Lees artikelen uit ons archief over de negentiende eeuw, met verhalen over Buffalo Bill, de Boerenoorlog en de kroning van Napoleon.
Negentiende eeuw
- 36 artikelen
- •
Artikel
De eiwit-hype is niet nieuw: kijk maar naar 1900
De ontdekking van proteïne zorgde in de negentiende eeuw ook al voor een ware hype. Bestuurders en wetenschappers zagen er de oplossing in voor het slechte dieet van arbeiders. Maar ook slimme reclamemakers gingen met het product aan de haal, en proteïne werd een statussymbool voor de middenklasse. Eeuwenlang voorzagen veel mensen in hun eigen...
Interview
‘Dankzij de Maartrevolutie werden vrouwen politiek actief’
Maart is de maand van de vrouwenbeweging, met om te beginnen 8 maart als Internationale Vrouwendag. Het is geen toeval dat juist deze maand is gekozen: in maart 1848 brak in Duitsland de revolutie uit. Universitair docent Anne Heyer (Universiteit Leiden) legt uit wat het verband is. ‘Voor het eerst bezochten vrouwen de senaat.’ Wat...
Artikel
Hoe de Hongaarse kokarde uit 1848 is gekaapt door Viktor Orbán
Afgelopen zaterdag 15 maart herdachten de Hongaren de onafhankelijkheidsoorlog van 1848-1849. Het is traditie om op deze feestdag een kokarde in de kleuren van de nationale vlag te dragen. Maar tegenwoordig laten veel Hongaren hun kokardes liever thuis, omdat Viktor Orbán er een partijsymbool van heeft gemaakt. Elk jaar herdenken de Hongaren op 15 maart...
Recensie
In ‘Il gattopardo’ verliest de adel het van de baantjesjagers
De nieuwe Netflix-serie 'Il gattopardo' speelt in Italië ten tijde van de eenwording. Het drama behandelt de ondergang van de adel en de opkomst van de middenklasse. Niet langer de hoge heren, maar de patjepeeërs zetten de toon.
Artikel
Garibaldi was de verlosser van Italië
Giuseppe Garibaldi vocht in de negentiende eeuw voor een Italiaanse eenheidsstaat. De massamedia bezorgden hem de reputatie van een halve heilige.
Artikel
Willem I wilde ook een kanaal door Midden-Amerika
Donald Trump wil dat het Panamakanaal weer in Amerikaanse handen komt om de economie een boost te geven. Koning Willem I wilde ooit een vergelijkbaar kanaal.
Artikel
Viollet-le-Duc nam de Nôtre-Dame onder handen
Voor het eerst sinds de verwoestende brand in 2019 is de Nôtre-Dame weer van binnen te zien. In de negentiende eeuw werd de kathedraal gerestaureerd door Eugène Viollet-le-Duc.
Recensie
Alles veranderde in de negentiende eeuw
Vanaf 1795 brak Nederland met het oude politieke bestel: het werd een eenheidsstaat met een nationale identiteit.
Recensie
Nederlandse steden veranderden volkomen
Nederland was in de negentiende eeuw beslist geen poel met stilstaand water, zo laat Auke van der Woud zien in zijn nieuwste boek.
Artikel
Technologie bedreigt banen: de luddieten losten dat op door machines te vernielen
Begin negentiende eeuw verloren steeds meer Britse textielarbeiders hun werk door de komst van mechanische weefmachines. Daarom sloegen ze deze concurrenten kort en klein. Hun verzet tegen technologische vooruitgang leek zinloos, toch kregen deze ‘luddieten’ wel degelijk iets voor elkaar. Het pre-industriële Engeland was zeker geen paradijs. In de achttiende eeuw waren de prijzen instabiel...
Artikel
Nederland heeft weinig helden op sokkels
In Nederland staan minder en kleinere standbeelden van nationale helden dan in veel andere landen. Waarom is dat? ‘Ik heb liever dat men zich afvraagt waarom er nog géén standbeeld voor mij is opgericht, dan dat men zich afvraagt waarom er wél een standbeeld voor mij is opgericht,’ zou de Romeinse consul Cato de Oudere...
Recensie
Opeens brak in heel Europa de revolutie uit
In de jaren 1848-1849 was Europa in de ban van vele revoluties. Van Palermo tot Parijs en van Wenen tot Boedapest pikten de burgers het niet meer en wankelden de tronen. In een monumentaal boek schetst Christopher Clark de ontwikkelingen op het hele continent. Ook die in Nederland, dat door snelle hervormingen een revolutie wist te voorkomen.