Home ‘Javaanse beul’ wordt Nationale Held

‘Javaanse beul’ wordt Nationale Held

  • Gepubliceerd op: 23 feb 2010
  • Update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Jan Lepeltak

Een groep prominente Indonesiërs heeft een twintigste-eeuwse massamoordenaar voorgedragen als Nationale Held van Indonesië. Luitenant-generaal Sarwo Edhie Wibowo gaf in 1966 leiding aan een elite-eenheid die ermee was belast de communistische partij op Java te helpen uitroeien. Hierbij kwamen naar schatting een half miljoen Indonesiërs om het leven.

De in 1989 overleden Sarwo Edhie is voorgedragen door legerofficieren en voormalige studentenactivisten van de generatie 1966. Zij besloten daartoe op 10 januari jongstleden, tijdens de 44ste herdenking van ‘Tritura’. De Tritura – kort voor Tri Tuntutan Rakyat – waren de drie eisen die de verenigde anticommunistische studenten in 1966 stelden: ontmanteling van de communistische partij PKI, wijziging van het kabinet van Soekarno en verlaging van de rijstprijzen.

De aanwezigen tijdens de reünie, onder wie voormalig legeropperbevelhebber Sutarto Endriartono, prezen Sarwo Edhie voor zijn aandeel in de bestrijding van de PKI. Tijdens de bloedige zuiveringen van 1966 trainde zijn elite-eenheid RPKAD lokale moslimmilities om korte metten te maken met de kafir harbi: de ‘oorlogszuchtige ongelovigen’.

Door zijn kritiek op het regeringsbeleid raakte Sarwo Edhie al snel uit de gratie bij de nieuwe president, Soeharto. Die stuurde hem in 1969 naar West-Papoea, waar hij als legercommandant de supervisie had over de omstreden volksraadpleging. Die resulteerde in de Indonesische inlijving van het gebied.

Alleen de Indonesische regering kan iemand tot Nationale Held benoemen. De invloedrijke Partai Demokrat (PD) heeft inmiddels zijn steun toegezegd. De PD is de regeringspartij van president Yudhoyono, Sarwo Edhies schoonzoon. De president zat begin jaren zeventig als jonge kadet op de militaire academie in Magelang, waarvan Sarwo Edhie toen het hoofd was. Hij ontmoette er de derde dochter van Sarwo Edhie, Kristiani Herrawati, zijn latere echtgenote. In 1973 studeerde Yudhoyono af als beste van zijn lichting.

De massamoorden van 1965-1966 liggen nog erg gevoelig in Indonesië. Begin januari verbood het Indonesische Openbaar Ministerie de publicatie van vijf boeken over het onderwerp, waaronder Pretext for Mass Murder van de Amerikaanse schrijver John Roosa. Ook een nieuw Indonesisch boek over het communistisch gezinde cultuurbureau Lekra in de jaren vijftig en zestig staat op de zwarte lijst.

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Eugene Manet en zijn dochter
Eugene Manet en zijn dochter
Recensie

Vaders zijn zich meer als moeders gaan gedragen

Hoe ziet de ideale vader eruit? Dat verschilt per periode, zo constateert de Amerikaanse historicus Augustine Sedgewick. Toen de zoon van Sedgewick werd geboren in de zomer van 2017, was het proces tegen Bill Cosby groot nieuws. Deze acteur was ooit de ideale vader in de legendarische Cosby Show, maar werd nu vervolgd wegens misbruik...

Lees meer
Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd
Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd
Artikel

Download de minispecial over Suriname, dat 50 jaar geleden onafhankelijk werd

Op 25 november is het vijftig jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. In de gratis digitale special Suriname 50 jaar vrij leest u verhalen over de bewogen geschiedenis van het land. In deze gratis special: Vul uw e-mailadres in en u kunt direct de special downloaden. Dit artikel is exclusief voor abonnees Begrijp het heden,...

Lees meer
De wolvenjacht. Miniatuur uit een vijftiende-eeuws Frans manuscript
De wolvenjacht. Miniatuur uit een vijftiende-eeuws Frans manuscript
Interview

‘Mens en wolf passen bij elkaar’

Toen de eerste wolven zich in 2019 in Nederland vestigden, overheerste het enthousiasme. Maar dat is inmiddels omgeslagen. Na allerlei incidenten heeft de rechter toestemming gegeven twee dieren – waaronder ‘probleemwolf’ Bram – af te schieten. De reacties volgen de politieke scheidslijnen. De rechtse partijen zijn tegen de wolf, de progressieve willen het dier beschermen,...

Lees meer
Inwoners van Soedan worden tot slaven gemaakt.
Inwoners van Soedan worden tot slaven gemaakt.
Artikel

Hoe Soedan een plunderstaat werd 

In de negentiende eeuw onderwierpen de Ottomanen de inwoners van het huidige Soedan. Zo ontstond een kunstmatige staat die alleen in het voordeel werkt van een parasitaire elite. Zij zet het oude Ottomaanse systeem van patronage, intimidatie en plundering nog altijd voort.  Het is 20 januari 1841. De tweede Ottomaanse expeditie naar de dan nog...

Lees meer
Loginmenu afsluiten