Recent verschenen
Wetenschap Zijn psychiaters in staat ‘normale’ van ‘abnormale’ mensen te onderscheiden? Dat wilde de Amerikaan David Rosenhan wel eens weten. Hij en acht andere geestelijk volkomen gezonde personen meldden zich bij een psychiatrische inrichting. ‘Ik hoor een stem en die stem zegt plof,’ zeiden ze. Allemaal werden ze voor lange tijd opgesloten. Diagnose: paranoïde schizofrenie....
Meer Nederlander dan Indonesier
Tijdens het hoogtij van het Nederlandse imperialisme in de Indonesische archipel, van 1870 tot aan de Eerste Wereldoorlog, veranderde de koloniale gemeenschap in Nederlands-Indië ingrijpend. Met de ‘ethische politiek’, ingevoerd rond 1900, wilde de Nederlandse koloniale overheid de Indonesiër een volwaardige plaats geven in de koloniale maatschappij. De gewone Indonesiër moest meer kansen krijgen in...
Een onbegrepen denker
‘God zij dank! … nu komt er toch in den geest van Plato een echt wijsgeer aan het bewind,’ schreef de filosoof Jacob Nieuwenhuis in november 1849 aan Johan Rudolf Thorbecke (1798-1872). In deze brief feliciteerde hij de liberale voorman en drijvende kracht achter de nieuwe grondwet met diens benoeming tot minister van Binnenlandse Zaken....
Rembrandt was een betoverend kunstenaar
Rembrandt van Rijns geniale werk maakte mensen in de hele wereld gelukkig en stemde tot nadenken. Er wordt wel eens beweerd dat Rembrandts roem na 1830 door de Hollanders kunstmatig is opgeblazen. In dat jaar werden Holland en België gescheiden, en België mocht Rubens houden. Daardoor moesten wij op zoek naar een eigen nationaal symbool:...
Alles was anders in 1798
Jaren die op 48 eindigen, vormen een ijkpunt in de Nederlandse geschiedenis. H.A. Enno van Gelder, die in 1948 een aardig boekje, Vijf eeuwgetijden, over die 48-jaren schreef, typeerde 1748 als de ‘Dageraad der democratie’, terwijl hij 1848 karakteriseerde met ‘Het liberalisme wint’. Tussen beide jaartallen liggen honderd fascinerende jaren waarin er heel erg veel...
De Vooruitgang
Proefschriften, lezingen en studies kunnen ons beeld van het verleden ingrijpend veranderen. Jurrien van Goor bewerkte deel 10 van de generale missiven van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) en maakte zo de periode 1737-1743 toegankelijk voor onderzoekers. Wil je als multinational succesvol zijn, dan zijn controle en uniformiteit van groot belang. Dat besefte men al...
Een top-25 van historische websites
Een foto van uw straat in 1930, een virtuele wandeling door het huis van Rembrandt – internet biedt historisch geïnteresseerden steeds meer fraais. Historisch Nieuwsblad selecteerde 25 sites om uw zoektocht mee te beginnen. Ruim tien jaar geleden werd de eerste grafische webbrowser ontwikkeld. Dit bleek dé stimulans om internet voor de massa toegankelijk te...
Beeldgeheim
Een oude foto. Wat is het verhaal erachter? Bert Westenbrink, hoofdredacteur van het Agrarisch Dagblad, en Hans Wiegel, voormalig Commissaris der Koningin in Friesland, wagen een poging. ‘Een intrigerende foto. Kleding, brillen, tafel en haardracht doen denken aan de jaren zestig, het eerste decennium dat enigszins in mijn geheugen staat gegrift,’ constateert Bert Westenbrink. ‘De...
Het Hoge Woord
Sinds een aantal weken wordt er in Duitsland weer op maandag gedemonstreerd. De betogers hebben het voorbeeld van de legendarische maandagdemonstraties tijdens de revolutie van 1989 voor ogen, maar die parallel is volstrekt misplaatst, meent Willem Melching. In de jaren zeventig leek het alsof ook in de DDR eindelijk het Wirtschaftswunder was aangebroken. De vreugde...
Brieven
De redactie nodigt u uit uw mening te geven over artikelen die in het Historisch Nieuwsblad verschenen zijn. Zij behoudt zich het recht voor brieven in te korten. Reacties: Postbus 256, 1110 AG Diemen of redactiehn@vug.nl Olympische Spelen Het valt me een beetje tegen dat ook uw blad helpt bij het instandhouden van de mythe...
Het lot van naar Duitsland gevluchte NSB’ers
Op 6 september 1944 vluchtten zo’n 35.000 Duitsgezinden in paniek naar Duitsland. Ze werden er opgevangen in kampen en bij particulieren. Sommige Duitsers keken op hen neer. ‘Terwijl de vijand in Holland staat slenteren lieden rond die er niet aan denken om zich te melden voor de weerdienst.’ Zestig jaar geleden, op 5 september...
Lifestyle
De hotspots van achttiende-eeuws Parijs. Lekker weg in de jaren dertig. Haute couture in de Middeleeuwen. Trends zijn van alle tijden. Deze keer: het sherrydieet. Het is een van de wonderlijkste diëten uit de geschiedenis. Wonderlijk omdat de sherrykuur van de slijter komt, wonderlijk vanwege de hoogst ongeloofwaardige theorie aan de basis van het dieet:...