Home Website: Vrijwilligers gezocht

Website: Vrijwilligers gezocht

  • Gepubliceerd op: 7 november 2011
  • Laatste update 07 apr 2020
  • Auteur:
    Maarten Muns
  • 2 minuten leestijd

De laatste jaren verschijnen er steeds meer internetinitiatieven waarbij het mogelijk is om archieven digitaal te raadplegen. In dit soort gedigitaliseerde archieven is elk document gescand en zijn de gegevens waarmee een stuk terug te vinden is meestal handmatig ingevoerd.

Het indexeren van grote stapels soms moeilijk leesbaar archiefmateriaal is monnikenwerk en vereist passie voor geschiedenis, toewijding en geduld. Als iedereen die graag digitaal archieven doorspit een handje helpt is het zo gebeurd. Het Amsterdamse Stadsarchief lanceert daarom op 3 november de website velehanden.nl, een project dat via internet gebruikmaakt van vrijwilligers.

Het idee achter velehanden.nl heet crowdsourcing: iedereen kan helpen archieven online toegankelijk te maken. Stadsarchief zoekt daarvoor vrijwilligers die willen helpen een archief te ontsluiten. Om te beginnen gaat het om de zogenoemde militieregisters: lijsten van alle dienstplichtige mannen uit de periode 1815-1941. Het is leuk en handig om die netjes geordend online te hebben, voor wie bijvoorbeeld snel wil opzoeken of een familielid als dienstplichtige in een verre oorlog heeft gediend.

Vrijwilligers die zich aanmelden voor dit project krijgen online de beschikking over ingescande registers. Naam, geboortedatum en geboorteplaats van een dienstplichtige moeten op een formulier worden ingevuld. Het eerste resultaat is een doorzoekbaar archief, dat eveneens vanaf 3 november te vinden is op de zustersite militieregisters.nl.

Meehelpen met indexeren is makkelijk en het is leuk om op een actieve manier bezig te zijn met oude documenten. Bovendien is het een vermakelijke uitdaging om de sierlijke handschriften te ontcijferen. Alle scans worden ter controle tweemaal ingevoerd door twee verschillende personen. Ingevulde gegevens die niet overeen blijken te komen, worden gecontroleerd en verbeterd. Zo kunnen latere raadplegers erop vertrouwen dat ze een betrouwbaar archief doorzoeken.

De vrijwillige indexeerders van velehanden.nl houden zelf ook iets over aan hun handarbeid. Per ingevoerde scan zijn punten te verdienen. Met deze punten zijn vervolgens op militieregisters.nl gratis scans te downloaden. Een volledig ingevulde registratiekaart van een dienstplichtig familielid is een mooi bezit. De punten kunnen ook ingeruild worden voor een rondleiding door een deelnemend archief of gewoon een kopje koffie.

Hoewel Nederlandse erfgoedinstellingen tot nu toe weinig ervaring hebben met deze manier van publieksinzet, is de methode in het buitenland – met name in de Angelsaksische wereld – al een beproefd concept. De Amerikaanse website fold3.com is hiervan een mooi voorbeeld. Op deze site zijn bergen historische militaire documenten – afkomstig uit de vele oorlogen die de Verenigde Staten hebben gevoerd – door het publiek geïndexeerd en toegankelijk gemaakt.

Tijdens de testfase van velehanden.nl hadden zich binnen korte tijd zoveel vrijwilligers aangemeld dat de inschrijving gesloten moest worden. Het team van velehanden.nl hoopt dat het huidige project militieregisters.nl ook zo’n succes wordt, zodat vrijwilligers in de toekomst met meer archiefbronnen aan de slag kunnen gaan.

Het verleden, opgeslagen in kilometers archiefmateriaal, is van iedereen en voor iedereen. Dat idee spreekt duidelijk veel mensen aan. Wilt u het zelf eens proberen, dan kunt u zich aanmelden op www.velehanden.nl

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Begrijp het heden, begin bij het verleden: met HN Actueel leest u historische achtergronden bij het nieuws van vandaag. Nu de eerste maand voor maar 1,99.

Nieuwste berichten

Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Hitler ontmoet arbeiders van Siemens in Berlijn
Artikel

Was Adolf Hitler links? Ja en nee, zegt fascisme-expert

Radicaal-rechtse politici zoals Elon Musk, Alice Weidel (AfD) en Martin Bosma (PVV) bestempelen het fascisme als een linkse ideologie. Aan de linkerkant van het politieke spectrum heerst juist de overtuiging dat fascisten handlangers waren van het grootkapitaal. Zo zou de term ‘nationaal-socialisme’ alleen maar zijn bedacht om de arbeidersmassa te misleiden, en haar nog gemakkelijker...

Lees meer
Pius IX latere leeftijd
Pius IX latere leeftijd
Interview

Paus Franciscus herinnert aan een paus die de macht verloor, maar zielen won

Paus Franciscus is overleden. Historicus Jeroen Koch vertelt hoe Franciscus’ verre voorganger paus Pius IX er in de negentiende eeuw in slaagde om van het Vaticaan een symbolisch en mythisch instituut te maken, in een tijd waarin de paus juist zijn wereldlijke macht verloor. Jeroen Koch, die samen met Frans Willem Lantink De paus en...

Lees meer
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
New Yorkse politie neemt vingerafdruk van Duitser in 1917 als deel van de Alien Enemies Act
Interview

Waarom Trump zich beroept op een 200 jaar oude wet om Venezolanen uit te zetten

De Verenigde Staten zetten honderden immigranten op het vliegtuig naar El Salvador, waar zij zonder proces in een gruwelijke gevangenis worden geïnterneerd. Trump gebruikt daarvoor de omstreden Alien Enemies Act, een wet uit 1798. Die was oorspronkelijk bedoeld om vijandelijke buitenlanders uit te zetten in tijden van oorlog, maar werd in de Eerste Wereldoorlog al...

Lees meer
De Nationale Dodenherdenking in 2014
De Nationale Dodenherdenking in 2014
Recensie

Herdenking van de Tweede Wereldoorlog is al tachtig jaar gevoelig

In 2001 opende Chris van der Heijden zijn ophefmakende boek Grijs verleden. Nederland en de Tweede Wereldoorlog met de even briljante als provocatieve zinnen: ‘Eerst was er de oorlog, daarna het verhaal van die oorlog. De oorlog was erg, maar het verhaal maakte de oorlog nog erger’. Deze zinnen schoten me te binnen, al lezend...

Lees meer