Home Boeken Signalementen

Boeken Signalementen

  • Gepubliceerd op: 7 november 2011
  • Laatste update 25 mei 2023
  • Auteur:
    Frans Smits
  • 7 minuten leestijd


Het slavenschip Leusden. Slavenschepen en de West-Indische Compagnie 1720-1738

Leo Balai
368 p. Walburg Pers, euro 34,50

Op 1 januari 1738 verging voor de monding van de Marowijnerivier in Suriname het slavenschip Leusden van de West-Indische Compagnie. Van de 716 in Afrika ingescheepte gevangenen overleefden er maar 16 de ramp. De Leusden was een van de laatste WIC-schepen die slaven vervoerden en bovendien het enige dat exclusief voor dit doel werd ingezet. Per reis transporteerde het schip gemiddeld 666 slaven – geketend en dicht op elkaar liggend – naar het Caribisch gebied. Volgens Leo Balai, in 1946 in Paramaribo geboren, maar sinds 1969 werkzaam in Nederland, waren slavenschepen varende gevangenissen, waar een wreed regime heerste. Van haar eerste reis in 1720 tot aan haar ondergang in 1738 voerde de Leusden in totaal tien slaventochten uit, waarbij slecht 73 procent van de slaven levend de overzijde bereikte. Leo Balai promoveerde met dit belangrijk onderzoek bij Meindert Fennema in Amsterdam.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

De wil tot welvaart. Het verhaal van geniale economen
Sylvia Nasar
573 p. De Bezige Bij, euro 29,90

De Amerikaanse schrijfster Sylvia Nasar citeert in haar voorwoord de beroemde econoom John Kenneth Galbraith: ‘Welvaart is voor de meeste naties iets heel nieuws. Vrijwel alle landen zijn door de hele geschiedenis heen zeer arm geweest.’ Ze beschrijft in haar boek de schepping van de moderne economie, die sterk samenhangt met het inzicht dat de mens zich alleen uit de ellende en de ontbering kan redden door zijn lot in eigen hand te nemen. Dit inzicht onstond in Engeland in de negentiende eeuw. ‘Vóór 1870 ging economie hoofdzakelijk om wat niet mogelijk was. Na 1870 ging het hoofdzakelijk om wat wél mogelijk was.’ Nasar beschrijft de ideeën van de belangrijkste economen sedert die tijd. Een grote rol speelt uiteraard John Maynard Keynes die ervan overtuigd was dat opvattingen over de economie het aanzien van de wereld sterker hadden veranderd dan de stoommachine.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Vincent van Gogh. De biografie
Steven Naifeh en Gregory White Smith
1069 p. Bert Bakker, euro 39,95

Het verschijnen van dit boek was wereldnieuws. Van Gogh zou volgens de auteurs geen zelfmoord hebben gepleegd, nee hij was vermoord. Door de deskundigen werd deze theorie al snel terzijde geschoven. Verder is deze biografie heel serieus en heel diepgravend. De Amerikaanse auteurs, die eerder prijswinnende boeken schreven, hebben gebruik gemaakt van alle bronnen waarop zij de hand konden leggen. Natuurlijk Van Goghs eigen brieven, maar ook vonden ze honderden ongepubliceerde brieven uit zijn familiekring, die veel vertellen over de dwaaltochten van de getroebleerde schilder.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Wie na deze biografie nog niet genoeg heeft van Van Gogh kan terecht bij: Vincent van Gogh. Ooggetuigen van zijn lange weg naar wereldroem (220 p. Athenaeum – Polak & Van Gennep) samengesteld door René van Stipriaan. Hij verzamelde tachtig verslagen die een beeld geven van Van Goghs leven en de onstuimige opmars die erop volgde.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Wie ben ik dat ik dit doen mag. Zes koninklijke inhuldigingen
Dorine Hermans
311 p. Meulenhoff, euro 18,95

Ook dit boek trok de aandacht bij verschijning want de auteur onthulde dat bij de inhuldiging van Beatrix haar huwelijk met Claus in een diepe crisis verkeerde. Het werd meteen tegengesproken door de RVD. De titel komt van koningin Juliana. Over haar toekomstige taak zei ze: ‘Zó zwaar dat niemand die zich daarin ook maar een ogenblijk heeft ingedacht haar zou begeren, maar ook zó mooi dat ik alleen maar zeggen kan: wie ben ik dat ik dit doen mag.’ Hermans heeft veel materiaal verzameld over de inhuldigingen. Bij het inhuldigingsfeest van Willem II in 1840 werden zes Amsterdammers doodgedrukt in de Kalverstraat. Eigenlijk acht: twee vrouwen waren zwanger. Koningin Wilhelmina verwachtte bij haar inhuldiging in 1898 vermoord te worden bij haar gang naar de Nieuwe Kerk. In 1980 raakte Beatrix vlak voor haar inhuldiging haar stem kwijt van de zenuwen.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Een vrij ernstig geval. Aalsmeer en Aalsmeerders in oorlogstijd
Theodore van Houten
423 p. Van Gruting, euro 35,00

