BOEKEN: Na de bevrijding door Ad van Liempt
Dit is bovenal een somber stemmend boek. Dat ligt niet aan de auteur, die helder en duidelijk schrijft. Het ligt aan datgene wat de Nederlanders deden in de eerste jaren na de oorlog. Vijf jaar lang hadden de Nederlanders gezucht onder het terroristische en gewelddadige Duitse regime. Wat een immense opluchting was de bevrijding; wekenlang...
BOEKEN: Juliana’s vergeten oorlog door Jolande Withuis
Het is waar wat Jolande Withuis schrijft: ‘De figuur van koningin Juliana gaat schuil onder een dikke laag clichés.’ Dat begon al met het beeld dat zij als kroonprinses tijdens de Tweede Wereldoorlog met haar dochtertjes Beatrix, Irene en later Margriet veilig in Canada zat, genietend van het huishouden, terwijl haar man prins Bernhard en...
BOEKEN: Kroniek van de Nederlandse Oorlog door Hugo de Groot
De Kroniek van de Nederlandse Oorlog van Hugo de Groot is een tamelijk verbijsterend boek. Niet zozeer om wat erin staat als wel om waar het geen blijk van geeft: inzicht en persoonlijkheid. Het boek dat Jan Waszink in vertaling voorlegt en van een uitvoerig verhelderend nawoord heeft voorzien, is het eerste deel van de...
BOEKEN: Roosevelt’s Centurions door Joseph Persico en What soldiers do door Mary Roberts
Amerikanen raken niet uitgelezen over de Tweede Wereldoorlog. Wie een Amerikaanse boekhandel binnenloopt, wordt onmiddellijk getroffen door het grote segment dat is ingeruimd voor alle oorlogen waarbij de Verenigde Staten betrokken waren. Hierbinnen neemt de Tweede Wereldoorlog nog steeds een centrale plaats in, alsof deze oorlog nog steeds een moreel ijkpunt voor de natie is....
SIGNALEMENTEN: La bande à Picasso
Het is een lekker stel bij elkaar, het vrijgevochten groepje kunstenaars rond Picasso in het begin van de twintigste eeuw in Parijs. Met de schrijver Guillaume Apollinaire, de dichter Max Jacob en de kunstenaar Manolo Hugue is het goed drinken in de kroeg, waar het stel de gevestigde kunstgarde graag mag provoceren. De...
FILM: Diplomatie
Geen stad is vaker bezongen dan Parijs, maar het had weinig gescheeld of het Franse kroonjuweel had na de Tweede Wereldoorlog alleen nog betreurd kunnen worden. Het is te danken aan Dietrich von Choltitz, de Duitse opperbevelhebber in Parijs, dat de stad ongeschonden uit de oorlog kwam. De generaal negeerde Hitlers bevel in 1944 dat...
TENTOONSTELLING: Willem II – kunstkoning
Voor de ingang van het Dordrechts Museum staat een heuse rij. Binnen is het dringen. De schaarse bankjes zijn bezet, bezoekers schuifelen voetje voor voetje lang de muren. De tentoonstelling trekt veel publiek, want voor het eerst is een groot deel van de imposante kunstcollectie van de ‘kunstkoning’ bijeengebracht. Koning Willem II is hot. ...
Het kabinet-Hitler I
Was wäre geschehen ist gerade die Kardinalfrage, aldus Nietzsche. Onder historici is Nietzsches stelling, die uitdaagt tot virtuele geschiedschrijving, omstreden. Een criticus, de Britse marxistische historicus Edward Hallet Carr, doet virtuele geschiedenis in zijn bekende boek What is history af als ‘mere parlour game’. De historicus kijkt nu eenmaal naar het verleden vanuit het heden en...
LEZERSFORUM: ‘Duitsland is verantwoordelijk voor het uitbreken van WOI’
Vijfenzestig procent van de respondenten is het niet eens met de stelling dat het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog geheel te wijten valt aan Duitsland. ‘De Fransen loerden op wraak,’ refereert J. Post naar de Frans-Duitse Oorlog van 1871. Ook E. Blonk vindt het ‘te gemakkelijk om de gehele schuld in de schoenen van Duitsland...
Laura Starink over het schrijven van een familiegeschiedenis
Laura Starink, slaviste en journaliste, schreef het boek Duitse wortels. Mijn familie, de oorlog en Silezië. Op 12 april spreekt Starink tijdens de Dag van de familiegeschiedenis. Haar moeder Elinor verbleef van 1944 tot 1950 in Zwitserland vanwege een tbc-kuur, haar tante Lotte werkte na de capitulatie gedwongen in Auschwitz en haar opa was leraar...
Grote Geschiedenis Quiz 2014
SpelregelsWederom organiseren Historisch Nieuwsblad, de Volkskrant en het televisieprogramma Andere Tijden de Grote Geschiedenis Quiz. De voorronde van de quiz vindt u in dit nummer, en in de Volkskrant van zaterdag 29 maart. Drie deelnemers aan de voorronde gaan door naar de finale. Zij nemen het daar op tegen vier teams van prominente Nederlanders, onder...
Enver Hoxha (1908-1985)
De Albanese dictator Enver Hoxha was geen wereldvreemde megalomaan, maar een uitgekookte overlevingskunstenaar. Door manipulatie – en natuurlijk door geweld – hervormde hij Albanië volgens de marxistisch-leninistische beginselen. Na zijn dood in 1985 liet hij een land achter dat zichzelf was kwijtgeraakt. Het Albanië waarin Enver Hoxha (spreek uit: Hotsja) opgroeide, was een arme, onderontwikkelde...