Beeldgeheim
Een oude foto. Wat is het verhaal erachter? Arita Baaijens en Jan Brokken, schrijvers van reisboeken, doen een poging. ‘In mijn jeugd las ik boeken over koppensnellers in Papoea-Nieuw-Guinea,’ vertelt Arita Baaijens, ‘én over jonge bestuursambtenaren die met gevaar voor eigen leven de jungle in gingen om de oerwoudbewoners manieren bij te brengen. Het tafereel...
Mijn verhaal
In ‘Mijn verhaal’ vertellen lezers over een historische gebeurtenis waarbij zij betrokken waren. Roelf Tillart (74) trok als 16-jarige tijdens de Hongerwinter van 1944-’45 naar Groningen om voedsel te zoeken. ‘Pas toen ik zelf kinderen kreeg, dacht ik: hoe hebben ze ons in godsnaam kunnen laten gaan? Maar destijds vond ik het heel normaal dat...
Aalders
Op de lijst van publicitair succesvolle historici is een ereplaats weggelegd voor Gerard Aalders. Aalders is een aangenaam mens en een degelijk onderzoeker, maar hij had al vroeg in de gaten dat daar de schoorsteen niet van kan roken. Dus als Aalders een nieuw boek op stapel heeft staan zorgt hij voor pasklare nieuwtjes. Als...
Brieven november 2003
Kleine letters De kleine gele letters van de kaders in het artikel over de geschiedenis van het weer (Historisch Nieuwsblad 2003/8) zijn problematisch voor de vooral oudere lezers. De drukker vindt de gekleurde feiten misschien erg mooi. Maar wij wensen duidelijke letters, zwart op wit.J. Bloot, Leiden Noot van de redactie De redactie worstelt al...
Boeken Top Tien november 2003
1. Het menselijk web. De wereldgeschiedenis in vogelvlucht door J.R.McNeill en W.H. McNeillhet Spectrum, Euro 24,95 2. Mevrouw de minister. het persoonlijke verhaal van de machtigste vrouw van de VS door M. AlbrightAmbo/Anthos, Euro 22,90 3. Goelag. Een geschiedenis door A. ApplebaumAmbo/Anthos, Euro 36,90 4. De ondergang van de Batavia. Het ware verhaal door M....
Tijdschrift november 2003
Tirade. euro 17,50. E-mail: verkoop@vanoorschot.nl Het tijdschrift Tirade is het geesteskind van de roemruchte uitgever Geert van Oorschot. Alle pretenties ten spijt – Tirade zou na de oprichting in 1957 een van de belangrijkste, zo niet hét belangrijkste tijdschrift van letterkundig Nederland moeten worden – werd het niet wat Van Oorschot ervan verwachtte. Toen in...
De Vooruitgang: Een scherf met een hakenkruis
Proefschriften, lezingen en studies kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Martijn Eickhoff concludeert in De oorsprong van het ‘eigene’ dat Nederlandse prehistorici hun vakgebied tijdens de Duitse bezetting – al dan niet bewust – uitleverden aan het nationaal-socialisme. Als geschiedenisstudent bezoekt Martijn Eickhoff eind jaren tachtig het Romeinse castellum bij het Zuid-Hollandse Valkenburg. Tot zijn...
Postmoderne spruitjeslucht
De geest van Pim. Het gedachtegoed van een politieke dandy door Dick Pels. 316 p. Anthos, euro 21,90 Toen ik in 2000 met Dick Pels de bundel Politieke Stijl samenstelde, had hij zojuist de overgang gemaakt naar een hoogleraarschap sociologie aan Brunel University in Londen. Inmiddels is hij terug op zijn uitvalsvalsbasis in Amsterdam. Hij...
Digitale kwartierstaat
Uw Stamboom op de computer door Ronald Balhan en Rob van Drie. 224 p. Bruna, euro 22,50 inclusief cd-rom Een dik pak archiefkaartjes met een elastiek erom, en op elk kaartje staat de beschrijving van een verre voorvader. Het heeft zijn charme, genealogisch onderzoek oude stijl. Maar in de studiezalen van de vaderlandse archieven hebben...
Fantastische gesprekken
Gesprekken met Hitler door Hermann Rauschning. 287 p. De Prom, euro 22,50 In 1984 baarde de Zwitserse geschiedenisleraar Wolfgang Hänel opzien onder de kenners van nazi-Duitsland. Hij onthulde dat Hermann Rauschning zijn veelgelezen Gesprekken met Hitler (gepubliceerd in 1940) grotendeels had gefantaseerd. Rauschning zou Hitler niet tientallen keren hebben gesproken, maar slechts één enkele keer....
Bibberend het want in
Georg Naporra (1731-1793) was een opmerkelijk man. Als boerenzoon uit Oost-Pruisen belandde hij na enige wederwaardigheden in Amsterdam, waar hij in 1752 aanmonsterde als matroos bij de VOC. Zijn VOC-dienst bracht hem in Batavia en Surat (India) en ten slotte, in 1756, weer terug in Amsterdam. Daarna vestigde hij zich te Dantzig, waar hij als...
Dadernatie over de shoah
In zijn imponerende dissertatie Der Holocaust und die westdeutschen Historiker. Erforschung und Erinnerung heeft de jonge Duitse historicus Nicolas Berg (1967) de verhouding tussen herinnering en geschiedwetenschap als uitgangspunt gekozen. Daarmee sluit hij thematisch aan bij een kwestie die de laatste tijd overal sterk in de belangstelling van het gilde staat. Maar vraagstellingen hebben gewoonlijk...