IN BEELD: Ruimte voor de rijken
In 2013 viert Amsterdam het begin van de aanleg van de grachtengordel, vierhonderd jaar eerder. De rijken hadden goed geld over voor een stuk grond op een mooie nieuwe locatie. Dat geld gebruikte de stad om ook arme immigranten binnen haar muren te halen. Het moest een ‘cieraet’ voor de stad...
LEZERSFORUM: ‘Papoea’s kwamen van de regen in de drup’
‘De Papoea’s van Nieuw-Guinea worden gediscrimineerd door de Republiek Indonesië. Het was in hun belang geweest om onder VN-mandaat een zelfstandige staat te stichten,’ schrijft Rick Moermans. Hij is het eens met de stelling van deze maand, die luidt: ‘Indonesië had Nieuw-Guinea nooit mogen inlijven.’ Een meerderheid van 61 procent van de forumdeelnemers onderschrijft...
INTERVIEW: ‘De Democraten leveren vaak betere presidenten dan de Republikeinen’
‘Om drie minuten over één op 22 november 1963 werd Lyndon B. Johnson van een kwakkelende, machteloze vicepresident ineens de machtigste man ter wereld. Het was crisis, want John F. Kennedy was net vermoord, maar Johnson wist daar raad mee. In de eerste acht tot tien weken was hij een superpresident. Hij heeft op...
ONDERZOEK: Loyaal aan patria
In tijden van crisis – of het nu een echte is of een die politici verzinnen – duiken vaak begrippen als ‘natie’ en ‘nationale identiteit’ op. Hoewel talloze historici, politicologen en sociologen hebben aangetoond dat het hier om ‘constructies’ gaat, zijn er nog altijd mensen die doen alsof er zoiets bestaat als het Nederlandse...
De keizer van Leuven
Het voormalige Maarschalk Fochplein in het centrum van Leuven was het afgelopen jaar inzet van politiek getinte schermutselingen over de rug van de geschiedeniswetenschappen. De luidste stem in de polemieken was de diepe bas van de socialistische Leuvense burgemeester Louis Tobback. Tobback fulmineerde een jaar lang nationwide luidkeels tegen de...
Redding voor het executiehuis
Het had niet veel gescheeld of het historische pand aan de Nicolaasstraat in Moskou was zonder pardon tegen de vlakte gegaan, om plaats te maken voor een uit staal en beton opgetrokken equivalent met luxe winkels en een ondergrondse parkeergarage. Jarenlang voerden leden van de mensenrechtenorganisatie Memorial en de afdeling Moskou van de oppositiepartij Jabloko...
LESSEN: ‘Districtenstelsel past niet bij Nederland’
De kabinetsformatie na de verkiezingen van 12 september kan erg lastig worden. Zal er een stabiele meerderheid te vormen zijn? Of raakt de Tweede Kamer te versnipperd? Van 1848 tot 1917 had Nederland een districtenstelsel, waarbij dit probleem veel minder speelde. ‘Districtenstelsels leiden gemakkelijker tot kabinetsvorming,’ zegt Henk te Velde, hoogleraar vaderlandse geschiedenis aan...
DE STELLING: ‘De Tweede Kamer moet zelf de formateur aanwijzen’
Anton van Hooff: ‘Het lijkt mij volstrekt logisch dat de Kamer, als drager van de volkssoevereiniteit, deze rol op zich neemt. Is het immers geen basisprincipe van de democratie dat politieke macht enkel wordt uitgeoefend door hen die door het volk zijn aangewezen? De Kamer heeft deze mogelijkheid ook al langer, maar heeft...
Vuile oorlog in Kenia
Groot-Brittannië is vaak geroemd om zijn prudente dekolonisatiepolitiek. Maar dat imago heeft inmiddels de nodige deuken opgelopen. Zeker in Oost-Afrika voerden de Britten na de oorlog een uiterst conservatief koloniaal beleid, waarbij de gewelddadige onderdrukking van anti-Europese sentimenten niet werd geschuwd. Vraagje: in welke Europese kolonie vonden na de oorlog de meeste staatsrechtelijke executies plaats?...
COLUMN: Maarten van Rossem
Half juli was ik tien dagen in de Verenigde Staten voor een documentaire over de Amerikaanse presidentsverkiezingen. De indrukken die je de eerste paar dagen in de VS opdoet zijn altijd de beste. Na een paar weken ben je zo gewend geraakt aan de eigenaardigheden van het land dat je je scherpte als waarnemer...
De Republiek maakte het nieuws
De Nederlandse Republiek vervulde een pioniersrol in de ontwikkeling naar moderne media. Aan het begin van de Gouden Eeuw, ergens tussen de kaden van de Amsterdamse haven en de Beurs, werd de krant geboren: een dichtbedrukt stuk papier met nieuws uit alle windrichtingen. In de snikhete zomer van 1604 bevond Broer Jansz zich in het...
COLUMN: Martin Sommer
Als ik in Frankrijk ben, verbaas ik me altijd weer over de rol van de geschiedenis daar. Er moet zo overdonderend veel worden herinnerd en tegelijkertijd wordt er met evenveel overgave gezwegen. Neem maarschalk Pétain. Voor de Atlantische kust in de oksel van Bretagne ligt het Île d’Yeu, een wat rotsig uitgevallen Terschelling. Parijzenaars verruilen...