De auteur, geboren in Aalsmeer dat dicht bij Amsterdam ligt, levert met dit boek een diepgravende studie af over het dorp in oorlogstijd. Aalsmeer verwierf tijdens de Duitse bezetting de reputatie een bolwerk van Anton Mussert te zijn. Dat was vooral te danken aan de notoire NSB-burgemeester Kolb. Ook de collaboratie van enkele firma’s in de bloemenhandel speelde erin mee. Een vaste gast op het dorp was de opperbevelhebber van de Wehrmacht in Nederland Christiansen, die er boten liet bouwen.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

In 2007 verscheen in België het Senaatsrapport Gewillig België, voorbereid door het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij (SOMA). Het rapport van ruim 1100 pagina’s behandelde hoe de Belgische overheden waren omgegaan met de jodenvervolging. Dit rapport is door Anne Roekens samengevat in het handzame Gewillig België (192 p. De Bezige Bij, euro 19,90).

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Jongens van Nederland. Nederlandse vrijwilligers in de Waffen-SS
Evertjan van Roekel
223 p. Spectrum, euro 19,99

Dit boek is gebaseerd op een scriptie die de auteur schreef bij Johannes Houwink ten Cate, hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies. De belangrijkste resultaten publiceerde hij begin 2010 in Historisch Nieuwsblad. Het nieuws dat Nederlandse SS’ers in de Tweede Wereldoorlog actief meehielpen aan het uitmoorden van Joden aan het Oostfront trok in alle media de aandacht.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

In De Afrekening (308 p. Lemniscaat, euro 19,50) wil Maarten van Buuren, hoogleraar moderne Franse letterkunde aan de Universiteit van Utrecht, laten zien dat het gewapende verzet tijdens de oorlog veel kwalijke zaken op haar geweten heeft. Na de oorlog werd alles in de doofpot gestopt en in de officiële geschiedschrijving, eerst in het verzetsboek Het Grote Gebod en later in Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog van Loe de Jong werd gesjoemeld met de bronnen.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

In bed met een Dictator
Diane Ducret
400 p. De Bezige Bij, euro 19,95

Ze heten Nadja, Clara, Kato, Magda, Felismina, Jiang Qing, Elena, Catherina en ze doen het met Lenin, Mussolini, Stalin, Hitler, Salazar, Mao, Ceausescu en Bokassa. De Franse historica en journaliste Diane Ducret schreef portretten van vrouwen achter foute mannen, hun verleidingstechnieken, hun liefdesperikelen en de tragiek die het bed van een dictator voor hen in petto had. Het boek is in Frankrijk een bestseller.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Journalist Ingmar Vriesema beschrijft zussen en broers van beroemdheden in Het beroemde broer & zus boek (240 p. Thomas Rap, euro 16,90). Paula Hitler bleef tot haar dood in 1960 een volgeling van haar broer. ‘Ik herinner me vooral zijn vrolijkheid en zijn buitengewone belangstelling voor geschiedenis, aardrijkskunde, architectuur, schilderen en muziek’, zei ze in 1945 tegen een Amerikaanse officier. Jack Churchill was een vertrouweling van zijn broer, die hem echter weinig credits gaf.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

C
Tom McCarthy
447 p. De Bezige Bij, euro 22,50

Roman van de belangrijke Engelse schrijver Tom McCarthy over het spectaculaire leven van de fictieve Serge Carrefax die aan het begin van de twintigste eeuw in Engeland opgroeit. We zijn getuige van Serge als marconist tijdens de Eerste Wereldoorlog, zijn gevangenschap in een Duits kamp en zijn drugsgebruik tijdens de roaring twenties in Londen.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Bezoek van de knokploeg (335 p. De Arbeiderspers, euro 19,95) door de Amerikaanse schrijfster Jennifer Egan is een even eigenzinnige roman die start in de punkscene van de jaren zeventig in de Verenigde Staten en dan via het pre-internettijdperk van de jaren negentig uitkomt in een nabije naoorlogse toekomst.

dit boek is verkrijgbaar in de webshop: bestellen

Dit artikel is exclusief voor abonnees

Dit artikel op Historischnieuwsblad.nl is alleen toegankelijk voor abonnees. Met liefde en zorg werken wij iedere dag weer aan de beste historische verhalen door toonaangevende historici. Steun ons door lid te worden voor maar €4,99 per maand, de eerste maand €1,99. Log in om als abonnee direct verder te kunnen lezen of sluit een abonnement af.