Muntunies kunnen tegen een stootje
Door de financiële problemen in Griekenland en andere mediterrane landen liep het vertrouwen in de euro deuken op. Sceptici voorspelden in 2010 het einde van de Europese eenheidsmunt en beweerden dat muntunies in het verleden nooit een lang leven beschoren was. Marcel van der Beek, conservator bij het Geldmuseum in Utrecht, nuanceert dit. ‘Je mag...
‘Willem van Oranje overleefde dankzij pragmatisme’
‘In mijn jeugd was Willem van Oranje onbereikbaar groot en belangrijk,’ zegt Olaf Mörke (1952), auteur van Wilhelm von Oranien (1533–1584). Fürst und ‘Vater’ der Republik, waarvan binnenkort een Nederlandse vertaling verschijnt. Mörke groeide op in de Duitse deelstaat Hessen, vlak bij Dillenburg, waar ooit het slot van Willem van Oranje stond. ‘Er kwamen altijd...
Jolande Withuis
Begin jaren zeventig ontvluchtte ik mijn studie sociologie. Ik had mijn kandidaats, dat toen aan de UvA tegelijk een kandidaats was in de culturele antropologie, gehaald. Maar in de sociologie overheerste het marxisme, antropologie draaide om imperialisme en revolutie in de derde wereld, en in mijn bijvakken politicologie en geschiedenis werd de geschiedenis van de...
Maarten van Rossem
Terwijl ik bezig was met de omtrekkende bewegingen die moesten leiden tot een column voor Historisch Nieuwsblad, snelde het nieuws over de aardbeving in Chili mijn computer binnen: liefst 8,8 op de schaal van Richter. De New York Times legde helder uit dat de beving was veroorzaakt doordat de Pacifische Nazca-plaat in het verbluffende tempo...
Signalementen film
Ditteke MensinkFarewell Vanaf 15 april in de bioscoop Gerard Nijssen krijgt de laatste jaren bergen lof toegezwaaid. Terecht, want voor het televisieprogramma Andere Tijden vindt de beeldresearcher telkens uniek beeldmateriaal. En nu is er de found footage-film Farewell, die geregisseerd is door Ditteke Mensink, maar er zonder Nijssen niet zou zijn geweest. Hij kwam namelijk...
Signalementen boeken
Hadrianus. De rusteloze keizer Anthony Everitt 398 p. Ambo, € 29,95Dit boek verschijnt ter gelegenheid van de Week van de Klassieken, die plaatsvindt van 14 tot en met 25 april. Everitt schreef eerder succesvolle biografieën van keizer Augustus en Cicero. Hadrianus (76-138) heerste over het Romeinse Rijk toen het op zijn hoogtepunt was. Everitt schetst...
In beeld: links geweld
Bomaanslagen, brandstichting, sabotage en vernieling. Vooral in de jaren zeventig en tachtig floreert het gewelddadige activisme uit linkse hoek. Stadsguerrillo’s, antifascisten en radicale dierenactivisten gebruiken in toenemende mate geweld om hun ideologie kracht bij te zetten. Iemand om zeep helpen is in onze ideologie volkomen vanzelfsprekend.’ Vrij Nederland tekent het citaat op uit de mond...
Lastercampagne tegen ‘zwarte plaag’
Een ‘zwarte schande’ noemden de Duitsers het stationeren van zwarte Franse soldaten in 1919 in het Rijnland. Dat werd bezet om Duitsland te dwingen het Verdrag van Versailles na te leven. Door de Duitsers werd dit op zich al als een vernedering ervaren, laat staan dat Frankrijk hiervoor kleurlingen gebruikte. Dick van Galen Last schrijft...
Ridders en senators
In de roerige derde eeuw kregen in het Romeinse Rijk de equites (‘ridders’) meer macht, ten koste van de senatores (‘politici’). Volgens Inge Mennen was dat een geleidelijk proces en vloeiden de hervormingen van keizer Diocletianus (284-305) – zoals de splitsing tussen de militaire en civiele sector – eruit voort. Door dreigingen van buitenaf militariseerde...
Niemand loopt warm voor 150 jaar Italië
Hoe herdenk je de totstandkoming van de nationale eenheid, als twee van de drie regeringspartijen dat eigenlijk helemaal niet zo’n goed idee vinden? Met dat probleem zit het door oud-president Carlo Azeglio Ciampi voorgezeten comité van toezicht op de festiviteiten rond de 150ste verjaardag van de Italiaanse eenheidsstaat. De datum, 17 maart 2011, komt snel...
‘Javaanse beul’ wordt Nationale Held
Een groep prominente Indonesiërs heeft een twintigste-eeuwse massamoordenaar voorgedragen als Nationale Held van Indonesië. Luitenant-generaal Sarwo Edhie Wibowo gaf in 1966 leiding aan een elite-eenheid die ermee was belast de communistische partij op Java te helpen uitroeien. Hierbij kwamen naar schatting een half miljoen Indonesiërs om het leven. De in 1989 overleden Sarwo Edhie is...
MI5 liet zich verrassen door IRA
De Britse veiligheidsdienst MI5 werd in de jaren zestig verrast door de Noord-Ierse terreurorganisatie IRA. Terwijl de eerste bommen afgingen, richtte MI5 zich nog op de restanten van het Britse wereldrijk. De dienst wist meer van Jamaica, Kenia en andere (voormalige) koloniën dan van het eigen Noord-Ierland. Dat is een van de belangrijkste conclusies van...