LESSEN: ‘Geweld in Haren uiting onrust in de samenleving’
Waarom trokken op 21 september duizenden jongeren naar Haren en sloegen ze de boel daar kort en klein? Wat is er aan de hand met de Nederlandse jeugd, vragen gezagsdragers en pedagogen zich vertwijfeld af. Volgens de Nederlands-Amerikaanse historicus Benjamin B. Roberts hebben de rellen in Haren te maken met sociale onvrede. Hij ziet...
DE STELLING: ‘Nederland moet 100 jaar Eerste Wereldoorlog groots herdenken’
Anton van Hooff: ‘Als je mij zou vragen wat voor Europa de belangrijkste historische gebeurtenis was van de twintigste eeuw, zou ik zonder aarzeling antwoorden: De Eerste Wereldoorlog. Deze oorlog markeerde namelijk zowel het einde van de Belle Epoque als het einde van de Europese overheersing van de wereld. Maar om nu...
Von Bismarck: de ijzeren hypochonder
Zijn grote project was een vreedzaam en welvarend Europa, met in het hart een sterke Duitse natie onder de Pruisische kroon. Daarvoor liet de ‘IJzeren Kanselier’ Otto von Bismarck driemaal de wapens kletteren, om vervolgens twintig jaar lang de Europese grootmachten in bedwang te houden. Midden in Europa, midden in het territorium...
COLUMN: Maarten van Rossem
Op 1 oktober overleed de Engelse historicus Eric Hobsbawm. Hij groeide onder andere op in Wenen en Berlijn. In die laatste stad maakte hij in de vroege jaren dertig de opkomst van Hitler van nabij mee. In 1933 vertrok hij naar Engeland. Bij zijn dood werd hij door zijn collega’s gevierd als de grootste historicus...
COLUMN: Martin Sommer
Als u dit leest, zal de formatie nog wel voortduren. Tot nu toe – half oktober – is het aan het Binnenhof een druilerige en dulle aangelegenheid. Niet alleen vanwege het weer en omdat men achter potdichte deuren timmert aan een nieuw kabinet, maar ook omdat de koningin niet meer mag meedoen. ...
Gevangen in Auschwitz – na de oorlog
Na de bevrijding zaten in Auschwitz 20.000 à 30.000 Sileziërs vast in het kamp. Laura Starinks tante Lotte was een van hen. Met een hongerige maag moest ze de fabriek van IG Farben helpen demonteren. Voor de Russen, die honderdduizenden tonnen materiaal opeisten als herstelbetaling. ‘Je hebt geen idee wat een mens kan uithouden.’ Aan...
BOEKEN: De Nederlandse Clintons
In meer dan één opzicht laat Rutger Jan Schimmelpenninck (1761-1825) zich misschien wel het best begrijpen als de Job Cohen van zijn tijd. Nu goed, hij was liberaal, stamde in de verte uit de Gelderse adel (hoewel van een bastaardtak; zijn vader was wijnhandelaar) en hij werd als ‘raadpensionaris’ tussen 1805 en 1806 kortstondig...
BOEKEN: Charmante inbreker wordt dubbelspion
Op 16 december 1942 werd Eddie Chapman ’s nachts door een Duits vliegtuig gedropt boven Cambridgeshire. Zijn missie was om de fabriek op te blazen waar de effectieve Mosquito-bommenwerpers werden gemaakt. Chapman was een Engelse crimineel die half oktober 1941 op het eiland Jersey uit de gevangenis was ontslagen. Drie dagen later viel de Kanaaleilanden...
BOEKEN: De stoïcijnse keizer
Op Twitter en elders op internet is het tegenwoordig de gewoonte dat mensen een note to (one)self plaatsen. Het heeft iets paradoxaals, een dergelijke openbare zelfvermaning. Een persoonlijke notitie kun je immers ook op een briefje schrijven of gewoon in je computer opslaan. Waarom moet iedereen meelezen? Maar het patroon is vrij herkenbaar: iemand heeft...
BOEKEN: Het onzingehalte van de Bosma-these
Nadat Adolf Hitler in 1933 in Duitsland aan de macht was gekomen, werd in bepaalde kringen binnen de Nederlandse Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP) serieus nagedacht over de oprichting van een eigen militie, de ‘arbeidersweer’. Had de Schutzbund in Oostenrijk geen mooie successen geboekt bij het in bedwang houden van de bruine horde? Een Nederlandse ‘arbeidersschietvereniging’...
BOEKEN: Geschiedenis van een teleurstelling of van hoop?
Wat maakte de Verenigde Staten tot een onweerstaanbare wereldmacht? Hoe kan Amerika de huidige neergang keren? Wat heeft het de wereld nog te bieden? Die existentiële vragen houden Amerikaanse historici in toenemende mate bezig. De academische discussie over de aard en toekomst van het Amerikaanse imperium staat hoog op de agenda. ...
BOEKEN: Signalementen
Historia Augusta. Keizers en tegenkeizers in de tweede en derde eeuw 573 p. Athenaeum-Polak & Van Gennep, € 49,95 Deze biografieën van keizers zijn ontstaan tegen het einde van de vierde eeuw. De historische betrouwbaarheid lijkt dubieus: veel nevenfiguren en ‘officiële’ stukken zijn fictief. Maar over veel van de besproken personen hebben...