Home Signalementen: films

Signalementen: films

  • Gepubliceerd op: 25 jan 2010
  • Update 02 mei 2023
  • Auteur:
    Jos van der Burg

Haile Gerima
Teza
Vanaf 21 januari in de bioscoop

Ethiopië is niet het enige Afrikaanse land waar de bevolking afwisselend door de kat en hond wordt gebeten. Na het pompeuze keizerrijk van Haile Selassie, die na een coup in 1974 werd afgezet, leek Ethiopië een modern land te worden, maar het raakte al snel in de greep van een bloedige marxistische terreurbeweging.

Tegen deze achtergrond vertelt de in Ethiopië geboren, maar in de Verenigde Staten opgeleide filmmaker Haile Gerima een drie decennia omspannend verhaal. Centraal in Teza staat een Ethiopische student, die in de jaren zeventig in Duitsland voor arts studeert. Zijn euforie is groot als de keizer wordt verdreven, maar als hij terugkeert naar Ethiopië ziet hij dat de revolutie is ontaard in terreur. Intellectuelen worden gehaat en het leger komt via razzia’s aan kindsoldaten.

Gerima neemt veel hooi op de vork – Duitse vreemdelingenhaat wordt ook nog even behandeld –, maar de film dwingt bewondering af door zijn ambitie en heldere historische visie.

Johan Grimonprez
Double Take
Vanaf 21 januari in het Filmmuseum

Voor de Vlaamse kunstenaar en filmmaker Johan Grimonprez is het verleden een grote grabbelton vol beelden. Dat wil niet zeggen dat hij in zijn collagefilms zomaar wat beelden aan elkaar plakt. Grimonprez zet film- en televisiefragmenten op zo’n manier naast elkaar dat ze een nieuwe betekenis krijgen. In Dial h-i-s-t-o-r-y schetste hij drie jaar voor 9/11 met bestaand beeldmateriaal een geschiedenis van paranoia en angst voor vliegtuigkapingen.

Ook Double Take draait om collectieve angst en de manier waarop de media die aanwakkeren. Met beelden uit de Koude Oorlog aan het einde van de jaren vijftig en begin van de jaren zestig (Cuba-crisis) komt de paranoïde angststemming tot leven. We zien bekende beelden van raketlanceringen en Kennedy en Chroesjtsjov, maar verrassend is dat Grimonprez Hitchcock als centraal personage opvoert. De reden ligt voor de hand: de filmmaker was een meester in het manipuleren van angstgevoelens. Angstpolitici konden en kunnen veel van hem leren.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Stilleven van Alexander Adriaenssen
Stilleven van Alexander Adriaenssen
Interview

Gevulde eieren met suiker en kaneel: zeventiende-eeuwse recepten bevatten verbazende combinaties

Voor de bouw van de Markthal in Rotterdam onderzochten archeologen de bodem en vonden er kookpotten, keukengerei en etensresten. Op deze plek werd dus ook vroeger al veel gegeten. Naar aanleiding van de vondsten is er nu een kookboek over de historische Rotterdamse cuisine. Het is volgens auteur Manon Henzen meer dan een receptenboek: ‘Historische...

Lees meer
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Jacob Ruychaver met zijn gezin op een schilderij door Frans Hals
Beeldessay

Pronken met onze families doen we al eeuwen

Gezellig, gelovig of rijk. Met een familieportret laten gezinnen aan de buitenwereld zien wie ze zijn. En dat ze hun leven goed voor elkaar hebben.  Wie in de zeventiende eeuw een Amsterdams grachtenhuis binnenliep, kon in de ontvangstkamer worden verwelkomd door een groot schilderij van de bewoners. Bijvoorbeeld van een strenge vader in donkere mantel...

Lees meer
Filmposter Zwei zu eins
Filmposter Zwei zu eins
Recensie

Duitsers op het dievenpad in schelmenfilm Zwei zu eins

Over het leven in de DDR bestaan veel grimmige films, maar Zwei zu eins bewijst dat je er ook een schelmenkomedie over kunt maken. De film speelt zich af in de zomer van 1990 in het Oost-Duitse Halberstadt. De aanstaande Duitse eenwording gaat in het stadje gepaard met massaontslagen en failliete fabrieken. Drie gedesillusioneerde werkloze...

Lees meer
Cover HN78 2025
Cover HN78 2025
Interview

Broedermoord en ruzie over de erfenis: familiedrama’s zijn van alle tijden

De zomereditie van Historisch Nieuwsblad is gevuld met artikelen over familie. Volgens eindredacteur Mirjam Janssen is het een prachtig thema omdat veel geschiedenis daar nu eenmaal begint. ‘Iemands status en opvoeding, en de mogelijkheden die hij of zij krijgt in het leven hangen voor een groot deel af van de familie. We laten zien hoe families...

Lees meer