Zeelands toekomst niet op zee
In 2007 woonde voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid meer dan de helft van de wereldbevolking in steden. In West-Europa leeft inmiddels tussen de 75 en 90 procent van de mensen in een stedelijke omgeving. De trend is dan ook hier begonnen – om precies te zijn in Italië, de Lage Landen...
Eens Stasi, altijd Stasi
Twintig jaar lang was hij chauffeur bij de Stasi. Toen viel de Muur. Inmiddels is hij al twintig jaar lang chauffeur bij het instituut dat de Stasi-dossiers onderzoekt. In het begin reed hij zelfs de baas van het instituut, Joachim Gauck, die de Duitsers vorig jaar bijna bondspresident hadden gemaakt. Gauck spreekt nog altijd met...
Rawagede is pas het begin
De recente uitspraak van de Haagse rechtbank in de affaire-Rawagede heeft veel aandacht getrokken in Indonesië. Nederland moet schadevergoeding betalen aan de weduwen van de slachtoffers van het bloedbad dat Nederlandse soldaten er op 9 december 1947 aanrichtten. Veel Indonesiërs hopen dat de uitspraak de deur openzet voor schadevergoedingen in andere mensenrechtenzaken tegen de voormalige...
Sultan verbood ‘grote neus’
Bijna 70 journalisten in Turkije zitten momenteel in de cel – meer dan in Iran en China. Tegen 4000 journalisten lopen rechtszaken en de zelfcensuur is wijdverspreid. Kortom, het is bedroevend gesteld met de persvrijheid in Turkije. En dat is niet iets van vandaag de dag. In het Ottomaanse Rijk werd in 1858 al bij...
Een altijd lastig eiland
In 1948 doodden Zuid-Koreaanse soldaten op het eiland Jeju tienduizenden landgenoten die werden verdacht van communistische sympathieën. In een recent dispuut tussen de regering in Seoul en eilandbewoners worden zij op pijnlijke wijze aan die zwarte geschiedenis herinnerd. ‘Pro-Noord-Koreaanse linkse activisten’ en ‘commies’ – zo noemen parlementsleden van de regerende conservatieve partij in Seoul een...
Lessen uit het verleden
Nu de protestbeweging Occupy zich uitbreidt over de straten en pleinen van de westerse wereld, moeten velen terugdenken aan de roerige jaren zestig. Politiek historicus Rimko van der Maar, schrijver van het boek Welterusten, meneer de president. Nederland en de Vietnamoorlog 1965-1973 (2007), legt uit wat er wel en niet klopt aan die vergelijking. ‘Het...
De stelling
Anton van Hooff:‘Je kunt de bezuinigingen van het kabinet-Rutte niet vergelijken met die van Colijn in de jaren dertig. Colijn was een steile calvinist, wars van compromissen en onderhandelingen met de oppositie. Zijn benadering van het premierschap was autoritair: “Ik heb de macht, dus ik moet mijn beleid doorzetten.” De gouden standaard moest overeind worden...
Toen de CP in China nog 1000 leden telde
In de zomer van 1921 richtten dertien Chinezen met twee zendbodes uit Moskou de Communistische Partij van China op. De partij kwam voort uit een moderne jongerenbeweging die westerse idealen uit de Verlichting wilde verenigen met een nieuw Chinees zelfbewustzijn. Van marxisme hadden de oprichters nog weinig verstand. In de zomer van 1921 kwamen dertien...
Maarten van Rossem
Volgens de neoliberale ideologie, die nu al meer dan drie decennia het maatschappelijk debat domineert, is een omvangrijke, sociaal bewuste en zorgende overheid uit den boze. Dat is de vermaledijde nanny state, die de burgers berooft van eigen initiatief en hen in slaap sust. Er dient daarom actief te worden gestreefd naar een kleine, slagvaardige...
Jolande Withuis
Oktober 1999. Ik behoorde tot een pooltje publicisten en politici dat in wisselende formatie op maandagochtend in het Vara-radioprogramma Punch de actualiteit besprak. Vrijdags kreeg de ploeg van dienst een pak documentatie thuisgestuurd over de onderwerpen die ter tafel zouden komen. Een enkele keer werd de planning doorkruist doordat er in het weekend iets gebeurde...
De oorlog die maar niet ‘normaal’ wil worden
Eigenlijk heb ik nooit een betere analyse gehoord van de bezetting dan die van de huisschilder uit het Achterhoekse dorpje Hummelo. ‘De meeste mensen stonden in de oorlog nog in de grondverf,’ zei hij. Dat was toen weleens lastig, maar vooral logisch, want ‘kleur bekennen’, wist hij, was geen vanzelfsprekende gewoonte. Pas veel later, in...
Meegesleurd in Hitlers ondergang
‘De dominante elites, hoe verdeeld ze ook waren, bezaten niet de collectieve wil noch het machtsmechanisme om te voorkomen dat Hitler Duitsland naar de totale vernietiging voerde.’ Ziedaar de conclusie van Ian Kershaws nieuwe boek. In Tot de laatste man legt de Britse tophistoricus uit waarom de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog vochten tot het...