussen New Orleans en Irak, tussen arme Afro-Amerikanen en de gewone Irakees. “Als onze natie 35 miljard kan uitgeven aan een onrechtmatige oorlog,” zei King in ’67, “dan kunnen er zeker ook miljarden worden besteed om Gods kinderen met hun eigen voeten op deze aarde te laten staan.”‘

James Kennedy hoogleraar nieuwste geschiedenis aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
`Het zou mij verbazen als we ooit het punt bereiken waarop Kings droom uitkomt. Martin Luther King had een utopische, religieuze visie, die aansloot bij een oud Amerikaans maatschappelijk ideaal. Zo haalde hij de Onafhankelijkheidsverklaring uit 1776 aan: “All men are created equal“, “they are endowed by their Creator with certain unalienable rights“.
Veertig jaar later zien we dat tweederde van de zwarte Amerikanen tot de middenklasse behoort. Dat is een enorme verbetering. Maar tegelijkertijd heeft de onderklasse nauwelijks geprofiteerd van de enorme rijkdom waarmee de Amerikaanse samenleving de afgelopen decennia is gezegend. En hun sociale en economische mobiliteit is afgenomen, doordat de samenleving heeft nagelaten deze klasse goede voorzieningen als onderwijs te bieden.
Aan die nalatigheid zit duidelijk een raciale kant. Onder blanke Amerikanen is weinig bereidheid om de armoede te bestrijden, omdat men die beschouwt als een probleem van de zwarte gemeenschap. Amerikanen zijn zich namelijk veel bewuster van raciale dan van sociale problemen. Het idee van raciale gelijkheid wordt nu breed gedragen in de Verenigde Staten. Zwarten hebben gelijke burgerrechten. Waar zeur je dan nog over, denken blanke Amerikanen. Het is verder je eigen verantwoordelijkheid om je aan de armoede te onttrekken.’

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?
Artikel

Chemische wapens in de Oudheid: bekogelde Hannibal zijn vijand met giftige slangen?

De Verenigde Staten leggen sancties op aan Sudan omdat het leger chemische wapens zou hebben gebruikt in de burgeroorlog in het land. Volgens The New York Times zette de Sudanese legerleider Burhan chloorgas in bij gevechten met de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF). Tijdens de Eerste Wereldoorlog gebruikten Duitse soldaten al chloorgas bij Ieper,...

Lees meer
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Britse soldaten van de Light Brigade worden afgeslacht door de Russen op 25 oktober 1854. Geschilderd door Richard Caton Woodville, 1897.
Interview

’Voor Poetin heeft de claim op de Krim iets spiritueels, net als voor Catharina de Grote’

Tijdens de collegedag Het Russische imperium op 26 juni vertelt historicus Ivo van de Wijdeven over de geschiedenis van de Krim. Hij geeft voorproefje van wat hij die dag gaat vertellen: ‘De Krim is de mythische geboortegrond voor zowel de Oekraïners als de Russen.’ ‘De Krim is al eeuwenlang een twistpunt en daardoor de ideale...

Lees meer
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Glas-in-loodraam in de kathedraal van Chartres
Interview

Middeleeuwse kunst moest mooi én stevig zijn

Middeleeuwse kunst moest lang meegaan. Kunsthistoricus Jan van Daal ontdekte dat kunstenaars en opdrachtgevers contracten sloten over de duurzaamheid van kunstwerken.  ‘Kerken of gilden die in de Middeleeuwen een groot kunstwerk zoals een groot glas-in-loodwerk wilden laten maken, dachten na over hoelang dat mee moest gaan,’ vertelt Van Daal, schrijver van het proefschrift On Durable...

Lees meer
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Woodrow Wilson en Edith Wilson
Artikel

Schandaal rond Bidens gezondheid: hij is niet de eerste president die zijn ziekte verzweeg

Uit een nieuw boek blijkt dat Joe Bidens gezondheidsproblemen tijdens zijn presidentschap erger waren dan gedacht. In 1919 probeerde president Woodrow Wilson zijn ziekte ook zoveel mogelijk uit de publiciteit te houden. Zijn vrouw Edith Wilson hield hem uit de wind en nam allerlei taken van hem over. In het boek Original Sin schrijven journalisten dat...

Lees meer