Onderwijsplan wekt woede Franse historici
Op papier is het een kleine hervorming: Franse leerlingen met een bètapakket ¬– ‘Bac S’ oftewel baccalauréat scientifique – hoeven vanaf 2011 niet langer verplicht eindexamen te doen in histoire-géo: geschiedenis en aardrijkskunde. Ter compensatie krijgen ze meer verplichte lesuren geschiedenis in de voorlaatste klas en de mogelijkheid het vak in het eindexamenjaar alsnog als...
Joodse geschiedenislessen in de trein
Onder het motto ‘als het publiek niet naar de universiteit komt, dan brengen we de universiteit naar het publiek’ organiseert de Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem in samenwerking met de Israëlische spoorwegen gratis geschiedenislezingen in de trein. Volgens initiatiefneemster Orit Sulitzeanu, pr-medewerkster van de universiteit, zit de Israëlische universitaire wereld in het slop. De laatste jaren...
Tokyo wil af van Amerikanen
Japan en de Verenigde Staten ondertekenden vijftig jaar geleden een veiligheidsverdrag. De Amerikanen willen dit vieren, maar de Japanse premier Yukio Hatoyama zaagt aan de poten van de overeenkomst. Volgens hem wegen de baten niet op tegen de kosten voor zijn land. De ondertekening van het Verdrag van Wederzijdse Samenwerking en Veiligheid op 19 januari...
Stelling: ‘In de jaren zeventig werd op terrorisme verstandiger gereageerd dan tegenwoordig’
Anton van HooffVoormalig hoofddocent klassieke geschiedenis aan de Universiteit Nijmegen ‘Ik zie niet in waarom overheden nu verstandiger op terrorisme zouden reageren dan in de jaren zeventig. De reacties van de Duitse overheid op de terreuracties van de Rote Armee Fraktion (RAF) in die tijd waren hysterisch. In plaats van zich te verdiepen in de...
Verkeer zonder opstoppingen is een illusie
Het aantal files naar beneden brengen is een kansloze missie, zo denkt Gijs Mom, programmaleider mobiliteitsgeschiedenis aan de Technische Universiteit Eindhoven. ‘Wie zegt dat het Nederlandse wegennet verouderd is, heeft een verkeerde voorstelling van het probleem. Toen het wegennet in de jaren zestig vorm kreeg, werkte men met prognoses die sterk overtrokken waren. Daardoor zat...
Els Kloek over Vrouw des huizes
Hollandse huisvrouwen zijn zuinig, proper en bazig. Een reisverslag over Nederland was eeuwenlang niet compleet zonder dat cliché. Het idee leefde niet alleen bij buitenlanders, maar ook bij de Nederlanders zelf. ‘Wij hebben dat beeld overgenomen en ons eigen gemaakt,’ zegt Els Kloek, auteur van het recent verschenen Vrouw des huizes. Een cultuurgeschiedenis van de...
Jolande Withuis
Met de dood van Marcus Bakker, op 24 december 2009, is het Nederlandse communisme definitief verleden tijd. ‘Marcus’, zoals hij in de CPN door eenieder werd genoemd (in het tutoyeren van hun leiders waren de Nederlandse communisten voorlijk), was de laatste publiek bekende figuur van de echte communistische diehards, de generatie die na de oorlog...
Maarten van Rossem
Hoewel het decennium volgens mijn berekening nog een jaar te gaan heeft, besloten de media-autoriteiten dat december 2009 het juiste moment was voor een terugblik. Hebben de afgelopen tien jaren iets opgeleverd waarover ook over een eeuw nog zal worden gesproken? Kunnen we, kortom, een gebeurtenis aanwijzen die kan worden beschouwd als het begin van...
De opkomst van nieuw rechts
De jaren zeventig vormden een periode waarin links nog steeds dominant was. Maar tegelijkertijd kwam een conservatieve, antihervormingsgezinde tegenbeweging op, die zich met steeds meer succes tegen het progressieve gelijk begon af te zetten. In de Verenigde Staten bestaat al een fikse hoeveelheid literatuur over de Right Turn en de opkomst van de Hard Right,...
Lang leve de revolutie!
In de jaren zeventig vonden in alle delen van de (derde) wereld communistische en antiwesterse revoluties plaats. Veel nieuwe machthebbers wendden zich tot Moskou voor economische of militaire steun. Voor deze revoluties bestond in het Westen – ook in Nederland – opvallend veel sympathie. Op 30 april 1975 trokken troepen van het Noord-Vietnamese leger en...
Mussert of Moskou? Crisis in de Nederlandse democratie
In 1935 kozen de Nederlanders nieuwe volksvertegenwoordigers voor de provincies en gemeenten. Daarbij stemden velen op extreme partijen, die het politieke bestel omver wilden blazen. Was de democratie in gevaar? Hoe reageerde de gevestigde orde? ‘Landgenooten! Ook in ons land streven verschillende groepen naar het invoeren van een dictatorialen regeeringsvorm. Zoowel communisten als fascisten en...
Anachronistische pingpongballen
Deze ‘korte wereldgeschiedenis van het denken over gelijkheid en cultuurverschil’ is ambitieus, soms duizelingwekkend en vaak aandoenlijk, niet alleen vanwege de evidente goede bedoelingen van de auteur, maar tevens vanwege de opeenstapeling van bijzonder basale geschiedkundige uitglijders. Dat is zonderling, want Siep Stuurman is geen beginneling. Stuurman werd opgeleid als politicoloog en bezet thans de...